Wybierz najlepszą ofertę energii elektrycznej dla swojej firmy

Dzięki uwolnieniu rynku energii elektrycznej firmy naprawdę mogą przebierać w ofercie dostawców prądu. Czy zmiana jest trudnym procesem? I jak wybrać najlepszą ofertę? Sprawdź w artykule.

Z artykułu dowiesz się między innymi:
✔ jak wygląda rynek energii elektrycznej w Polsce;
✔ jak wybrać najlepszą ofertę dostawcy prądu;
✔ co, zdaniem ekspertów, powinno znaleźć się w zapytaniu ofertowym na zakup energii elektrycznej dla firmy.

Zakup energii elektrycznej – od czego zacząć

Definicja rynku energii elektrycznej

W 2007 roku nastąpiła w Polsce liberalizacja rynku energii elektrycznej. Obecnie mamy dwa sektory sprzedaży prądu: rynek hurtowy, na którym znajdziemy producentów energii elektrycznej i nabywców hurtowych, oraz rynek detaliczny, gdzie producenci oferują odbiorcom dostawę prądu.

Na rynku detalicznym oferty różnią się nie tylko ceną energii, także warunkami przesyłu oraz dodatkowymi usługami, które mogą być istotne z punktu widzenia nabywcy (certyfikaty ekologiczne, taryfy nocne, okresowe zmiany wielkości mocy umownej, itd.). Znajdziemy tutaj gospodarstwa domowe, przedsiębiorców, firmy zajmujące się dystrybucją energii (Operatorzy Systemu Dystrybucyjnego) oraz wspomnianych sprzedawców energii elektrycznej.

Na wspomnianych zmianach najwięcej mogą skorzystać firmy z sektora MSP, bo według danych URE (Urząd Regulacji Energetyki) to te podmioty otrzymują największe rachunki za prąd. Na szczęście większy popyt wymusza także na sprzedawcach coraz lepsze oferty, a więc dalszy rozwój rynku energetycznego.

Jak rynek energii elektrycznej oceniają eksperci?

Dla potencjalnego sprzedawcy ważnymi parametrami są: grupa taryfowa, ilość energii elektrycznej pobrana z sieci w ostatnim roku bądź w rozbiciu na poszczególne miesiące oraz ewentualne plany zwiększenia bądź zmniejszenia zużycia. – Tomasz Żukowski, Cez Trade Polska

Jak określić zapotrzebowanie na energię elektryczną dla firmy?

Wychodzimy od określenia zużycia (w tym w podziale na godziny) i wybrania na tej podstawie odpowiedniej taryfy (np. przedsiębiorstwo, które część pracy może wykonywać nocą, może wybrać tańszą taryfę nocną). Warto także przyjrzeć się wysokości mocy umownej – w przypadku jej przekroczenia ponosimy kary umowne.

W większości przypadków firmy nie przekroczą przyznanego limitu, wynoszącego 40 kW, ale warto sprawdzić rzeczywiste zapotrzebowanie naszego przedsiębiorstwa, aby nie ponosić dodatkowych opłat. Także w sytuacji, gdy zużycie będzie niższe od maksymalnego poziomu wytyczonego w umowie z dostawcą, możemy oszczędzić, ustalając nowy limit. Każdy niewykorzystany kilowat może rocznie przekuć się nawet w kilkaset złotych. Jeśli przy analizie zapotrzebowania wyjdzie nam, że zużycie jest większe tylko w określonym okresie czasu – poszukajmy oferty, w której cennik i limit mocy umownej będzie zmienny w czasie.

Co zawrzeć w zapytaniu ofertowym na zakup energii elektrycznej?

Znając zapotrzebowanie na energię elektryczną w swojej firmie, rozkład zużycia w ciągu roku oraz działających na naszym terenie dostawców, którzy mają podpisaną Generalną Umowę Dystrybucyjną, możemy złożyć zapytanie ofertowe.

Oprócz wymienionych parametrów warto w nim zawrzeć także obecną grupę taryfową, do której należy firma, aktualnego OSD, do którego jesteśmy przyłączeni, oraz ewentualne plany przedsiębiorstwa dotyczące zmian wielkości zużycia.

Zobacz w skrócie, co powinno znaleźć się w zapytaniu ofertowym na zakup energii elektrycznej dla firmy.

Dzięki uwolnieniu rynku energii elektrycznej polscy przedsiębiorcy mają naprawdę spory wybór ofert dostawców (prawie 100 podmiotów na rynku!). Jeśli chcesz lepiej orientować się w ich przedmiocie, zajrzyj do naszego minisłowniczka zakupu energii elektrycznej na końcu artykułu.

