Zatrudnienie pracowników, a potem ich utrzymanie jest coraz trudniejsze dla przedsiębiorców. To kandydaci odrzucają mało atrakcyjne stanowiska, a nie firmy rezygnują z rekrutowanych osób. Z badań przeprowadzonych przez Trenkwalder Polska wynika, że już 37% kandydatów odrzuciło oferty określonych firm, podając jako powód lepszą ofertę u innego pracodawcy.
Z artykułu dowiesz się między innymi:
✔ czym jest rotacja w pracy,
✔ jak często Polacy zmieniają pracę,
✔ jak obliczyć rotację pracowników,
✔ jak przeciwdziałać rotacji w pracy.
Czy rotacja pracowników staje się problemem przedsiębiorstw? Jak wskazują wspomniane badania, coraz częściej tak. Szczególnie dotyczy to przedstawicieli niektórych branż, którzy nie potrafią dobrze wykorzystać umiejętności swojego zespołu, nie stawiają na rozwój i wzmocnienie więzi z pracownikiem. Jak sobie radzić z rotacją, która naraża firmę na straty? Dowiedz się więcej!
Czym jest rotacja w pracy i jakie są jej rodzaje?
Liczbę zatrudnionych pracowników można kontrolować w każdym przedsiębiorstwie. Chyba nikt nie ma co do tego wątpliwości. Sytuacja, w której taka kontrola nie ma miejsca, oznaczałaby dla firmy totalny chaos organizacyjny i trudność w utrzymaniu płynności finansowej. O ile jednak zatrudnienie pracowników jest zależne od decyzyjności głównego zarządu, o tyle odejście pracowników już tylko od nich samych. Nie oznacza to natomiast, że nie możesz starać się utrzymać w firmie dobrego pracownika. O tym, jak to zrobić, przeczytasz w dalszej części artykułu.
Fluktuacja kadr powinna być płynna. Stąd co jakiś czas konkretnemu pracownikowi dziękuje się za współpracę, by przyjąć innych kandydatów na określone stanowisko. Oczywiście zakres takiej fluktuacji kontroluje zespół zarządzający, w tym menedżerowie poszczególnych projektów we współpracy z działem HR, który dostarcza możliwie najlepszych pracowników.
W ogólnym podziale związanym z pojęciem rotacji można wyróżnić tę o charakterze dobrowolnym i niedobrowolnym. Odejścia niedobrowolne inicjuje pracodawca, kiedy jest niezadowolony ze swojego zespołu lub gdy istnieją ku temu przesłanki finansowe. O rotacji dobrowolnej decyduje natomiast pracownik i to on daje najwięcej informacji o tym, który z elementów organizacyjnych firmy kuleje.
Przyczyny nadmiernej rotacji pracowników leżą po stronie osób zarządzających przedsiębiorstwem, ale nie tylko. Wpływ na to mają także: ogólne sytuacja na rynku pracy, warunki zatrudnienia w innym miejscu, niska stopa bezrobocia, niż demograficzny, specyfika młodego pokolenia (millenialsów), brak możliwości awansu i rozwoju, zła atmosfera w pracy, mobbing, brak świadczeń socjalnych, forma zatrudnienia.
Na rotację pracowników będzie miał wpływ także charakter wykonywanego zawodu. Znacznie częściej stanowisko pracy zmieniają marketingowcy, handlowcy czy dziennikarze. Rzadko kiedy na zmianę decydują się z kolei urzędnicy czy nauczyciele.
Jak często Polacy zmieniają pracę? Kto robi to najczęściej?
Polacy coraz chętniej i coraz bardziej stanowczo pozostawiają stanowiska w firmach, które nie spełniają ich oczekiwań.
Czy wiesz, że…
Według danych firmy Randstad średni poziom rotacji pracowników w polskich firmach wynosi 22%. Osoby, które najczęściej decydują się na zmianę, to pracownicy w wieku 18-29 lat.
Te dane nikogo nie dziwią, a szczególnie zawodowych rekruterów. Millenialsi są odważniejsi, mniej przywiązani do konkretnego stanowiska i gotowi do odejścia, gdy praca nie spełnia ich oczekiwań. Często też marzą o założeniu własnego biznesu i gdy wreszcie pojawia się taka możliwość, nie zwlekają z podjęciem decyzji.
Rotacja w pracy jest generowana przez wiele powodów, ale jednymi z najczęściej wskazywanych argumentów na niekorzyść byłego pracodawcy są:
- zła atmosfera w pracy – mobbing, źle zarządzający przełożony,
- niemożność rozwoju i realizacji projektów w komfortowych warunkach,
- brak zaplecza socjalnego i umowy o pracę,
- godziny zatrudnienia – praca wielozmianowa.
Za jedną z branż, w których rotacja pracowników jest wyjątkowo duża, uznaje się media i reklamę. Pracodawcy próbują wszelkimi sposobami zmienić myślenie o tej dziedzinie – jako o pracy w charakterze tymczasowym. Spotykamy się ze skróconym czasem pracy (często jest to 6 godzin) lub możliwością częściowej pracy zdalnej. To jednak nie wystarcza. Ważne są także szkolenia i kursy, które umożliwiają pogłębienie wiedzy zespołów wyższych i niższych szczebli.
Jeszcze kilka lat temu wysoka pozycja na stanowisku w korporacji była uznawana za spokojną pracę z pewnym etatem na kilka następnych lat. Dziś znaczenie tego rodzaju zatrudnienia nieco się zmieniło. Korporacje są coraz częściej odbierane negatywnie. Millenialsi sprzeciwiają się uniformizacji, a przebywanie w pomieszczeniach typu open space określają jako przestrzeń negatywnie wpływającą na kreatywność. Przy założeniach typowego zarządzania korporacyjnego, gdzie pracownik ma oddelegowany stały zakres obowiązków i właściwie nic ponadto, trudno o długoterminowe zaangażowanie, otwarty umysł i przywiązanie do miejsca pracy.
