Urlop dla poratowania zdrowia to jedno z pozapłacowych świadczeń, o które wnioskować mogą konkretne grupy zawodowe w Polsce. Dla jednych jest to sposób na to, by bez znacznej utraty źródła dochodu wypocząć i zregenerować się do dalszej pracy zawodowe, dla innych jest to jedyne akceptowalne rozwiązanie w obliczu narastających problemów związanych z wypaleniem zawodowym. Czym dokładnie jest urlop dla poratowania zdrowia? Kto i na jakich zasadach może skorzystać z tej możliwości? Czy podczas takiego urlopu możemy osiągać dochód u innego pracodawcy? Sprawdźmy to.
Urlop dla poratowania zdrowia - czym jest i komu przysługuje?
Urlop dla poratowania zdrowia to pozapłacowe świadczenie, które zarezerwowane jest dla określonych grup zawodowych. Najpopularniejszymi reprezentantami są nauczyciele, którzy w trakcie swojej dydaktycznej kariery mają prawo do wnioskowania o udzielenie specjalnego, długotrwałego urlopu dla poratowania zdrowia.
Czy dokładnie jest taki wypoczynek? To płatny urlop, który przyznawany jest przez kierownictwo danej instytucji. Podstawowym celem urlopu dla poratowania zdrowia jest zmniejszenie wystąpienia chorób uniemożliwiających dalsze wykonywanie swojego zawodu. Najczęściej urlop dla poratowania zdrowia przyznawany jest, jeśli stwierdzono u pracownika chorobę, w której czynniki środowiska pracy odgrywają kluczową rolę. Wcześniej już wspomniano o tym, że nauczyciele to grupa zawodowa, która ma możliwość skorzystania z urlopu dla poratowania zdrowia. Inne grupy zawodowe to między innymi inspektorzy pracy, sędziowie, a także prokuratorzy.
Ile trwa urlop dla poratowania zdrowia?
To w dużej mierze zależy od stanu zdrowia osoby wnioskującej o wolne. Wymiar czasowy mieści się w widełkach od jednego miesiąca do jednego roku. O tym, jak długo będzie trwało leczenie, decyduje lekarz, który wspiera się dodatkowo wykazem chorób, dla których odgórnie zdefiniowano widełki czasowe leczenia. Zawsze jednak urlop dla poratowania zdrowia udzielany jest, jeśli wystąpiła choroba związana bezpośrednio z wykonywanym zawodem.
Jakie są warunki otrzymania urlopu dla poratowania zdrowia?
Czy urlop dla poratowania zdrowia należy się każdemu pracownikowi zatrudnionemu w profesji, która przewiduje taką formę świadczenia? Na przykładzie nauczycieli pokażemy, jakie warunki należy spełnić, by uzyskać pozwolenie na dodatkowy, płatny urlop w wymiarze od jednego miesiąca do jednego roku.
Przede wszystkim nauczyciel musi być zatrudniony na czas nieokreślony w pełnym wymiarze zajęć. A zatem pracownik placówki oświatowej musi posiadać pełen nauczycielski etat w momencie, w którym chce wnioskować o urlop dla poratowania zdrowia. Przepisy jednomyślnie stwierdzają, że pracownicy, którzy na moment wnioskowania o świadczenie nie posiadają pełnego etatu, nie mają możliwości udania się na taki płatny wypoczynek.
Ponadto nauczyciel idący na urlop musi udokumentować swoją historię nieprzerwanej pracy w zawodzie nauczyciela przez co najmniej 7 ostatnich lat. Wymiar zajęć w trakcie 7 lat nie mógł być niższy niż 1/2 wymiaru etatu nauczycielskiego. Co w przypadku, gdy nauczyciel zmieniał szkołę? Nieprzerwana praca w takim przypadku regulowana jest zgodnie z zasadą zatrudnienia w nowej szkole nie później niż 3 miesiące po zakończeniu współpracy z poprzednim pracodawcą. Jeśli zatem nauczyciel w trakcie kariery zdecydował się na zmianę szkoły i przerwa wakacyjna była przerwą pomiędzy zakończeniem starej i rozpoczęciem nowej pracy, urlop dla poratowania zdrowia jest jak najbardziej możliwy do otrzymania.
Ostatnim warunkiem otrzymania urlopu dla poratowania zdrowia nauczyciela jest przedstawienie orzeczenia lekarza medycyny pracy, w którym stwierdza się, że pracownik powinien zostać wysłany na urlop dla poratowania zdrowia. W tym orzeczeniu jest także uszczegółowiony okres, w jakim taki urlop ma być zrealizowany. Urlop dla poratowania zdrowia od psychiatry jest także możliwy, jednak najczęściej lekarz rodzinny kieruje nauczyciela właśnie do lekarza medycyny pracy, który podejmuje decyzję o przyznaniu świadczenia urlopu.
Ile razy nauczyciel może skorzystać z urlopu dla poratowania zdrowia?
Czy nauczyciel ma możliwość skorzystania z urlopu dla poratowania zdrowia tylko raz w trakcie kariery zawodowej? Na szczęście nie.
