Praktyki zawodowe są jedną z form zdobywania doświadczenia i kompetencji w branży. W czasie odbywania praktyk uczeń ma okazję poznać strukturę i sposób funkcjonowania przedsiębiorstwa. W wielu przypadkach może też liczyć na niewielkie wynagrodzenie za swoją pracę.
Praktyki zawodowe – podstawowe informacje i cel ich odbywania
Praktyki zawodowe to jeden z elementów edukacji, dzięki któremu można zdobyć faktyczną wiedzę na temat funkcjonowania w konkretnej branży. Odbywane są w zakładzie pracy lub firmie. Uczeń ma okazję pracować na różnych stanowiskach, wykonując tam proste prace pomocnicze. W ten sposób poznaje charakterystykę pracy w danym zawodzie i sposób organizacji firmy.
Praktyka zawodowa jest kierowana przede wszystkim do uczniów. Ma za zadanie przygotowanie ucznia i absolwenta do pracy. Praktyki mogą odbywać uczniowie techników, szkół branżowych i policealnych zawodowych, a także studenci. Do praktyk mogą podejść również absolwenci szkół średnich i studiów, jednak w momencie ich rozpoczęcia niemający ukończonego 30 roku życia.
W czasie odbywania praktyk nie tylko można zobaczyć, jak działa przedsiębiorstwo, ale także ocenić chęć pracy w danej branży. Uczniowie sprawdzają w praktyce, czy mają do tego predyspozycje i czy taka praca będzie im się podobała. Zdobywają też pierwsze doświadczenia zawodowe, które pomogą zwłaszcza na początkowych etapach kariery zawodowej.
Czy praktyki zawodowe są płatne? Różnice między praktykami w szkole a w firmie
Wielu uczniów i studentów zastanawia się, czy praktyki są płatne i mogą liczyć na jakieś wpływy finansowe z tego tytułu? W tej kwestii wiele zależy od tego, gdzie będą przeprowadzane takie zajęcia praktyczne. Warto bowiem wyjaśnić, że nie wszystkie zajęcia praktyczne można zaliczać do praktyki zawodowej.
W wielu szkołach technicznych znajdują się warsztaty lub stanowiska do nauki praktycznej. Przeprowadzane w nich zajęcia często określane są przez uczniów praktykami, jednak nie zawsze należy traktować je jako praktyki zawodowe. Przeprowadza się w nich zajęcia z przedmiotów zawodowych i uczniowie nie mogą liczyć tu na wynagrodzenie.
Praktyki zawodowe przygotowujące do konkretnej pracy z reguły odbywają się poza szkołą. Oddelegowani są wówczas do firm prowadzących działalność zbieżną z profilem nauki. Zajęcia praktyczne odbywają się w ramach godzin lekcyjnych i nie mogą trwać dłużej niż 6 godzin dziennie.
Czy za praktyki w technikum dostaje się pieniądze? Z zasady praktyczna nauka zawodu jest płatna, o czym informuje Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 24 sierpnia 2017 r. w sprawie praktycznej nauki zawodu. Stawki za praktyki są zależne od przeciętnego wynagrodzenia i stażu pracy. Prezentuje się to następująco:
- pierwszy rok nauki – 8% przeciętnego wynagrodzenia;
- drugi rok nauki – 9% przeciętnego wynagrodzenia;
- trzeci rok nauki – 10% przeciętnego wynagrodzenia.
Nieco innym zasadom podlegają praktyki zawodowe w czasie studiów, ponieważ najczęściej są prowadzone na podstawie umowy zlecenie lub o dzieło. Warto zaznaczyć, że firmy decydujące się na przyuczanie do zawodu w ramach praktyk otrzymują od państwa fundusze na ten cel za każdego ucznia.
Jeśli chcesz precyzyjnie obliczyć wartość wynagrodzenia za praktyki, zapoznaj się z naszym poradnikiem i poznaj minimalną stawkę godzinową.
Umowa o praktyki zawodowe – co warto wiedzieć przed jej podpisaniem?
Praktyki zawodowe są jednym z obowiązkowych etapów edukacji w szkołach branżowych i technikach. W programach szkół określa się minimalną liczbę godzin, jaką uczeń musi rocznie spędzić na praktykach. W związku z tym to szkoła jest odpowiedzialna za zorganizowanie praktyk i znalezienie miejsca w odpowiedniej firmie leży po stronie placówki.
