Prace, które wymagają częstszego kontaktu z dużą ilością ludzi lub dzieci do 6 roku życia, wymagają również zwiększonych wymagań pod kątem ochrony zdrowia i możliwości przenoszenia chorób zakaźnych na inne osoby. W tym celu istotne jest uzyskanie orzeczenia do celów sanitarno-epidemiologicznych. Książeczka sanitarno-epidemiologiczna jest potocznie nazywana książeczką zdrowia lub książeczką sanepidowską.
Z poniższego artykułu dowiesz się między innymi:
- Na czym dokładnie polegają badania sanitarno-epidemiologiczne?
- W jaki sposób wyrobić książeczkę sanepidowską?
- Jaki jest termin ważności i ile kosztuje książeczka sanepidowska?
Orzeczenie do celów sanitarno epidemiologicznych - potocznie książeczka sanepidowska
Na mocy ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób z 2008 roku oficjalnie książeczka zdrowia została zamieniona na orzeczenie lekarskie do celów sanitarno-epidemiologicznych. Technicznie rzecz biorąc, można uznać, że zasady badania pozostają takie same, a do otrzymania zgody na wykonywanie pracy w określonym zawodzie wystarczy jedynie zaświadczenie.
W jakim celu wyrabia się książeczkę sanepidowską?
W myśl ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r., obowiązkowym badaniom podlegają wszystkie osoby podejmujące prace, przy których możliwe jest przenoszenie chorób zakaźnych i pasożytniczych na inne osoby zdrowe (nieposiadające aktualnego orzeczenia lekarskiego). Badania konieczne do wyrobienia książeczki sanepidowskiej mają stwierdzić, czy dana osoba nie jest nosicielem pałeczek duru brzusznego, durów rzekomych A, B, C, Salmonelli lub Shigella. Badanie przeprowadza się również w celu badania materiału na nosicielstwo prątków gruźlicy i innych niebezpiecznych chorób.
Kto musi posiadać książeczkę sanepidowską?
W głównej mierze do aktualnego badania sanitarno-epidemiologicznego, zobowiązane są osoby pracujące w gastronomii, handlu, usługach, na produkcji, w edukacji oraz w medycynie. Poniżej przedstawiamy konkretne zawody i specjalności, które wymagają książeczki do celów sanitarno-epidemiologicznych.
Osoby pracujące w gastronomii: kucharze, kelnerzy, pomoce kuchenne, osoby zajmujące się dystrybucją posiłków – np. pracownik firmy cateringowej, pracownik sklepu spożywczego.
Osoby pracujące w handlu i usługach: sprzedawcy w sklepach spożywczych, mięsnych lub warzywnych, piekarze, cukiernicy.
Osoby pracujące na produkcji: osoby zatrudnione w zakładach produkcyjnych związanych z branżą spożywczą – np. kontrolerzy jakości, pracownicy produkcji.
Osoby pracujące w edukacji: osoby pracujące z dziećmi w wieku do 6 lat – np. opiekunki do dziecka, przedszkolanki.
Osoby pracujące w medycynie z lekami lub osobami starszymi: pracownicy zajmujący się wytwarzaniem i produkcją leków, pracownicy szpitali oraz placówek zdrowia – lekarze, pielęgniarki, salowi, sanitariusze, opiekunowie w domach opieki lub hospicjach.
Ponadto według art. 6. Ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi, obowiązkowym badaniom sanitarno-epidemiologicznym podlegają również:
1) podejrzani o zakażenie lub chorobę zakaźną;
2) noworodki, niemowlęta i kobiety w ciąży, podejrzane o zakażenie lub chorobę zakaźną mogącą się szerzyć z matki na płód lub dziecko;
3) nosiciele, ozdrowieńcy oraz osoby, które były narażone na zakażenie przez styczność z osobami zakażonymi, chorymi lub materiałem zakaźnym;
4) uczniowie, studenci i doktoranci kształcący się do wykonywania prac, przy wykonywaniu których istnieje możliwość przeniesienia zakażenia lub choroby zakaźnej na inne osoby;
5) osoby podejmujące lub wykonujące prace, przy wykonywaniu których istnieje możliwość przeniesienia zakażenia lub choroby zakaźnej na inne osoby, nieposiadające aktualnego orzeczenia lekarskiego o zdolności do wykonywania prac, przy wykonywaniu których istnieje możliwość przeniesienia zakażenia lub choroby zakaźnej na inne osoby.
