Każda forma opodatkowania w Polsce kryje w sobie sporo regulacji i kwestii, o których warto wiedzieć, zanim wybierzemy dany sposób rozliczania się z fiskusem. Wejście w drugi próg podatkowy wiąże się z dodatkowymi obostrzeniami i obowiązkami. Jakie są konsekwencje przekroczenia drugiego progu podatkowego, jak obliczyć drugi próg podatkowy i w jaki sposób można uchronić się od zapłaty zbyt wysokiego podatku? Czy są sposoby na obniżenie podatku? Tym tematem zajmiemy się w poniższym artykule.
Z artykułu dowiesz się między innymi:
✔ jakie progi podatkowe obowiązują w Polsce;
✔ jak obliczyć drugi próg podatkowy;
✔ jak do drugiego progu podatkowego mają się podatek liniowy i zerowy PIT.
Jakie progi podatkowe obowiązują w Polsce?
Zanim przybliżymy kwestię drugiego progu podatkowego, warto wziąć pod uwagę obowiązujące stawki podatku dochodowego, rozliczanego na zasadach ogólnych. W roku 2020 progi podatkowe zostały lekko zmodyfikowane:
- pierwszy próg podatkowy: 17%, obowiązuje tych podatników, którzy w danym roku podatkowym nie przekroczyli progu wysokości dochodów wynoszącego 85 528 zł.,
- drugi próg podatkowy: 32%, obowiązuje tych podatników, którzy w danym roku podatkowym przekroczyli próg wysokości dochodów wynoszący 85 528zł.
Co to oznacza w praktyce? Jeżeli nasz dochód w danym roku podatkowym wyniósł więcej niż 85 528zł, kwota podatku zwiększa się i wynosi 32% od tych dochodów, które przekroczyły kwotę pierwszego progu podatkowego.
Warto wziąć pod uwagę zarówno wybór formy opodatkowania działalności gospodarczej i dochodu przed rozpoczęciem pracy, jak i bacznie obserwować dochód w danym roku podatkowym. Może bowiem okazać się, że w nieprzewidzianym przypadku otrzymania dodatkowego źródła dochodu, na przykład premii czy dodatku świątecznego, spowoduje on automatyczny „przeskok” do drugiego progu podatkowego i może skutkować niedopłatą podatku, znacznie bardziej obciążającą budżet.
Jak obliczyć drugi próg podatkowy?
Jednym z najczęściej spotykanych błędów, dotyczących obliczania kwoty podatku do zapłaty w momencie przekroczenia drugiego progu podatkowego, jest wliczanie pełnego dochodu za dany rok podatkowy jako obowiązkowego do przeliczenia podatku w ramach drugiego progu. Na szczęście dla podatników, sposób obliczenia drugiego progu podatkowego jest nieco inny.
Wejście w drugi próg podatkowy oznacza konieczność zapłaty 32% podatku, jednak wyłącznie od tej części dochodu, która przewyższa kwotę w wysokości 85 528 zł.
Dochód do wysokości 85 528 zł nadal będzie opodatkowany 17 % podatkiem, podczas gdy nadwyżka dochodu będzie podlegała 32% podatku dochodowego. Przy wyliczaniu wysokości podatku od nadwyżki z drugiego progu podatkowego, nie bierze się pod uwagę kwoty wolnej od podatku, opłaconych składek na ubezpieczenie społeczne czy straty z lat ubiegłych.
Jeżeli podatnik w danym roku podatkowym osiągnął dochód 120 000 złotych, zobowiązany jest do zapłaty 17% podatku od dochodu do 85 528 złotych i 32% od nadwyżki czyli 34 472 zł ( 120 000 zł – 85 528 zł ). Kwota podatku będzie zatem wynosić 14 539,76 zł za dochód do 85 528 zł i 11 031 zł za nadwyżkę w wysokości 34 472 zł, która opodatkowana jest w ramach drugiego progu podatkowego.
Podatnicy, których dochody przekraczają 85 528 zł, mogą rozważyć przejście na inną formę opodatkowania – podatek liniowy, dzięki któremu można wyeliminować problem drugiego progu podatkowego.