Zakup energii elektrycznej – zdaniem eksperta

O charakter branży, wskazówki przy wyborze dostawców i dobre praktyki przy zakupie energii elektrycznej dla firmy zapytaliśmy także eksperta działającego na tym wymagającym rynku. Na nasze pytania odpowiadał Tomasz Żukowski z Cez Trade Polska.

– Które składowe ceny energii firma może spróbować zoptymalizować?

Tomasz Żukowski: – Każdy z odbiorców ponosi opłaty na którą składają się dwa elementy – opłata za energię elektryczną oraz opłata za usługę dostawy czyli za dystrybucję energii. W przypadku umowy kompleksowej sprzedawca na jednej umowie i jednej fakturze nalicza opłaty za energię oraz za jej dostawę. W przypadku posiadania umów rozdzielonych, czyli umowy sprzedaży z wybranym sprzedawcą oraz umowy dystrybucyjnej z lokalnym Operatorem Systemu Dystrybucyjnego (OSD), odbiorca otrzymuje dwie odrębne faktury od dwóch różnych podmiotów. I wartość każdej z tych faktur może podlegać optymalizacji. O ile na fakturze za energię są co najwyżej dwie wielkości, czyli opłata handlowa oraz stawka jednostkowa za energię elektryczną przemnożona przez ilość pobranej z sieci energii elektrycznej, o tyle na fakturze dystrybucyjnej jest tych wielkości więcej i większość z nich jest zależna od odbiorcy. Na fakturze dystrybucyjnej znajdują się stawki stałe, przeliczane na moc umowną, opłaty zmienne mnożone przez ilość energii elektrycznej pobranej z sieci OSD oraz stała opłata abonamentowa. Wszystkie stawki jednostkowe za dystrybucję energii są zgodne z zapisami taryfy danego OSD, zatwierdzanej przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki (URE). Optymalizacji nie podlegają stawki, ale możliwa jest optymalizacja podstawy do ich naliczenia czyli wielkość mocy umownej, grupa taryfowa oraz oczywiście ilość energii elektrycznej pobranej z sieci OSD. Na fakturze dystrybucyjnej mogą się także pojawić opłaty za energię bierną pobraną z sieci i za ponadumowny pobór mocy. W przypadku, gdy takie zapisy pojawiają się na fakturze, warto przeanalizować ich przyczynę i zoptymalizować również te parametry umowy dystrybucyjnej.

– Jak określić zapotrzebowanie firmy na energię elektryczną, żeby jak najlepiej dopasować ofertę dostawcy?

T.Ż.: – Podstawą do zapytania ofertowego są dane historyczne na podstawie faktur oraz planowane ilości na podstawie zmian w działalności. Zakładam, że dostawca przygotowuje ofertę w oparciu o potrzeby firmy, firma raczej nie zmieni swojego profilu czy potrzeb energetycznych tylko ze względu na dostawcę.

– Czy warto sięgnąć po audyt energetyczny w firmie?

T.Ż.: – Zapisy nowej ustawy o efektywności energetycznej zobowiązują przedsiębiorstwa do przeprowadzenia audytu efektywności energetycznej co 4 lata. Nie dotyczy to mikro, małych i średnich firm. Jednak poza zapisami ustawy warto przeanalizować, jaki jest udział kosztów energii w kosztach firmy. Można także skorzystać z usług wyspecjalizowanych firm działających na przykład w formule ESCO, które poza audytami mogą także wdrożyć na podstawie umowy z odbiorcą inwestycję z własnych środków, pobierając wynagrodzenie przez okres eksploatacji zmodernizowanego obiektu jako udział w rzeczywistych oszczędnościach klienta.

– Jakie parametry ująć w zapytaniu ofertowym na zakup energii elektrycznej?

T.Ż.: – Dla potencjalnego sprzedawcy ważnymi parametrami są grupa taryfowa, ilość energii elektrycznej pobrana z sieci w ostatnim roku bądź w rozbiciu na poszczególne miesiące, ewentualne plany zwiększenia bądź zmniejszenia zużycia. Dane dotyczące pobranej energii warto pokazać w podziale na strefy czasowe – o ile rozliczenie jest realizowane w taryfach wielostrefowych. Ponadto dobrze jest od razu wskazać, do sieci którego OSD firma jest przyłączona. Może się zdarzyć, że z uwagi na brak zawartej z lokalnym OSD tzw. Generalnej Umowy Dystrybucyjnej, nie każdy sprzedawca będzie mógł złożyć ofertę.

– Jak w codziennej pracy firmy optymalizować zużycie energii elektrycznej (np. edukacja pracowników, zakup urządzeń o wyższej klasie energetycznej lub z wbudowanymi trybami oszczędzania energii)?

