Utrata pracy może zdarzyć się każdemu, a powodów może być wiele, nie jest to jednak sytuacja bez wyjścia. W tej sytuacji możesz otrzymać zasiłek z powiatowego urzędu pracy tzw. kuroniówkę. Oczywiście, aby go otrzymać musisz spełnić kilka warunków i przygotować odpowiednie dokumenty.
W poniższym artykule dowiesz się między innymi:
- Kto może otrzymać zasiłek dla bezrobotnych?
- Jaka kwota zasiłku dla bezrobotnych przysługuje w 2024 roku?
- Jakie warunki należy spełnić?
Komu przysługuje zasiłek dla bezrobotnych?
Zgodnie z Ustawą z dn. 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy zasiłek dla bezrobotnych przysługuje osobie pozbawionej zatrudnienia i zarejestrowanej jako osoba zatrudniona w powiatowym urzędzie pracy. Oznacza to, że nie może pracować nie tylko w ramach umowy o pracę, ale także zlecenie oraz o dzieło czy prowadzić działalności gospodarczej.
Komu nie przysługuje prawo do zasiłku dla bezrobotnych?
Zasiłek dla bezrobotnych nie przysługuje osobom, które prowadziły działalność gospodarczą i opłacały preferencyjne składki ZUS, gdyż podstawa wymiaru składek preferencyjnych jest niższa od minimalnego wynagrodzenia za pracę.
Ponadto, kuroniówki nie otrzyma osoba, która:
- W okresie 6 miesięcy przed zarejestrowaniem w urzędzie pracy rozwiązała stosunek pracy lub stosunek służbowy na mocy porozumienia stron z powodu zmiany miejsca zamieszkania, poważnego naruszenia przez pracodawcę swoich obowiązków lub ogłoszenia przez firmę upadłości lub stanu likwidacji lub redukcji zatrudnienia w związku z przyczynami dotyczącymi zakładu pracy.
- Po skierowaniu nie podjęła szkolenia, przygotowania zawodowego dorosłych, stażu, wykonywania prac lub innej formy pomocy.
- Odbywa odpłatną praktykę absolwencką z wynagrodzeniem przekraczającym połowę minimalnego wynagrodzenia za pracę.
- Otrzymała odszkodowanie za skrócenie okresu wypowiedzenia umowy o pracę.
- W okresie 6 miesięcy przed rejestracją została zwolniona dyscyplinarnie.
Jakie warunki należy spełnić aby uzyskać zasiłek dla bezrobotnych?
Podstawowym warunkiem, jaki należy spełnić w celu otrzymania zasiłku dla bezrobotnych jest przyznania zasiłku jest przedstawienie dowodu na to, że przez min. 365 dni w okresie 18 miesięcy poprzedzających rejestrację do urzędu było się zatrudnionym na podstawie umowy o pracę z wynagrodzeniem nie niższym niż minimalna krajowa. Co istotne, umowa powinna być rozwiązana za wypowiedzeniem albo na mocy porozumienia stron. Zasiłek zostanie wówczas przyznany po 90 dniach od daty utraty zatrudnienia.
Zasiłek dla bezrobotnych może otrzymać również osoba nie będąca zatrudniona na umowę o pracę, a świadcząca usługi na podstawie umowy zlecenie lub agencyjnej lub prowadząca działalność gospodarczą — o ile podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne i Fundusz Pracy stanowiła kwota wynosząca co najmniej minimalnego wynagrodzenia za pracę(nie może być to tzw. mały ZUS).
Prawo do zasiłku dla bezrobotnych przysługuje również osobom, które:
- opłacały składki na ubezpieczenia społeczne z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności lub współpracy, przy czym podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i Fundusz Pracy stanowiła kwota co najmniej minimalnego wynagrodzenia za pracę,
- wykonywały pracę w okresie tymczasowego aresztowania lub odbywania kary pozbawienia wolności,
- wykonywały pracę w rolniczej spółdzielni produkcyjnej, spółdzielni kółek rolniczych lub spółdzielni usług rolniczych, będąc członkiem tej spółdzielni,
- opłacały składkę na Fundusz Pracy w związku z zatrudnieniem lub wykonywaniem innej pracy zarobkowej za granicą u pracodawcy zagranicznego w wysokości 9,75 % przeciętnego wynagrodzenia za każdy miesiąc zatrudnienia,
- były zatrudnione za granicą i przybyły do Rzeczypospolitej Polskiej jako repatrianci,
- były zatrudnione, pełniły służbę lub wykonywały inną pracę zarobkową i osiągały wynagrodzenie lub dochód, od którego istnieje obowiązek opłacania składki na Fundusz Pracy,
- nie dostały propozycji odpowiedniej pracy, stażu lub przygotowania zawodowego dorosłych, prac interwencyjnych oraz robót publicznych w powiatowym urzędzie pracy.