Podatek liniowy a drugi próg podatkowy
Podatek liniowy jest atrakcyjną alternatywą dla opodatkowania dla tych, których dochody mocno przekraczają kwotę uprawniającą do rozliczeń według pierwszego progu podatkowego. Stawka w obrębie podatku liniowego jest stała i niezależna od dochodu, osiąganego przez podatnika. Choć stawka podatku liniowego wynosi nieco więcej niż stawka w pierwszym progu podatkowym (19% w przypadku podatku liniowego), to jest korzystniejszą opcją podatkową dla tych podatników, którzy zarabiają więcej. Mimo tego, że dochód od początku jest opodatkowany o 2% wyżej, to wyliczenia należnego podatku mogą z nawiązką oddać tę początkową stratę, szczególnie przy większej skali.
Przy wyborze tej opcji opodatkowania, warto wziąć pod uwagę, że wiąże się ona z utratą ulg podatkowych (oprócz odliczenia ulgi na IKZE oraz składek na ZUS i NFZ). Nie zniechęca to jednak szczególnie tych przedsiębiorców, których dochody wynoszą 100 tysięcy złotych i więcej – na tym etapie bowiem oszczędności w zapłaconym podatku są bardzo widoczne. Jeżeli jednak zależy nam na różnego rodzaju ulgach podatkowych, warto dokładnie przemyśleć wybór odpowiedniej formy opodatkowania.
Rozliczanie z małżonkiem a drugi próg podatkowy
Co dzieje się w sytuacji, w której podatnik przekroczy drugi próg podatkowy ze swoim dochodem, ale dochody małżonka podatnika mieszczą się w pierwszym progu podatkowym? W takim wypadku podatnik, który teoretycznie kwalifikuje się do drugiego progu podatkowego, nadal może płacić podatki ze stawką 17%.
Wystarczy wypełnić i złożyć specjalne oświadczenie o wspólnym rozliczeniu z małżonkiem (jeśli jego dochody mieszczą się w wymaganiach dla pierwszego progu podatkowego). Wtedy dochód składającego oświadczenie podatnika także będzie kwalifikować się do opodatkowania według stawki 17%. Kiedy jednak sytuacja się zmieni i podatnik zdecyduje o oddzielnymi rozliczaniu swojego dochodu, zmieni się także stawka, po której trzeba wyliczyć podatek. Jeśli chodzi o horyzont czasowy, pod uwagę trzeba wziąć miesiąc, od którego zaczęło się indywidualne rozliczanie podatku. Wspólne rozliczanie z małżonkiem może być niezwykle korzystnym rozwiązaniem szczególnie dla tych podatników, dla których drugi próg podatkowy nie jest niczym nowym i wchodzą na ten etap w każdym roku podatkowym.
Warto pamiętać o tej zasadzie w przypadku chęci wspólnego rozliczania z małżonkiem, który wykazuje znacznie mniejsze dochody i może w swoisty sposób pomóc nam w zapłacie zdecydowanie mniejszego podatku.
Zerowy PIT a drugi próg podatkowy
Jeszcze inna sytuacja ma miejsce w przypadku zerowego PIT-u w kontekście drugiego progu podatkowego. Czego dotyczy zerowy PIT? Ma zastosowanie dla przychodów z pracy oraz umów zlecenia zawartych przez osoby, które nie ukończyły 26 roku życia. Wysokość tych przychodów nie może przekroczyć 85 528 złotych w danym roku, co stanowi górną granicę pierwszego progu podatkowego. W praktyce oznacza to, że dopóki przychody nie przekroczą wspomnianej kwoty, odprowadzanie podatku nie jest wymagane.
Jeżeli osoba, której dotyczy zerowy PIT, wypracuje przychód o wartości powyżej limitu (powyżej 85 528 złotych w danym roku podatkowym), to ta nadwyżka (i wyłącznie nadwyżka) będzie opodatkowana zgodnie z ogólnymi zasadami skali podatkowej.
