Wcześniejsza spłata kredytu – zwrot odsetek. O czym pamiętać?

Masz możliwość spłacić swój kredyt szybciej, niż wynika to z harmonogramu opłat? W takiej sytuacji może zainteresować Cię możliwość zwrotu kosztów, w tym odsetek i prowizji. O czym w takim przypadku pamiętać? Sprawdźmy!

W poniższym artykule znajdziesz informacje:

  • kto może domagać się zwrotu odsetek i prowizji za wcześniejszą spłatę kredytu,
  • jak formalnie wygląda zwrot odsetek za wcześniejszą spłatę kredytu,
  • jak obliczyć zwrot odsetek od kredytu,
  • na czym polega wcześniejsza spłata kredytu hipotecznego i zwrot odsetek, a rekompensata dla banku,
  • po jakim czasie możesz odzyskać zwrot kosztów za wcześniejszą spłatę kredytu.

Wcześniejsza spłata kredytu – co mówią przepisy?

Biorąc kredyt konsumencki na określony czas, obowiązuje Cię harmonogram spłat. Co jednak jeśli otrzymałeś nagły zastrzyk gotówki i chcesz uregulować całe zobowiązanie od razu? Jest to oczywiście możliwe zgodnie z przepisami Ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim. Art. 48 ust. 1 mówi, iż konsument ma prawo w każdym czasie do spłaty całości lub części kredytu przed terminem określonym w umowie.

Jeśli podjąłeś decyzję, że teraz jest dobry moment na uregulowanie swoich zobowiązań, zapewne zastanawiasz się, co z kosztami kredytu, czyli między innymi naliczonymi odsetkami. Zgodnie z kolejnym artykułem wspomnianej Ustawy, „w przypadku spłaty całości kredytu przed terminem określonym w umowie, całkowity jego koszt ulega obniżeniu o te koszty, które dotyczą okresu, o który skrócono czas obowiązywania umowy”.

W umowie kredytu są określane zasady, na jakich może nastąpić wcześniejsza spłata zobowiązania. Powinny być też zawarte ewentualne koszty, jakie będzie musiał ponieść w tej sytuacji kredytobiorca. Są oczywiście takie przypadki, gdy spłata przed terminem jest darmowa, co jest najbardziej opłacalnym rozwiązaniem.

Kto może uzyskać zwrot odsetek przy wcześniejszej spłacie kredytu?

Zwroty prowizji przy wcześniejszej spłacie zadłużenia dotyczą przede wszystkim kredytów hipotecznych oraz konsumpcyjnych. Większość rodzajów należności kwalifikuje się pod te kategorie, co jest korzystną informacją dla kredytobiorców.

Należy jednak pamiętać, że zwrotu prowizji nie obejmują kredyty zaciągnięte na cele biznesowe. To oznacza, że przedsiębiorcy, którzy zdecydowali się na zobowiązanie na osobiste wydatki, również mogą ubiegać się o zwrot prowizji. W takim przypadku przedsiębiorca traktowany jest jak osoba prywatna.

Kredyt konsumpcyjny charakteryzuje się tym, że jest przeznaczony na indywidualne potrzeby. Jego kwota nie przekracza 255.550 zł – niezależnie od waluty, pod warunkiem że po przeliczeniu na polskie złotówki, suma nie przewyższa wyznaczonego limitu. Do tej kategorii zaliczają się różne rodzaje zadłużeń, jak na przykład pożyczki gotówkowe czy kredyty konsolidacyjne.

Jak wygląda zwrot odsetek przy wcześniejszej spłacie kredytu hipotecznego? Nie ma tutaj określonej górnej granicy kwoty, która uprawnia do odzyskania kosztów zaciągniętego zobowiązania.

Formalności związane ze zwrotem odsetek od kredytu

Niektóre banki automatycznie dokonują zwrotu w ciągu 14 dni od momentu spłaty zadłużenia. Jednakże, w pewnych przypadkach, konieczne może być złożenie formalnego wniosku o zwrot odsetek przy wcześniejszej spłacie kredytu. Można go przygotować samodzielnie, pamiętając o dołączeniu następujących informacji:

  • nazwa i adres instytucji bankowej,
  • dane osobowe nadawcy, w tym imię i nazwisko,
  • adres zamieszkania nadawcy,
  • określenie sumy żądanej w zwrocie prowizji,
  • uzasadnienie żądania,
  • numer rachunku bankowego nadawcy.

Dokładne uzasadnienie jest kluczowe. Warto przy tym odwołać się do obowiązujących przepisów prawnych dotyczących zwrotu prowizji. Obliczenie dokładnej kwoty zwrotu może być skomplikowane, dlatego zalecane jest skorzystanie z uproszczonej metody kalkulacji.

Co do kredytu konsumenckiego, możliwy jest zwrot odsetek w przypadku wcześniejszej spłaty. Bank powinien zwrócić proporcjonalną część kosztów. Odrzucenie wniosku może nastąpić, jeśli bank naliczał odsetki od całkowitej kwoty zadłużenia na dzień spłaty.

