Każdego dnia podejmujesz decyzje, które mają wpływ na Twoją firmę. Zapewne często zastanawiasz się, czy warto współpracować z danym przedsiębiorcą i jakie to niesie ryzyko. Im więcej masz informacji, tym wybór staje się prostszy. Zanim więc podejmiesz współpracę lub zainwestujesz swoje środki, sięgnij do sprawozdania finansowego swojego potencjalnego klienta.
Z artykułu dowiesz się między innymi:
✔ co to jest sprawozdanie finansowe,
✔ kto jest odpowiedzialny za jego sporządzenie i badanie,
✔ dlaczego dostęp do bazy dokumentów finansowych stał się łatwiejszy.
Elementy sprawozdania finansowego
Sprawozdanie finansowe sporządza się w oparciu o księgi prowadzone przez firmę. Zawiera podsumowanie jej działalności za dany rok obrotowy, ukazuje kondycję, ale i plany rozwoju. Zgodnie z ustawą o rachunkowości składa się z:
- bilansu, czyli stanu majątku i zobowiązań zazwyczaj na dzień zamknięcia ksiąg rachunkowych poprzedniego i bieżącego roku obrotowego;
- rachunku zysków i strat, wykazującego przychody, koszty oraz obowiązkowe obciążenia wyniku finansowego za bieżący, ale i poprzedni rok;
- informacji dodatkowych o metodach wyceny i sporządzania sprawozdania. Zawiera również podstawowe informacje o pracownikach i organach jednostki, podział pokrycia strat oraz zysku i inne informacje niezbędne do interpretacji dokumentu.
Jeżeli sprawozdanie sporządza bank, spółka akcyjna, zakład ubezpieczeń lub inne przedsiębiorstwo podlegające obowiązkowi badania przez biegłego rewidenta, powinno obejmować również rachunek przepływów pieniężnych (tj. wszystkich wpływów i wydatków) z uwzględnieniem ich źródeł i wykorzystania oraz zestawienie zmian w kapitale. Zestawienie pokazuje m.in. na co w ostatnim czasie został przeznaczony zysk lub z czego pokryto stratę, z jakich źródeł pozyskano finansowanie (zadłużenie) oraz w co zainwestowano środki spółki (majątek).
Cechy sprawozdania finansowego
Sprawozdanie dostarcza informacji wiarygodnych i pomocnych w podejmowaniu decyzji określonym interesariuszom. Odbiorcą może być np. potencjalny klient, inwestor czy też organy kontrolne. Jednak zakłada się, że to czytelnik sprawozdania umiejętnie wyciągnie wnioski poprzez jego analizę, a tym samym ma niezbędną w tym zakresie wiedzę. Każde sprawozdanie musi być sporządzone w języku polskim i walucie PLN.
Jak wcześniej pisaliśmy najczęściej to ustawa o rachunkowości określa jego zawartość. Sprawozdanie tym lepiej spełnia swoją funkcję, jeżeli jest:
- rzetelne, jasne i prawdziwie odwzorowujące rzeczywistość,
- użyteczne, powinno zaspokajać potrzeby osób interpretujących dane,
- porównywalne, analiza często wymaga sięgania do sprawozdań z lat ubiegłych.
Przed przystąpieniem do interpretacji danych zwróć uwagę na fakt, że sprawozdanie finansowe nie zapewni Ci gotowych odpowiedzi. Co więcej, jego powierzchowna analiza może prowadzić do wyciągnięcia złych wniosków. Czy to oznacza, że nie warto do nich sięgać? Wręcz przeciwnie. Informacje zawarte w sprawozdaniach to skarbnica wiedzy, a praktyka w ich interpretowaniu jest kluczem do sukcesu. Sprawdź, jak analizować sprawozdania finansowe w naszym artykule: Analiza sprawozdania finansowego w kilku krokach.
Kto ma obowiązek sporządzenia sprawozdania finansowego?
Zgodnie z przepisami są to spółki prawa handlowego prowadzące pełną księgowość lub podmioty, które samodzielnie zdecydowały się na ten sposób ewidencjonowania (np. spółki cywilne lub osoby fizyczne).
| Spółki prawa handlowego | |
| spółki osobowe | spółki kapitałowe |
|---|---|
|
– jawna, – spółka partnerska, – spółka komandytowa, – spółka komandytowo – akcyjna |
– z ograniczoną odpowiedzialnością, – akcyjna |
Nad terminowością składania sprawozdań czuwa sąd rejonowy (datą kontrolną jest dzień kończący rok obrotowy). W przypadku firm opóźniających się ze złożeniem zostają podjęte kroki ponaglające. Sąd wzywa do dopełnienia obowiązku w ciągu 7 dni pod groźbą nałożenia grzywny. Może zdarzyć się tak, że firma w tym okresie przedstawi pisemne usprawiedliwienie zwłoki. Jednak bierność ze strony danego podmiotu skutkuje nałożeniem kary pieniężnej (kara może być nakładana wielokrotnie, ale jej ogólna kwota musi być niższa niż 1 mln złotych).
Za niewypełnienie obowiązku grozi również odpowiedzialność karna. Osoby zobowiązane do przygotowania sprawozdania finansowego mogą podlegać karze pozbawienia wolności. Okazuje się jednak, że mimo poważnych konsekwencji, część z firm nie wywiązuje się z tego obowiązku. Przyjmuje się, że za lata poprzednie było to ok. 30% podmiotów.