T.Ż.: – W sieci znajdziemy mnóstwo poradników na ten temat. Podstawowe działania energooszczędne są intuicyjne, jak gaszenie światła, wyłączanie urządzeń, których aktualnie nie potrzebujemy, przesunięcie godzin znaczącego wykorzystania energii poza godziny szczytowe (określone w grupie taryfowej odbiorcy), świadczenie usługi DSR polegającej na zmniejszeniu zużycia energii na żądanie operatora systemu za wynagrodzeniem.

– Czy przy wyborze oferty warto wziąć pod uwagę także aspekty ekologiczne? Czy rozwój Odnawialnych Źródeł Energii wpłynie na ceny energii elektrycznej?

T.Ż.: – Wpływ regulacji prawnych i źródeł odnawialnych na ceny energii i na rachunki dla odbiorców bardzo dobrze widać na rynku niemieckim. Tam rozwój źródeł odnawialnych znacznie obniżył ceny energii na rynku hurtowym, ale dla większości odbiorców rachunek za energię wzrósł, gdyż poza kosztem samej energii w rachunku jest zawarty jeszcze podatek na rozwój i wspieranie źródeł ekologicznych. Trudno jest jednoznacznie odpowiedzieć, czy rozwój OZE obniży rachunki dla odbiorców, ponieważ do pokrycia zapotrzebowania i zbilansowania energii w systemie energetycznym konieczne jest wykorzystywanie również innych, bardziej stabilnych technologii opartych na węglu lub gazie, których tzw. koszt zmienny wytwarzania energii jest znacznie większy i regulacje prawne w ten lub inny sposób przeniosą te wyższe koszty na odbiorców.

Czy liczniki energii typu pre-paid sprawdzą się także w firmie? T.Ż.: – Licznik przedpłatowy jest instalowany wyłącznie w przypadkach sztywno określonych zapisami prawa energetycznego. Zawsze jest on traktowany jako rodzaj kary dla odbiorcy, sposób na zmniejszenie ryzyka sprzedawcy lub OSD. W przypadku licznika przedpłatowego nie ma też możliwości zmiany sprzedawcy, więc optymalizacja kosztu jest niemożliwa, ponieważ parametry takiej umowy są określone w taryfie zatwierdzanej przez Prezesa URE.

Energia elektryczna – od podszewki

Rozwój rynku energii elektrycznej

Rynek energii elektrycznej w Polsce rozwija się dynamicznie. Mamy coraz więcej wytwórców i sprzedawców, krótsze procedury, lepsze oferty – nie tylko cenowe. Dostawcy konkurują ze sobą np. wdrażając coraz to zaawansowane technologicznie rozwiązania lub stawiając na ekologię.

Wolny rynek działa w oparciu o zasadę TPA (ang. Third Party Access) – dostępu stron trzecich do sieci. To dzięki niej odbiorcy energii mogą swobodnie wybrać dostawcę energii, który oferuje najlepsze warunki, korzystając jednocześnie z sieci energetycznej OSP lub OSD, z którymi mają podpisane osobne umowy o przesył lub dystrybucję.

Jednak dane URE wskazują, że z opcji zmiany dostawcy skorzystało dotąd tylko 170 tys. firm. Wysoki wskaźnik lojalizacji sektora MSP eksperci tłumaczą obawami przedsiębiorców o trudne procedury zmian, koszty zerwania umowy, brak ciągłości dostaw, utraty bezpieczeństwa energetycznego dla firmy i oczywiście pogorszenia warunków.

Tymczasem rynek naprawdę zmienia się na korzyść przedsiębiorców, a koszty za energię elektryczną, które są jednymi z większych w firmie – warto obniżać. Wg portalu wysokienapiecie.pl nawet 90% firm, które nie zmieniły jeszcze dostawcy, mogłyby obniżyć faktury za prąd nawet o 30%.

Od czego zależy cena energii?

W ostatnich dniach, kiedy przez Polskę przetacza się fala upałów, a stany wód są alarmująco niskie, ceny na rynku hurtowym energii także szaleją, bo z jednej strony zapotrzebowanie na moc jest większe (agregaty chłodnicze, klimatyzatory, etc.), z drugiej – spada efektywność elektrowni węglowych, które do schłodzenia bloków potrzebują zapasów wody. Od czego zależy więc cena energii?

Koszty prądu zależą m.in. od cen paliw, kosztów dystrybucji (mogą stanowić nawet 30% kosztów na fakturze!) i obrotu energią, uprawnień do emisji dwutlenku węgla, marży, ryzyka, bilansowania, podatków, kontraktów na rynku hurtowym, praw majątkowych i regulacji prawnych, które określają rynek sprzedaży energii elektrycznej. Zmiany prawne są częstym źródłem obniżek cen prądu.

