Bilans

Sporządzanie bilansów księgowych to jeden z najważniejszych wymogów, jakiemu muszą sprostać osoby prowadzące działalność gospodarczą. Jakie dane o firmie muszą koniecznie znaleźć się w bilansie? O czym trzeba pamiętać podczas sporządzania tego ważnego dokumentu? Szczegółowe informacje na ten temat prezentujemy w niniejszym poradniku. Zapraszamy do lektury.

Czym jest bilans i jakie zawiera informacje na temat przedsiębiorstwa?

Bilans finansowy to jeden z elementów sprawozdania finansowego. Sprawozdanie finansowe jest dokumentem, w którym muszą zostać wyszczególnione najważniejsze informacje dotyczące działalności danego przedsiębiorstwa w konkretnym roku podatkowym. Dokument ten muszą wypełniać wszystkie przedsiębiorstwa prowadzące księgi rachunkowe. Sporządzanie sprawozdania najczęściej należy do obowiązków księgowej bądź wynajętego biura rachunkowego z zewnątrz.

💡
W sprawozdaniu finansowym oprócz bilansu znajdują się też takie elementy jak rachunek zysków i strat, w którym wskazywane są przychody, koszy, zyski, straty i obowiązkowe obciążenia wyniku z finansowego w bieżącym i poprzednim roku obrotowym a także informacje dodatkowe, np. dotyczące zasad i metod wyceny bądź dotyczące zmian w sytuacji firmy w porównaniu z poprzednimi okresami rozliczeniowymi. Analiza sprawozdania finansowego w kilku krokach powinna być prowadzona ze szczególnym uwzględnieniem bilansu, ponieważ to tam znajdują się najważniejsze informacje dotyczące kondycji finansowej przedsiębiorstwa.

W tym artykule w sposób szczegółowo zajmiemy się bilansem. Nazwa ta pochodzi z łaciny (bilanx - waga). Jest to określenie dla zestawienia, w którym wyszczególnia się wszelkiego rodzaju aktywa i pasywa, którymi dysponuje dane przedsiębiorstwo. Mówiąc prościej - jest to specjalne zestawienie zysków i strat danego podmiotu gospodarczego w ciągu ostatniego roku.

Specjaliści wyróżniają dwa typy bilansów:

  • Bilans otwarcia. Należy go sporządzić na początku okresu sprawozdawczego.
  • Bilans zamknięcia. Przygotowuje się go na koniec okresu sprawozdawczego.

Obowiązek sporządzenia bilansu spoczywa na wszystkich przedsiębiorstwach, które prowadzą pełną rachunkowość. Jednocześnie jest to absolutnie jeden z najważniejszych elementów sprawozdania finansowego. Wynika to z faktu, iż właśnie w bilansie muszą znaleźć się wszelkiego rodzaju dane dotyczące składników majątkowych przedsiębiorstwa oraz dostępnych źródeł finansowania. Bilans zalicza się do zestawień o statycznym charakterze. Informacje, które są w nim zawarte, pozwalają na łatwą weryfikację, czy majątek, którym zarządza firma, ma pokrycie w jej finansowaniu. Specjaliści są zdania, że aktywa i pasywa powinny być zrównoważone - wtedy świadczy to o tym, iż polityka finansowa prowadzona przez dany podmiot gospodarczy jest rozsądna i prawidłowa.

Kto jest zobowiązany do przygotowywania rocznych bilansów?

Jak złożyć sprawozdanie finansowe do KRS i kto dokładnie jest zobowiązany do przygotowywania rocznych bilansów? Tego rodzaju pytania zadaje sobie wiele osób. Do sporządzania bilansu rocznego, który jest jednym z elementów sprawozdania finansowego firmy, zobowiązane są:

  • firmy, które dobrowolnie zdecydowały się na prowadzenie ksiąg rachunkowych w oparciu o przepisy ustawy o rachunkowości,
  • podmioty gospodarcze, które z mocy prawa są zobowiązane do prowadzenia ksiąg rachunkowych z powodu wysokości uzyskiwanych przychodów bądź ze względu na status prawny.
💡
W odniesieniu do obowiązku sporządzania rocznego sprawozdania finansowego nie ma żadnego znaczenia forma prowadzenia działalności gospodarczej przez danego przedsiębiorcę. Najważniejsze jest to, jaka została przez niego wybrana metoda ewidencjonowania przychodów i kosztów w przedsiębiorstwie.