Zgodnie z przepisami regulującymi to pozapłacowe świadczenie, nauczyciel może wykorzystać możliwość urlopu dla poratowania zdrowia w wymiarze nie dłuższym, niż 3 lata.
A zatem kluczowe jest tutaj, jak długo trwały poprzednie tego typu urlopy. Jeśli nauczyciel dotychczas dwukrotnie korzystał z urlopu dla poratowania zdrowia w wymiarze 6 miesięcy każdy, do zakończenia swojej kariery zawodowej może jeszcze wnioskować o urlopy, których suma wymiaru czasowego wyniesie 2 lata.
Warto przy tym pamiętać, że urlop dla poratowania zdrowia trwa maksymalnie 1 rok i istnieją pewne dodatkowe ograniczenia, które uniemożliwiają pewnym nauczycielom wykorzystać możliwość pełnopłatnego wypoczynku. Przykładem może być nauczyciel, który niebawem uzyska prawa do emerytury. W takim wypadku urlop dla poratowania zdrowia może być wyznaczone maksymalnie na okres, w którym nauczyciel zobowiązany będzie stawić się w pracy na miesiąc przed tym, gdy uzyska prawo do emerytury.
W jakich odstępach czasu można uzyskać urlop dla poratowania zdrowia dla nauczycieli? To kolejny istotny aspekt, o którym należy pamiętać.
Nauczyciel może skorzystać z prawa do urlopu dla poratowania zdrowia nie wcześniej niż rok po powrocie z poprzedniego takiego urlopu.
Nerwica a urlop dla poratowania zdrowia? A może depresja a urlop dla poratowania zdrowia? W każdym z tych przypadków nauczyciel ma możliwość długotrwałego leczenia bez ryzyka ekspozycji na warunki znane ze szkoły w wymiarze maksymalnie 3 lat w trakcie swojej kariery zawodowej.
Wynagrodzenie nauczyciela podczas urlopu dla poratowania zdrowia
Czas na istotną kwestię, która od zawsze była tematem wielu sporów w obszarze urlopu dla poratowania zdrowia. Jak wygląda wynagrodzenie takiego pracownika, który decyduje się na przerwę w nauczaniu celem polepszenia swojego zdrowia? Nie od dzisiaj wiadomo, że pensja nauczycielska składa się z wielu mniejszych składników, spośród których najważniejsze są godziny ponadetatowe, dodatek za wychowawstwo i inne.
Nauczyciel podczas urlopu dla poratowania zdrowia zachowuje prawo do swojego wynagrodzenia zasadniczego w wymiarze 100%. Jeśli więc nauczyciel jest na pełnym etacie (przypominamy, że to warunek konieczny do otrzymania urlopu), wynagrodzenie z tego tytułu trafia do nauczyciela każdego miesiąca. Ponadto kadra nauczycielska utrzymuje prawo do otrzymywania dodatku za wysługę lat. Jeśli nauczyciel na przestrzeni lat zyskał prawo do innych świadczeń pracowniczych, te również zgodnie z Kartą Nauczyciela powinny być wypłacane wraz z wynagrodzeniem w trakcie urlopu dla poratowania zdrowia. Mowa tu między innymi o dodatku za zatrudnienie na terenach wiejskich czy dodatek mieszkaniowy. Oba te dodatki należą jednak do grupy świadczeń socjalnych, które przyznawane są niezależnie od uchwał organu jednostki samorządu terytorialnego. Jeśli ten przewiduje wypłacanie innych świadczeń w trakcie nieświadczenia pracy, te również powinny trafiać na konto nauczyciela w trakcie urlopu dla poratowania zdrowia.
O czym należy pamiętać przebywając na urlopie dla poratowania zdrowia?
Jedną z najistotniejszych zasad, o której każdy nauczyciel przebywający na urlopie dla poratowania zdrowia powinien pamiętać, to zasada, zgodnie z którą bezwzględnie zakazuje się podejmowania innej działalności zarobkowej. Rozumie się przez to pracę w innej placówce oświatowej, świadczenie lekcji prywatnych w ramach wykonywanej działalności gospodarczej, ale także pracę w innej branży.
Co w przypadku, gdy stwierdzono, że nauczyciel przebywający na urlopie świadczy pracę zarobkową? To podstawa do tego, by dyrektor odwołał świadczenie urlopowe w trybie natychmiastowym i określił termin powrotu do pracy. Jeśli zatem nauczyciel świadczy pracę w dwóch placówkach oświatowych jednocześnie i w jednej z nich przyznano urlop dla poratowania zdrowia, niedopuszczalne jest, by kontynuować pracę dla którejkolwiek szkoły. W najbardziej skrajnych przypadkach świadczenie pracy zarobkowej w momencie przebywania na urlopie dla poratowania zdrowia może skończyć się zarzutami karnymi z tytułu oskarżenia o oszustwo. Takie sytuacje miały już miejsce i w świecie nauczycieli było o nich niejednokrotnie głośno, dlatego większa świadomość potencjalnej kary za niewywiązywanie się z regulaminu urlopu dla poratowania zdrowia sprawia, że nauczyciele wykorzystują ten czas na poprawę swojego zdrowia.