Ceny na rynku hurtowym kształtują kontrakty – to one określają wartość w dłuższym okresie czasu. Producenci ustalają ilościowe wytworzenie energii, a przedsiębiorstwa energetyczne prognozują jej cenę. Na rynku hurtowym mamy trzy typu umów kontraktowych – BASE, PEAK oraz OFFPEAK. W pierwszym rodzaju kontraktu trader (czyli specjalista zajmujący się hurtowym obrotem energii elektrycznej) zapewnia stałą dostawę prądu przez okrągłą dobę, w drugim – ceny są kontraktowane w godzinach szczytu, tj. 7:00 – 22:00. OFFPEAK zakłada z kolei kontrakt z dostawą 1 MWh w godzinach zmniejszonego zapotrzebowania – 0:00 – 7:00 i 22:00 – 24:00.

Podatki, obok kontraktów i faktycznego zużycia prądu, to trzeci z najważniejszych elementów ceny energii, który w dodatku nie podlega negocjacjom. Mieści się w nich zarówno koszt VAT (23%) i koszty akcyzy (20 zł na MWh). W zależności od sposobu wytwarzania energii otrzymuje ona inny certyfikat, który łączy się z różnymi kosztami. Certyfikaty zielone określają OZE, żółte dotyczą kogeneracji gazowej, czerwone – kogeneracji z ciepłem, fioletowe – kogeneracji z metalem, a białe są związane z efektywnością energetyczną. Przychody państwa, których źródłem są wspomniane certyfikaty – służą inwestycjom w OZE.

Innym z wymienionych składowych energii jest koszt bilansowania – gdy zamówiona ilość energii nie pokrywa zużycia i dostawca jest zmuszony dokupić brakującą ilość lub przeciwnie, gdy musi sprzedać nieplanowaną nadwyżkę. Obok marż sprzedawców, koszty bilansowania są najbardziej podatne na optymalizację. Wyższa marża w przypadku mniejszych podmiotów jest związana z większym ryzykiem, które podejmuje dostawca, zamawiając odpowiednią ilość energii.

Czy można obniżyć cenę prądu?

Zacznijmy od sprawdzenia, czy posiadamy kompleksową umowę na dostawę energii, czyli czy obsługuje nas ten sam dystrybutor i producent, jacy dostawcy działają na naszym terenie i czy mają podpisaną Generalną Umowę Dystrybucyjną, a także czy w firmie mamy dostosowane układy pomiarowe do ewentualnej zmiany dostawcy prądu. Po potwierdzeniu tych informacji poprośmy naszego dostawcę o analizę danych 15-minutowych – raz w roku takie zlecenie jest za darmo, a przyniesie nam niezbędną wiedzę na temat tego, czy moc określona w umowie wystarczy na nasze potrzeby.

Ważna jest przede wszystkim dobrze dobrana taryfa oraz właściwe określenie wysokości mocy umownej. Pierwsza może uwzględniać zmianę cennika w zależności od zużycia. Niektórzy dostawcy oferują także cenniki zmienne w zależności od miesiąca, dla firm, które mają okresowo zwiększone zużycie prądu.

Sprawdzenie realnego zużycia pozwoli nam także na dopasowanie wielkości mocy umownej, które zazwyczaj mieści się w limicie 40 kW. Zarówno w przypadku większego jak i mniejszego zużycia od określonego w umowie – mamy szansę na spore oszczędności. Podobnie jak w przypadku taryfy dopasowanej do wybranego okresu w ciągu roku – także tutaj możesz ustalić z dostawcą różną wielkość mocy umownej.

W planowaniu zakupu energii ważne są też plany rozwoju naszego przedsiębiorstwa. Jeśli chcemy zainwestować w nowe maszyny produkcyjne, warto sprawdzić, jak nowy nabytek wpłynie na zużycie energii w firmie. Jeśli wiemy o spowolnieniu produkcji, także możemy wziąć pod uwagę zmniejszone użycie.

Gwarancja stałej ceny – ale czy niższej?

Czytajmy oferty i zawierane umowy. Czasem może okazać się, że z pozoru korzystna promocja zakładająca gwarancję stałej ceny, związuje nas umową na kilka lat z wysoką karą umowną za jej odstąpienie lub z dodatkowymi opłatami handlowymi naliczanymi w trakcie jej trwania.

Poza tym gwarancja stałej ceny najczęściej nie bierze pod uwagę ewentualnego spadku cen. Może okazać się, że skorzystanie z takiej oferty będzie dla nas w ostatecznym rozrachunku droższe.

Oszczędności w zakupach firmowych dodają energii.