Umowa o praktyki zawodowe to dokument, którym uczniowie nie muszą sobie zaprzątać głowy. W większości przypadków nawet nie wiedzą o jego istnieniu. Stronami umowy są:
- dyrektor szkoły;
- właściciel przedsiębiorstwa, gdzie odbędą się praktyki.
Zawarta umowa dokładnie określa, jakiego zawodu mają dotyczyć praktyki, a także wyszczególnia jej zakres. W umowie określa się również dane uczniów, wymiar czasu praktyk, a także wszystkie inne sprawy formalne.
Praktyki zawodowe a staż pracy – czy liczą się jako doświadczenie zawodowe?
Praktyki zawodowe polegają na pracy w firmie zewnętrznej, za co uczniowie otrzymują wynagrodzenie. W związku z tym często rodzi się pytanie, czy praktyki wliczają się do stażu pracy? Niestety tego okresu nie można doliczyć do stażu pracy. Jest to etap pobierania nauki, dlatego może być zaliczony do stażu tylko w obszarach, gdzie do wlicza się cały okres nauki (więcej dni urlopu itp.).
Z drugiej strony, zaliczanie praktyk zawodowych do stażu pracy wpłynie na niego w bardzo niewielkim stopniu. W technikach obowiązkowe praktyki obejmują 4 tygodnie w klasie 3 i 4. Doliczenie praktyk do stażu zmieniłoby go zatem jedynie o dwa miesiące. W szkołach branżowych doszedłby jeszcze jeden miesiąc.
Nieco inaczej sytuacja wygląda w przypadku praktyk dla absolwentów szkół średnich lub studentów. W tym przypadku umowa o świadczenie pracy z zawierana jest pomiędzy uczniem i właścicielem firmy. Jeżeli forma zatrudnienia pozwala pracodawcy wystawić świadectwo pracy, cały okres trwania praktyk jest wliczany do stażu pracy.
Korzyści płynące z odbywania praktyk zawodowych dla przyszłej kariery zawodowej
Praktyki zawodowe, szczególnie w szkołach średnich, nie zawsze są traktowane wystarczająco poważnie. Zarówno opiekunowie, jak i uczniowie zapominają o tym, jak wiele korzyści można wynieść z takiego przyuczenia. Poza zdobyciem wiedzy na temat funkcjonowania przedsiębiorstwa możesz zyskać między innymi:
- Nabywanie podstawowych umiejętności praktycznych – to szczególnie ważne dla uczniów szkół branżowych. Po praktykach nabędą umiejętność wykonywania prostych czynności technicznych związanych z technologią produkcji;
- Odkrywanie zainteresowań i kompetencji zawodowych – w czasie praktyk będziesz w stanie ocenić, czy lubisz pracę w większym zespole, a może bardziej podoba Ci się praca z domu. Ocenisz też, czy konkretny typ pracy nie jest dla Ciebie zbyt trudny i męczący, a może odwrotnie, nie czujesz się nim usatysfakcjonowany;
- Weryfikacja nabytej wiedzy – zajęcia praktyczne to świetna okazja do obserwacji, w jaki sposób wiedza teoretyczna przekłada się na praktykę w zakładzie pracy;
- Lepsza pozycja na rynku pracy – nazwę przedsiębiorstwa, w którym odbyłeś praktyki, możesz sobie wpisać w pierwsze CV. Dzięki temu wykażesz już pewne doświadczenie w interesującej Cię branży i zyskasz przewagę na rynku pracy. Wielu pracodawców organizuje praktyki dla uczniów z myślą o potencjalnych pracownikach. Najlepsi i najbardziej sumienni często otrzymują propozycje stałego zatrudnienia po ukończeniu nauki w szkole.
Dobrze zaplanowane praktyki zawodowe i właściwie dobrany zakład pracy oferujący przyuczenie do zawodu mogą stanowić pierwszy krok w karierze zawodowej. Pozwalają zdobyć odpowiednią wiedzę praktyczną i samodzielnie ocenić, czy uczeń odnajdzie się w danej branży.