Skierowanie na badania sanitarno epidemiologiczne
Skierowanie na badania sanitarno epidemiologiczne można otrzymać od pracodawcy, wtedy też on ponosi wszelkie koszty. Nie ma natomiast przeciwwskazań do tego, aby na własną rękę wykonać badania sanepidowskie. Zdarzają się sytuacje, w których wyrobienie książeczki sanepidowskiej musi być zrobione stosunkowo szybko w związku z podjęciem pracy - wtedy też wykonanie badania bez skierowania, może okazać się szybszą procedurą.
Jak wyrobić książeczkę sanepidowską?
Pierwszym krokiem jest udanie się do punktu stacji sanitarno-epidemiologicznej (sanepidu) najbliższemu Twojemu miejscu zamieszkania. Badania do książeczki sanepidowskiej wykonuje się zazwyczaj w ciągu trzech dni, podczas których pozostawia się materiał do badania. Są to 3 próbki materiału, które trzeba umieścić w specjalnych pojemniczkach, dostępnych w aptece lub bezpłatnie dostępnych w punktach sanitarnych. Należy również pamiętać, aby każdą z probówek odpowiednio opisać - powinna się na nich znaleźć data i godzina pobrania materiału do badania.
Ile trwa wyrobienie książeczki sanepidowskiej?
Po zdaniu materiału pozostaje jedynie czekać na wyniki badań, które powinny być gotowe do odbioru w stacji sanitarno-epidemiologicznej w ciągu około tygodnia, do maksymalnie dwóch.
Zaleca się, aby wyrobić książeczkę sanepidowską poza okresami letnimi, aby unikąć wydłużenia czasu oczekiwania na wyniki badań. Wtedy też wielu młodocianych przyszłych pracowników ubiega się o pracę - szczególnie studenci, absolwenci i osoby szukające zatrudnienia sezonowego.
Wizyta u lekarza medycyny pracy i orzeczenie lekarskie
Z wynikami badań należy udać się do lekarza medycyny pracy, który na ich podstawie stwierdzi brak przeciwwskazań i wówczas wystawi orzeczenie lekarskie.
W przypadku jakichkolwiek nieprawidłowości (czynników chorobotwórczych) lekarz medycyny pracy może zlecić Ci ponowne wykonanie badań lub czasowo lub trwale zadecydować o braku możliwości wykonywania prac objętych koniecznością posiadania książeczki sanepidu.
Książeczka sanepidowska - cena
Według prawa to pracodawca powinien zlecić wyrobienie książeczki sanepidowskiej i pokryć wszelkie koszty badań. W wielu przypadkach jednak, książeczka sanepidowska jest potrzebna znacznie szybciej (już na etapie rozmowy o pracę), aby pracownik zgodnie z prawem mógł od razu przystąpić do wykonywania pracy. Bardzo często w samych ogłoszeniach o pracę zawarta jest informacja mówiąca o tym, że warunkiem koniecznym do podjęcia zatrudnienia u przyszłego pracodawcy jest posiadanie książeczki sanepidowskiej do celów sanitarno epidemiologicznych.
Wiele osób zastanawia się ile kosztuje wyrobienie książeczki sanepidowskiej i czy jest to stała kwota? Koszt książeczki sanepidowskiej oscyluje w granicach 200 zł - nie jest to duży wydatek, a dzięki jej posiadaniu możemy bez problemu zatrudnić się w wymarzonym zawodzie.
Ile jest ważna książeczka sanepidowska?
Wiele osób zastanawia się czy książeczka sanepidowska ma swój termin ważności i czy badania na nosicielstwo należy po kilku latach powtarzać. Otóż nie ma takiej potrzeby.
Termin ważności książeczki sanepidowskiej zależy przede wszystkim od charakteru wykonywanej pracy, a samą datę ważności ustala lekarz medycyny pracy. Zazwyczaj jednak orzeczenie lekarskie przyznawane jest bezterminowo, dlatego warto je przechowywać wraz z innymi ważnymi dokumentami. Zgubiona książeczka sanepidowska? W terminie do 5 lat od jej wystawienia, na podstawie samych badań można uzyskać duplikat orzeczenia od lekarza medycyny pracy i odnowić ważność książeczki.
Sprawdź też artykuły na Firmove.pl:
1) Jak uzupełnić PKD dla Twojego biznesu? Pokazujemy!
2) Prezenty dla klientów w kosztach podatkowych – jak je rozliczyć?
3) Działalność bez rejestracji a umowa o pracę, o dzieło i zlecenie