W Polsce zmieniamy pracę często, ponieważ pozwala na to sam rynek. Widać to doskonale chociażby w przypadku pracowników fizycznych o określonych umiejętnościach. Ogromne problemy z zatrudnieniem mają firmy, które potrzebują pracowników magazynowych z uprawnieniami do prowadzenia określonych maszyn, brakuje też zawodowych kierowców czy doświadczonych tynkarzy i płytkarzy.
Jak obliczyć rotację pracowników?
Istnieje ogólny wskaźnik rotacji pracowników, który pokazuje stosunek liczby osób, które odeszły z firmy, do średniej liczby pracowników zatrudnionych (w przedziale rocznym). Rotację pracowników najlepiej obliczać w stosunku do określonego kwartału, jeśli dane historyczne wskazują na tendencję do zmian zatrudniania w określonych odstępach czasu.
Aby obliczyć taki wskaźnik rotacji pracowników, należy podzielić liczbę osób, których dotyczy rotacja dobrowolna, przez średnią liczbę wszystkich zatrudnionych w tym okresie osób. Wynik należy pomnożyć przez 100.
Zbyt duża rotacja hamulcem do rozwoju przedsiębiorstw!
Niestety, gdy odchodzi dobry zespół, traci na tym całe przedsiębiorstwo. Trzeba zastąpić byłych pracowników nowymi, a także wdrożyć ich w proces organizacyjny, np. przygotowując onboarding.
Do kosztów zastąpienia należy zaliczyć cały proces rekrutacji, który w zależności od stanowiska i zakresu działań może być całkiem spory, jak również koszty IT związane z uruchomieniem określonego stanowiska. Poza tym warto pamiętać o kosztach związanych z wdrożeniem, do których przykładowo wlicza się organizację wewnętrznych i zewnętrznych warsztatów.
Oczywiście w kosztach rotacji pracowników będą także wydatki pośrednio związane z zatrudnieniem, takie jak utracona wiedza, kontakty danego pracownika czy znajomość umiejętności poszczególnych pracowników, którymi zarządzał.
Jak przeciwdziałać rotacji w pracy? Od czego zacząć?
Kluczowa w zakresie zmniejszania rotacji pracowników będzie odpowiednia jakość komunikacji. Menadżer powinien mieć wysokie umiejętności personalne i być nie tylko liderem, ale również mentorem. Musi także tworzyć zespół ludzi, którzy chcą z nim współpracować.
Warto postawić na ciągłe zarządzanie doświadczeniem pracownika, a także budować jego lojalność. Pracownik powinien czuć wyraźną więź z określonym miejscem pracy, by miał chęć do realizacji założonych celów przedsiębiorstwa.
Czy wiesz, że…
Według raportu Gallupa z 2017 roku w Europie Wschodniej zaledwie 15% pracowników ma pozytywne nastawienie do swojej pracy, a co za tym idzie – odpowiednie zaangażowanie w wykonywanie codziennych obowiązków.
Aby pracownik mógł utożsamiać się z marką, powinien wiedzieć, że ta wyróżnia się na tle innych firm – wie, co jest dla niej ważne i jakimi wartościami się kieruje. Dobrze wdrożony i odpowiednio komunikowany employer branding pozwala budować długoterminową relację, pełną zaangażowania i opierającą się na silnej więzi.
W przeciwdziałaniu nadmiernej, ale i niekontrolowanej rotacji, nie chodzi wyłącznie o wynagrodzenie i premię. I to właśnie ten problem warto sobie uświadomić. Wielu przedsiębiorców mylnie uważa, że podniesienie wynagrodzenia o pewien procent działa cuda, tymczasem to nie pieniądze są kluczowym problemem, dla którego nie może utrzymać pracowników w miejscu pracy.
Aby przeciwdziałać rotacji w pracy, warto co jakiś czas przeprowadzać wywiad z pracownikiem, a już na pewno porozmawiać z nim na koniec współpracy. Być może problem tkwi w jednostce zarządzającej, atmosferze lub nieefektywnym rozłożeniu obowiązków.
Czy wiesz, że…
Dane firmy Randstad z 2018 roku pokazują, że Polacy poza wysokością wynagrodzenia i stabilnością zatrudnienia, coraz bardziej cenią też dobrą atmosferę w pracy czy możliwość rozwoju zawodowego.
Rozwiązaniem, które zyskuje coraz bardziej na popularności jest tak zwany urlop sabbatical, który pozwala pracownikowi na odpoczynek od codziennych obowiązków, a także na regenerację i zebranie sił. W zamierzeniu takiego urlopu ma on spowodować, że po okresie odpoczynku pracownik wróci do firmy ze świeżą energią i ochotą do pracy.
Rotacja pracowników – podsumowanie
Dbaj o odpowiednie szkolenia rozwijające wiedzę zespołu, ale przede wszystkim inwestuj w dział HR. Rekruterzy muszą mieć dużą świadomość identyfikacji pracowników na poszczególne stanowiska. Poproś również wspomniany dział o to, aby monitorował trendy płacowe i w miarę możliwości oferował konkurencyjne wynagrodzenie. Sam wprowadź jasny system benefitów i wynagrodzeń oraz elastyczne możliwości zatrudnienia. Rozmawiaj z kadrą managerską i wspieraj tworzenie pozytywnego środowiska pracy. Pokaż, że zależy ci na pracownikach i zachęć ich do pozostania w organizacji na wiele lat. To przyniesie wymierne korzyści dla obu stron.