Chcesz zobaczyć sprawozdanie finansowe danej firmy? Wpisz jej NIP lub nazwę, następnie przejdź do części "Dokumenty finansowe".
$searchEngineInput
Roczne sprawozdanie finansowe jednostki – kto je tworzy i podpisuje?
Przygotowaniem sprawozdania finansowego zajmuje się najczęściej dział księgowy firmy lub biuro rachunkowe. Prowadzi księgi, więc posiada większość niezbędnych danych. Na jego sporządzenie ma 3 miesiące od dnia bilansowego, czyli dnia, w którym kończy się rok obrotowy (najczęściej jest to 31 grudnia).
Jednak nie jest to regułą. Zazwyczaj podstawowym rokiem obrotowym jest okres od 1 stycznia do 31 grudnia (zbieżny z rokiem podatkowym), ale firma może zdecydować o jego zmianie.
W przypadku takiej zmiany lub, gdy spółka zarejestruje się w drugiej połowie roku i wybierze wydłużony okres sprawozdawczy, sprawozdanie obejmuje czas dłuższy niż 12 miesięcy kalendarzowych. W tej sytuacji brak wzmianki o złożeniu sprawozdania finansowego do KRS nie musi być dla Ciebie sygnałem zaniedbania lub nierzetelności ze strony firmy. Możliwe, że za jakiś czas firma przedstawi dokument.
Kto podpisuje sprawozdanie finansowe? Za podpisanie sprawozdania odpowiada osoba lub kilka osób z zarządu, także osoba odpowiedzialna za prowadzenie ksiąg rachunkowych, a w wyjątkowych sytuacjach likwidator lub syndyk. Podpis musi być opatrzony datą. Każdy kto jest zobowiązany, a odmówi poświadczenia, powinien jednocześnie złożyć pisemne uzasadnienie swojej decyzji. Sprawozdanie finansowe zatwierdza się uchwałą na walnym zgromadzeniu wspólników/akcjonariuszy.
Biegły rewident, czyli kiedy przeprowadzane jest badanie sprawozdania finansowego
O przekazaniu sprawozdania finansowego do badania decyduje analiza dwóch przypadków. Pierwszy, czy dany podmiot z uwagi na formę prawną lub profil działalności spełnia warunek badania. Do zgłoszenia sprawozdania pod ocenę biegłego rewidenta zobowiązana jest:
- spółka akcyjna,
- bank, SKOK lub ubezpieczyciel,
- podmiot, który działa na podstawie przepisów prawa o publicznym obrocie papierami wartościowymi i funduszami powierniczymi,
- jednostki, w których skład wchodzą inne podmioty samodzielnie sporządzające sprawozdania finansowe.
Drugi, ze względu na rozmiary działalności – jeśli jednostka w roku obrotowym spełniła co najmniej dwa z trzech kryteriów:
- średnioroczne zatrudnienie 50 osób
- suma aktywów bilansu – równowartość w walucie polskiej 2 500 000 EUR
- przychód netto ze sprzedaży towarów oraz operacji finansowych – równowartość w walucie polskiej 5 000 000 EUR.
Biegły rewident sporządza raport i wydaje opinię, czy sprawozdanie jest zgodne z przepisami, rzetelne i prawidłowo przygotowane. Dodatkowo bada rentowność danego podmiotu, a także odpowiada na pytanie, czy dokument jasno przedstawia sytuację majątkową oraz finansową jednostki. Oczywiście opinia nie musi być pozytywna. W przypadku zastrzeżeń biegły rewident wskazuje powody swoich wątpliwości.
Złożenie sprawozdania finansowego – co się zmienia
Zatwierdzone i podpisane sprawozdanie finansowe przedsiębiorstwa powinno być złożone do odpowiednich instytucjach m.in. w urzędzie skarbowym czy sądzie rejonowym. W marcu tego roku wprowadzono przepis regulujący formę jego składania.
Dokument za 2017 rok mógł być przygotowany w formie papierowej, jednak jego złożenie musi nastąpić poprzez elektroniczny system udostępniony przez Ministra Sprawiedliwości (dostępny pod adresem https://ekrs.ms.gov.pl/rdf/rd/). Natomiast sprawozdania finansowe za 2018 rok bez wyjątku będą musiały być składane w formie elektronicznej podpisywane kwalifikowanym podpisem elektronicznym lub zaufanym profilem ePUAP. Dzięki temu dostęp do sprawozdań stanie się łatwiejszy, a sposób wysyłki bardziej sprawny.
Gdzie znajdę sprawozdania finansowe?
Jeżeli chcesz je przeglądać, przejdź na stronę eKRS lub na aleo.com. Na platformie Aleo znajdziesz również inne informacje o firmie, np. dane rejestrowe czy powiązania osobowe i kapitałowe. A już wkrótce wyświetlisz sprawozdania finansowe w formacie JPK (Jednolity Plik Kontrolny), co pozwoli w łatwy sposób wyciągnąć interesujące informacje np. z bilansu czy rachunku zysków i strat, obliczać wskaźniki finansowe, a także porównać ze sobą dokumenty różnych firm.
Chcesz zobaczyć sprawozdanie finansowe danej firmy? Wpisz jej NIP lub nazwę, następnie przejdź do części "Dokumenty finansowe".
$searchEngineInput