Wciąż należy pamiętać, że warunkiem otrzymania zasiłku dla bezrobotnych jest otrzymywanie minimalnego wynagrodzenia za pracę, wymiar etatu nie ma tutaj znaczenia.
- znajdują się w trakcie zawieszenia działalności gospodarczej i spełniają warunki do nabycia zasiłku dla osób bezrobotnych (zasiłek przysługuje po okresie 90 dni od dnia rejestracji w powiatowym urzędzie pracy).
Prawo do zasiłku dla bezrobotnych nabywa się również w okresie 6 miesięcy przed zarejestrowaniem się w powiatowym urzędzie pracy, jeżeli osoba spowodowała rozwiązanie ze swej winy stosunku pracy lub stosunku służbowego bez wypowiedzenia albo rozwiązała stosunek pracy zawarty na podstawie skierowania przez urząd pracy do pracodawcy otrzymującego w ramach tego skierowania świadczenie aktywizacyjne. Zasiłek będzie przysługiwał po okresie 180 dni. Podobna sytuacja będzie mieć miejsce w przypadku jeżeli osoba rozwiązała stosunek pracy zawarty na podstawie skierowania przez urząd pracy do pracodawcy otrzymującego w ramach tego skierowania grant, świadczenie aktywizacyjne albo dofinansowanie wynagrodzenia.
Co dodatkowo wlicza się do okresu 365 dni, które należy przepracować, aby otrzymać zasiłek dla bezrobotnych?
Zasiłek dla bezrobotnych możesz otrzymać uwzględniając poniższe okresy:
- zasadnicza służba wojskowa,
- urlop wychowawczy,
- okres pobierania renty z powodu niezdolności do podjęcia pracy zarobkowej,
- okresy, za które były opłacane składki na ubezpieczenia społeczne i Fundusz Pracy,
- okresy, za które przyznano odszkodowanie z tytułu niezgodnego z przepisami rozwiązania przez pracodawcę stosunku pracy lub stosunku służbowego oraz okres, za który wypłacono pracownikowi odszkodowanie z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,
- świadczenia usług na podstawie umowy uaktywniającej,
- pobierania renty rodzinnej w przypadku, gdy nastąpił zbieg prawa do tej renty z prawem do renty z tytułu niezdolności do pracy i wybrano pobieranie renty rodzinnej,
- sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem przez osoby, o których mowa w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych,
- pobierania świadczenia pielęgnacyjnego, specjalnego zasiłku opiekuńczego lub zasiłku dla opiekuna, jeżeli utrata prawa do nich była spowodowana śmiercią osoby, nad którą sprawowana była opieka.
Ile wynosi zasiłek dla bezrobotnych w 2024?
Kwota przyznanego zasiłku dla bezrobotnych uzależniona jest od okresu za który jest pobierane świadczenie oraz stażu pracy osoby posiadającej prawo do pobierania tego świadczenia. W związku z powyższym nie każda osoba bezrobotna może otrzymać świadczenia w tej samej kwocie.
Zgodnie z ogłoszonym obwieszczeniem ministra rodziny i polityki społecznej z 2 maja 2023 r. kwota zasiłku dla bezrobotnych waloryzowana jest co rok 1 czerwca, to oznacza że jest ona uzależniona od wskaźnika wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem w poprzednim roku. Tak więc ile wynosi zasiłek dla bezrobotnych?
Poniższa tabela przedstawia stawki brutto zasiłku dla bezrobotnych w poszczególnych miesiącach:
Zasiłek dla bezrobotnych — ile trwa?
Kuroniówka jest przyznawana standardowo na okres 6 miesięcy od momentu zarejestrowania w PUP. Okres ten może jednak zostać wydłużony do 12 miesięcy. O tym, jak długo wypłacany jest zasiłek, decyduje stopa bezrobocia w powiecie zamieszkania pobierającego zasiłek. Jeśli wynosi więcej niż 150% krajowej stopy bezrobocia, to zasiłek dla bezrobotnych może być wypłacany przez dłuższy okres.
Na przedłużony do 365 dni zasiłek mogą również liczyć bezrobotni powyżej 50. roku życia ze stażem pracy ponad 20 lat. Dotyczy to również osób mających na utrzymaniu dziecko do 15 roku życia (małżonek również nie pracuje i utracił prawo do zasiłku) oraz matek, które urodziły w momencie pobierania zasiłku i miesiąc po jego ustaniu. Co istotne, czas pobierania zasiłku wydłużany jest o okres, przez który przysługiwałby zasiłek macierzyński.
Jak uzyskać zasiłek dla bezrobotnych w Urzędzie pracy?