Należy też rozróżniać odsetki wchodzące w skład całkowitego kosztu kredytu od odsetek od prowizji. Zgodnie z Kodeksem cywilnym, pożyczkodawcy/kredytodawcy nie powinni naliczać dodatkowych odsetek od prowizji.

Prowizja, będąca częścią kosztów kredytu, nie powinna być obciążona dodatkowymi odsetkami. W przypadkach, gdy konsument nieświadomie akceptuje takie warunki, zalecane jest korzystanie z opcji sankcji kredytu darmowego.

Rekompensata za wcześniejszą spłatę kredytu przy zmiennej racie

Kredyt z ratą zmienną charakteryzuje się tym, że jego oprocentowanie i wysokość raty zależą od aktualnych stóp procentowych. Ich zmiany, ustanawiane przez Radę Polityki Pieniężnej, wpływają bezpośrednio na wysokość rat kredytu.

Zgodnie z art. 40 ust. 2 Ustawy o kredycie hipotecznym, bank ma prawo do rekompensaty za wcześniejszą spłatę kredytu, jeśli spłata nastąpi w ciągu pierwszych 36 miesięcy od zawarcia umowy. Oznacza to, że banki mogą naliczać opłatę rekompensacyjną jedynie przez trzy lata od daty podpisania umowy kredytowej.

Dalsze zapisy tej ustawy określają limit rekompensaty. Nie może ona przekraczać kwoty odsetek, które byłyby naliczone w ciągu roku od dnia wcześniejszej spłaty, ani 3% spłaconej kwoty kredytu. To oznacza, że bank nie może żądać większej rekompensaty niż roczne odsetki od przedterminowo spłaconej kwoty lub 3% tej kwoty, w zależności od tego, która z tych wartości jest niższa.

Wcześniejsza spłata kredytu przy racie stałej – rekompensata

Kredyt z ratą stałą jest ustalany na bazie niezmiennego oprocentowania, co gwarantuje, że całkowity koszt kredytu pozostaje niezmienny przez cały okres spłaty. Często wiąże się to jednak z wyższą prowizją.

Zgodnie z art. 40 ustawy o kredycie hipotecznym, w okresie obowiązywania stałej stopy oprocentowania, bank ma prawo do rekompensaty za wcześniejszą spłatę. Jej wysokość nie może przekraczać kosztów banku związanych z przedterminową spłatą. Organ może naliczać rekompensatę także po upływie 36 miesięcy od zawarcia umowy. W przypadku nadpłaty kredytu ma też prawo żądać rekompensaty przez cały okres trwania umowy, jeśli jest to w niej przewidziane.

Jak obliczyć zwrot odsetek za wcześniejszą spłatę kredytu?

Kredytobiorca płaci odsetki jedynie za okres faktycznego korzystania z pożyczki. W świetle ustawy i wyroku Trybunału Sprawiedliwości UE z 2019 roku kredytobiorca ma prawo do odzyskania również innych kosztów związanych z kredytem. Są to odsetki, prowizje, podatki, marże i kwoty usług dodatkowych, np. ubezpieczeń.

Aby określić kwotę zwrotu za wcześniejszą spłatę, można skorzystać z kalkulatora dostępnego na stronie UOKiK. Kalkulator ten pomaga obliczyć przybliżoną kwotę zwrotu, dzieląc wszystkie koszty przez liczbę dni, na które umowa miała obowiązywać, a następnie mnożąc wynik przez liczbę dni, o które umowa została skrócona. Do wykonania obliczeń potrzebne będą informacje o sumie kosztów pozaodsetkowych kredytu, dacie uruchomienia kredytu, planowanej dacie spłaty ostatniej raty oraz dacie faktycznej wcześniejszej spłaty.

Czy warto wcześniej spłacić kredyt?

Co daje wcześniejsza spłata kredytu? Zwrot odsetek to jedno, jednak ważne jest przede wszystkim pozbycie się długów. Im szybciej spłacisz zobowiązanie, tym szybciej uwolnisz się od zobowiązania. To także spore oszczędności. Poprzez skrócenie okresu kredytowania unikasz zapłaty odsetek, które w innym wypadku byłyby naliczane do końca trwania Twojej umowy z bankiem. Krótko mówiąc, kredyt okaże się tańszy niż pierwotnie.

To, o ile mogą zmniejszyć się odsetki dzięki wcześniejszej spłacie kredytu, zależy między innymi od samej kwoty zobowiązania. Pod uwagę warto wziąć też okres kredytowania, oprocentowanie pożyczki i moment uregulowania go w pełni. Pamiętaj jednak, że wcześniejsza spłata może wiązać się z kosztami, takimi jak wspomniana wyżej rekompensata.

Wiesz już, jak uzyskać zwrot odsetek przy wcześniejszej spłacie kredytu. W razie wątpliwości zawsze możesz skonsultować się z doradcą finansowym.

Czytaj także