Rachunek powierniczy – jakie ma zastosowanie i czym dokładnie jest?

Kupujący mieszkanie na wczesnym etapie budowy doskonale wiedzą, że mieszkaniowy rachunek powierniczy chroni interesy oraz zainwestowane pieniądze. Czym jest i jakie ma zastosowanie? Jak wykorzystać rachunek powierniczy do oszczędzania? Jakie jeszcze korzyści przynosi otwarty mieszkaniowy rachunek powierniczy? Sprawdzamy.

W artykule znajdziesz odpowiedzi na pytania:

  • Czym jest rachunek powierniczy i jak działa?
  • Jaka jest rola rachunku powierniczego w procesie budowlanym?
  • Jakie korzyści przynosi otwarty mieszkaniowy rachunek powierniczy?
  • Jak wykorzystać rachunek powierniczy do oszczędzania?

Rachunek powierniczy – definicja i zastosowanie

Rachunek powierniczy to specjalny rodzaj rachunku bankowego, który prowadzony jest przez każdego dewelopera. Bank zarządza rachunkiem powierniczym – dyspozycję przelewu pieniędzy zleca na konto dewelopera, gdy ten spełni warunki zapisane w umowie deweloperskiej.

Mieszkaniowy rachunek powierniczy powstał po to, aby chronić interesy klientów firm deweloperskich. Zdarzało się bowiem, że nie mogły one dotrzymać zobowiązań w wyniku problemów finansowych. Klienci zostawali wówczas bez żadnej pomocy.

W 2011 roku wprowadzono nową ustawę deweloperską, w myśl której zdefiniowano pojęcie rachunku powierniczego. Na jego podstawie podpisuje się dziś umowy z deweloperami. Rachunek powierniczy dotyczy głównie mieszkań na sprzedaż. Jednak nie tylko deweloper może mieć taki rachunek bankowy. Właścicielem rachunku może być m.in. jednostka samorządu terytorialnego, jednostka organizacyjna bez osobowości prawnej i osoba prawna.

Rachunek powierniczy dla osób fizycznych posiadać może również osoba fizyczna. Jest to jednak opcja możliwa wyłącznie, jeśli osoba fizyczna jest rolnikiem lub prowadzi działalność zarobkową na własny rachunek. Istnieje też możliwość stworzenia turystycznego rachunku powierniczego. Mogą otworzyć go np. biura podróży i przedsiębiorcy, którzy prowadzą firmę ułatwiającą połączenie wybranych usług w pakiety.

Rachunek powierniczy – co to jest i jak działa?

Na rachunek powierniczy deweloperski wpłacane są pieniądze nabywcy danej nieruchomości. Można powiedzieć, że bank to pośrednik pomiędzy kupującym a deweloperem. Jeśli deweloper finansuje inwestycję z pieniędzy ludzi, którzy chcą kupić mieszkanie, wówczas otwiera rachunek powierniczy. Najważniejszym celem takiego rachunku jest maksymalna ochrona nabywców w przypadku, gdyby deweloper nie wywiązał się z umowy lub jego firma upadła.

Jak bank dba o bezpieczeństwo transakcji? Otóż przelewa pieniądze do dewelopera w postaci transz w odpowiednich terminach oraz wysokościach określonych w umowie. Każda transza „włączana” jest po zakończeniu konkretnego etapu budowy. Przelew może być również jednorazowy, np. po ukończeniu budowy nieruchomości. W umowie pomiędzy nabywcą a deweloperem musi znaleźć się informacja na temat prowadzenia rachunku powierniczego i jego rodzaju. To jeden z kluczowych dokumentów umowy. Wśród rachunków powierniczych wyróżnia się:

  • otwarty rachunek powierniczy,
  • otwarty rachunek powierniczy z gwarancją bankową,
  • otwarty rachunek powierniczy z gwarancją ubezpieczeniową,
  • zamknięty rachunek powierniczy.

Rachunek powierniczy deweloper – rola w procesie budowlanym

Czym różnią się wyżej wymienione rodzaje rachunków powierniczych? Głównie formą wypłacania środków na rachunek dewelopera.

  1. Jeśli chodzi o rachunek zamknięty, środki przekazuje się po podpisaniu aktu notarialnego przeniesienia własności nieruchomości na osobę kupującą.
  2. Pieniądze w rachunku powierniczym otwartym przelewa się deweloperowi podczas budowy, według harmonogramu, po skończeniu danego etapu.

Dla nabywcy, najkorzystniejsza wydaje się więc forma zamknięta – deweloper dostaje pieniądze po ukończeniu inwestycji. Nabywca mieszkania nie może jednak liczyć na pomoc w finansowaniu przedsięwzięcia. Z kolei środki na budowę pochodzić muszą z innego źródła (np. ze środków własnych lub kredytu), a to zwiększa cenę nieruchomości.

Otwarty mieszkaniowy rachunek powierniczy – jakie korzyści przynosi?

Rachunek powierniczy dla osób fizycznych daje wiele korzyści. To forma zabezpieczenia środków finansowych w przypadku niewywiązania się dewelopera z umowy. Dzięki niemu nabywca nieruchomości ma pewność, że bank przekaże pieniądze deweloperowi, dopiero gdy ten zrealizuje budowę zgodnie z podpisaną umową. Nie trzeba więc martwić się o los wpłaconych na inwestycję pieniędzy – nawet gdyby deweloper ogłosił upadłość lub zmarł. Wpłacone środki nie wejdą w skład masy upadłościowej i spadkowej, a także nie podlegną egzekucji, dopóki nie dotrą do dewelopera.

Jako osoba kupująca nieruchomość nie masz możliwości wyboru banku, który będzie prowadzić rachunek powierniczy dewelopera. Nie masz też wpływu na rodzaj rachunku. W momencie sprzedaży deweloper musi mieć już podpisaną z bankiem umowę o rachunek powierniczy. Możesz zgodzić się na dany bank i rodzaj rachunku podpisany przez dewelopera. Możesz również poszukać innego wykonawcy.

Jeśli poszukujesz pomocy prawnej związanej ze zrozumieniem definicji rachunku powierniczego, skorzystaj z ALEO. W wyszukiwarce znajdziesz doradców oferujących profesjonalną pomoc w tym zakresie.

Czytaj także