Sporządzanie bilansów księgowych to jeden z najważniejszych wymogów, jakiemu muszą sprostać osoby prowadzące działalność gospodarczą. Jakie dane o firmie muszą koniecznie znaleźć się w bilansie? O czym trzeba pamiętać podczas sporządzania tego ważnego dokumentu? Szczegółowe informacje na ten temat prezentujemy w niniejszym poradniku. Zapraszamy do lektury.
Czym jest bilans i jakie zawiera informacje na temat przedsiębiorstwa?
Bilans finansowy to jeden z elementów sprawozdania finansowego. Sprawozdanie finansowe jest dokumentem, w którym muszą zostać wyszczególnione najważniejsze informacje dotyczące działalności danego przedsiębiorstwa w konkretnym roku podatkowym. Dokument ten muszą wypełniać wszystkie przedsiębiorstwa prowadzące księgi rachunkowe. Sporządzanie sprawozdania najczęściej należy do obowiązków księgowej bądź wynajętego biura rachunkowego z zewnątrz.
W tym artykule w sposób szczegółowo zajmiemy się bilansem. Nazwa ta pochodzi z łaciny (bilanx - waga). Jest to określenie dla zestawienia, w którym wyszczególnia się wszelkiego rodzaju aktywa i pasywa, którymi dysponuje dane przedsiębiorstwo. Mówiąc prościej - jest to specjalne zestawienie zysków i strat danego podmiotu gospodarczego w ciągu ostatniego roku.
Specjaliści wyróżniają dwa typy bilansów:
- Bilans otwarcia. Należy go sporządzić na początku okresu sprawozdawczego.
- Bilans zamknięcia. Przygotowuje się go na koniec okresu sprawozdawczego.
Obowiązek sporządzenia bilansu spoczywa na wszystkich przedsiębiorstwach, które prowadzą pełną rachunkowość. Jednocześnie jest to absolutnie jeden z najważniejszych elementów sprawozdania finansowego. Wynika to z faktu, iż właśnie w bilansie muszą znaleźć się wszelkiego rodzaju dane dotyczące składników majątkowych przedsiębiorstwa oraz dostępnych źródeł finansowania. Bilans zalicza się do zestawień o statycznym charakterze. Informacje, które są w nim zawarte, pozwalają na łatwą weryfikację, czy majątek, którym zarządza firma, ma pokrycie w jej finansowaniu. Specjaliści są zdania, że aktywa i pasywa powinny być zrównoważone - wtedy świadczy to o tym, iż polityka finansowa prowadzona przez dany podmiot gospodarczy jest rozsądna i prawidłowa.
Kto jest zobowiązany do przygotowywania rocznych bilansów?
Jak złożyć sprawozdanie finansowe do KRS i kto dokładnie jest zobowiązany do przygotowywania rocznych bilansów? Tego rodzaju pytania zadaje sobie wiele osób. Do sporządzania bilansu rocznego, który jest jednym z elementów sprawozdania finansowego firmy, zobowiązane są:
- firmy, które dobrowolnie zdecydowały się na prowadzenie ksiąg rachunkowych w oparciu o przepisy ustawy o rachunkowości,
- podmioty gospodarcze, które z mocy prawa są zobowiązane do prowadzenia ksiąg rachunkowych z powodu wysokości uzyskiwanych przychodów bądź ze względu na status prawny.
Powyższe zasady oznaczają, że obowiązek przygotowywania rocznych bilansów najczęściej dotyczy przede wszystkim spółek osobowych, spółek kapitałowych oraz osób fizycznych, które prowadzą jednoosobową działalność gospodarczą, która została wpisana do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej.
Bilans a zdolność kredytowa przedsiębiorstwa
W przypadku, gdy przedsiębiorca ubiega się o uzyskanie finansowania z banku, musi zdawać sobie sprawę z tego, że wcześniej potencjalny kredytodawca będzie chciał bardzo wnikliwie zweryfikować jego sytuację finansową. W tym celu analizie poddawane jest właśnie sprawozdanie finansowe. Zazwyczaj pierwszym elementem tej analizy jest szczegółowa weryfikacja danych zawartych w bilansie.
W ramach tej weryfikacji pracownicy banku szczegółowo sprawdzają, jaka jest struktura majątku posiadanego przez kredytobiorcę a także jak prezentuje się struktura kapitału. Chodzi tutaj przede wszystkim o to, jaki jest procentowy udział kapitału własnego w całym kapitale przedsiębiorstwa. Oprócz tego, banki przeprowadzają również specjalną analizę struktury kapitałowo-majątkowej firmy. Jej zadaniem jest dokonanie oceny stopnia płynności przedsiębiorstwa oraz poziomu pokrycia majątku trwałego przez kapitał własny. Z prawidłową sytuacją mamy do czynienia wtedy, gdy określone pasywa finansują konkretne aktywa. Chodzi o to, by kapitał własny mógł pokrywać majątek trwały.
Jak sprawdzić bilans finansowy przedsiębiorstwa?
Czy możliwe jest sprawdzenie bilansu finansowego przedsiębiorstwa? Jak najbardziej. Każdy z nas ma prawo do zapoznania się z bilansami finansowymi dowolnie wybranych firm. Jedyny warunek, jaki trzeba spełnić, to znajomość numeru KRS danej spółki. Wszystkie sprawozdania są dostępne elektronicznie od 2018 roku.
Aby zapoznać się z całością sprawozdania finansowego, należy odwiedzić stronę www.ekrs.ms.gov.pl, a następnie przejść na zakładkę „Przeglądarka dokumentów finansowych”. Kolejny krok to wpisanie numeru KRS firmy, z której sprawozdaniem finansowym chcemy się zapoznać. Uwaga: w formie elektronicznej są przechowywane jedynie dokumenty od 2017 roku i lat kolejnych. Starsze dokumenty w tej chwili nie są upublicznione w formie cyfrowej.
Jak interpretować bilans finansowy firmy?
Interpretacja bilansu finansowego firmy nie jest trudna. Zgodnie ze wzorem bilansu finansowego, znajdziemy tam informacje takie jak wykaz wszystkich aktywów i pasywów poprzednim roku obrotowym oraz na dzień bieżący, który kończy ten rok. Oprócz tego, znajdziemy tam rachunek zysków i strat, w którym znajdują się oddzielnie wskazane kategorie takie jak przychody, koszty, zyski, straty oraz należności i obciążenia wyniku finansowego w obecnym i poprzednim roku obrotowym.
Aby zinterpretować te treści we właściwy sposób, należy sprawdzić, jaka jest wielkość pasywów i aktywów oraz porównać je z wielkością kosztów i strat. Dzięki temu łatwo można zweryfikować, czy kondycja finansowa danego podmiotu jest dobra, czy wręcz przeciwnie.