Niezależnie od tego, czy wnioskujemy o stały zasiłek dla bezrobotnych po 50 roku życia czy też jesteśmy młodsi, procedura związana z wypełnieniem niezbędnych formalności w urzędzie pracy jest zawsze taka sama. Aby otrzymać zasiłek dla bezrobotnych w urzędzie pracy, należy najpierw zgromadzić odpowiednie dokumenty, takie jak:
- dowód osobisty bądź inny dokument potwierdzający tożsamość,
- świadectwa pracy,
- dokumenty, które wskazują na przeciwwskazania do wykonywania poszczególnych rodzajów prac,
- oświadczenie odnośnie miejsca zameldowania,
- świadectwa ukończonych szkół a także zaświadczenia o posiadanych kwalifikacjach do wykonywania rozmaitych zawodów,
- opcjonalnie: zaświadczenia dotyczące ukończonych szkoleń.
Wniosek można wypełniać na dwa sposoby: stacjonarnie, w wybranym przez siebie urzędzie pracy bądź online, poprzez rządowy portal praca.gov.pl. Ta druga opcja jest zdecydowanie wygodniejsza i szybsza, jednak trzeba pamiętać o tym, iż mogą z niej skorzystać osoby, które posiadają profil zaufany elektronicznej platformy usług administracji publicznej. Dodatkowo, wnioskując o zasiłek dla bezrobotnych przez internet trzeba pamiętać o konieczności skanowania wszystkich wymaganych dokumentów do uzyskania świadczenia.
Podczas wnioskowania online trzeba pamiętać o konieczności wprowadzenia wszelkich niezbędnych danych identyfikacyjnych. Chodzi tutaj o imię i nazwisko, rodzaj posiadanego obywatelstwa, numer PESEL, płeć, adres zamieszkania i zameldowania oraz dane adresowe. Oprócz tego, we wniosku należy wskazać numer rachunku bankowego, na który mają być przekazywane środki z zasiłku, urząd skarbowy właściwy dla miejsca zamieszkania oraz oddział Narodowego Funduszu Zdrowia (województwo). Nieodłącznym elementem wniosku jest też miejsce na wskazanie informacji dotyczących wykształcenia, doświadczenia zawodowego oraz posiadanych uprawnień.
Osoby wypełniające wniosek muszą też wskazać, czy posiadają nieruchomości rolne oraz jakiego rodzaju świadczenia pobierają z ZUS bądź KRUS oraz o swoich dodatkowych przychodach z różnego rodzaju źródeł.
Po podpisaniu wniosku powinna pojawić się specjalna plansza, na której znajdzie się podsumowanie wszystkich podanych powyżej informacji. Uwaga: nie jest to jednak jednoznaczne z otrzymaniem statusu osoby bezrobotnej. Wyświetlający się komunikat jedynie jest potwierdzeniem, że rejestracja została zakończona powodzeniem. Aby mieć pewność, że wniosek został wysłany, warto sprawdzić swoją pocztę e-mail - tam powinna trafić wiadomość od praca.gov.pl zawierająca informację, że cały proces zakończył się powodzeniem.
Trzeba pamiętać o tym, że dzięki wnioskowaniu o zasiłek dla bezrobotnych otrzymuje się nie tylko świadczenie pieniężne, ale także ubezpieczenie zdrowotne - nie tylko dla siebie, ale również dla członków swojej rodziny. Ponadto fakt rejestracji w urzędzie pracy zapewnia dostęp do aktualnych ofert pracy, które są zgłaszane do urzędu. Pracownicy urzędu są również w stanie zaoferować specjalistyczne doradztwo zawodowe oraz pośrednictwo pracy. Dzięki kursom współorganizowanym przez urzędy pracy z łatwością można podnieść swoje kwalifikacje, a tym samym zwiększyć szanse na uzyskanie wymarzonej pracy.
Jak długo czeka się na zasiłek dla bezrobotnych?
Po otrzymaniu prawa do zasiłku dla bezrobotnych pierwszą wpłatę otrzymasz do 14. dnia następnego miesiąca od daty zarejestrowania w PUP.
Czy zasiłek dla bezrobotnych wlicza się do stażu pracy i emerytury?
Okres pobierania zasiłku dla bezrobotnych jest wliczany do stażu pracy wymaganego do nabycia lub zachowania uprawnień pracowniczych. Podobnie jest z emeryturą. Zasiłek dla bezrobotnych wlicza się do emerytury, ponieważ okres pobierania zasiłku dla bezrobotnych jest oskładkowanym. Tym samym, zasiłek dla bezrobotnych wlicza się do świadczenia przedemerytalnego.
Utrata prawa do zasiłku - kiedy następuje?
Istnieje kilka sytuacji, kiedy może dojść do utraty prawa do zasiłku dla bezrobotnych. Dzieje się tak, gdy:
- odmówimy bez uzasadnienia przyjęcia propozycji zatrudnienia, przygotowania zawodowego bądź robót publicznych,
- po skierowaniu nie weźmiemy udziału w stażu bądź kursie przygotowania zawodowego,
- stracimy status bezrobotnego.