Powyższe zasady oznaczają, że obowiązek przygotowywania rocznych bilansów najczęściej dotyczy przede wszystkim spółek osobowych, spółek kapitałowych oraz osób fizycznych, które prowadzą jednoosobową działalność gospodarczą, która została wpisana do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej.

Bilans a zdolność kredytowa przedsiębiorstwa

W przypadku, gdy przedsiębiorca ubiega się o uzyskanie finansowania z banku, musi zdawać sobie sprawę z tego, że wcześniej potencjalny kredytodawca będzie chciał bardzo wnikliwie zweryfikować jego sytuację finansową. W tym celu analizie poddawane jest właśnie sprawozdanie finansowe. Zazwyczaj pierwszym elementem tej analizy jest szczegółowa weryfikacja danych zawartych w bilansie.

W ramach tej weryfikacji pracownicy banku szczegółowo sprawdzają, jaka jest struktura majątku posiadanego przez kredytobiorcę a także jak prezentuje się struktura kapitału. Chodzi tutaj przede wszystkim o to, jaki jest procentowy udział kapitału własnego w całym kapitale przedsiębiorstwa. Oprócz tego, banki przeprowadzają również specjalną analizę struktury kapitałowo-majątkowej firmy. Jej zadaniem jest dokonanie oceny stopnia płynności przedsiębiorstwa oraz poziomu pokrycia majątku trwałego przez kapitał własny. Z prawidłową sytuacją mamy do czynienia wtedy, gdy określone pasywa finansują konkretne aktywa. Chodzi o to, by kapitał własny mógł pokrywać majątek trwały.

Jak sprawdzić bilans finansowy przedsiębiorstwa?

Czy możliwe jest sprawdzenie bilansu finansowego przedsiębiorstwa? Jak najbardziej. Każdy z nas ma prawo do zapoznania się z bilansami finansowymi dowolnie wybranych firm. Jedyny warunek, jaki trzeba spełnić, to znajomość numeru KRS danej spółki. Wszystkie sprawozdania są dostępne elektronicznie od 2018 roku.

💡
Sprawozdanie finansowe zawiera wiele cennych informacji na temat aktualnej sytuacji gospodarczej danego przedsiębiorstwa. Często wielu przedsiębiorców zagląda do takich dokumentów przed nawiązaniem współpracy z innym podmiotem bądź w celu zweryfikowania, jaka jest kondycja konkurencyjnych firm działających w ramach tej samej branży.

Aby zapoznać się z całością sprawozdania finansowego, należy odwiedzić stronę www.ekrs.ms.gov.pl, a następnie przejść na zakładkę „Przeglądarka dokumentów finansowych”. Kolejny krok to wpisanie numeru KRS firmy, z której sprawozdaniem finansowym chcemy się zapoznać. Uwaga: w formie elektronicznej są przechowywane jedynie dokumenty od 2017 roku i lat kolejnych. Starsze dokumenty w tej chwili nie są upublicznione w formie cyfrowej.

Jak interpretować bilans finansowy firmy?

Interpretacja bilansu finansowego firmy nie jest trudna. Zgodnie ze wzorem bilansu finansowego, znajdziemy tam informacje takie jak wykaz wszystkich aktywów i pasywów poprzednim roku obrotowym oraz na dzień bieżący, który kończy ten rok. Oprócz tego, znajdziemy tam rachunek zysków i strat, w którym znajdują się oddzielnie wskazane kategorie takie jak przychody, koszty, zyski, straty oraz należności i obciążenia wyniku finansowego w obecnym i poprzednim roku obrotowym.

Aby zinterpretować te treści we właściwy sposób, należy sprawdzić, jaka jest wielkość pasywów i aktywów oraz porównać je z wielkością kosztów i strat. Dzięki temu łatwo można zweryfikować, czy kondycja finansowa danego podmiotu jest dobra, czy wręcz przeciwnie.

Czytaj także