Oszczędzać można z nowoczesnymi systemami oświetleniowymi – dopasowanymi do potrzeb naszej firmy. Wskazówkami dotyczącymi zakupu tego typu rozwiązań podzielił się z nami Robert Wachowicz z firmy WAGO – oferującej produkty i usługi z zakresu techniki oświetleniowej.
– Jak w Polsce rozwija się rynek systemów oświetleniowych? Czy rodzime firmy dostrzegają zalety tego typu rozwiązań?
Robert Wachowicz: – Rozwój technologii LED i jej masowe wykorzystanie w systemach oświetleniowych wymusił również na polskich producentach potrzebę rozwoju technologii i podążania za globalnymi trendami. W porównaniu jednak z systemami ogrzewania, chłodzenia czy wentylacji, systemy oświetleniowe ciągle traktowane są jako „mniej istotne” z punktu widzenia efektywności energetycznej budynków. To spowalnia rozwój tego typu rozwiązań.
Zalety stosowania nowatorskich rozwiązań w zakresie szeroko rozumianych systemów oświetleniowych dostrzegają i wykorzystują natomiast sklepy wielkopowierzchniowe, dla których koszt energii spożytkowanej na oświetlenie jest stosunkowo duży w całym bilansie energetycznym. Zatem lokalni producenci nastawiają się głównie na zaspokajanie ich potrzeb.
– Jak firma może określić zapotrzebowanie na zakup systemu oświetlenia? Co powinno zawierać zapytanie ofertowe na tego typu produkt?
R.W.: – Aby prawidłowo określić swoje potrzeby w zakresie systemów oświetlenia firma musi przede wszystkim przeanalizować koszty, jakie ponosi z tego tytułu. Uwzględnić charakter swojej działalności oraz to, jak zmiana systemu oświetlenia ma poprawić jej efektywność i komfort pracy. Inaczej będziemy przecież projektować oświetlenie dla galerii handlowej, biurowca, inaczej dla firmy produkcyjnej lub magazynu. W każdym przypadku inne aspekty systemu sterowania przełożą się na realny zysk lub wzrost efektywności.
Dla budynku biurowego istotne będzie to, aby nie oświetlać pustych pomieszczeń, dać użytkownikowi możliwość wyboru i konfiguracji scen świetlnych oraz możliwie łatwo i tanio zmieniać aranżacje pomieszczeń.
Dla galerii handlowej warto zaplanować wykorzystanie oświetlenia zewnętrznego w połączeniu z nadrzędnym harmonogramem pracy galerii sprzęgających oświetlenie wewnętrzne oraz elewację.
Projektując system dla magazynu, chcemy, aby światło zapalało się z pełną mocą jedynie tam, gdzie jest aktualnie potrzebne, a po odebraniu elementów przełączyło się na poziom minimalny, niezbędny ochronie obiektu do jego monitorowania.
Natomiast dla fabryki istotne może być indywidualne doświetlenie każdego stanowiska pracy z możliwością organizowania lamp w grupy w czasie rzeczywistym, dostosowując się do wymogów produkcji i zajętości przestrzeni produkcyjnej.
System oświetleniowy, a w szczególności jego elementy sterujące, powinny być tak opisane przez zamawiającego, aby wykonawca nie miał wątpliwości, jaki efekt chce uzyskać, a jednocześnie dawać mu możliwość późniejszej rozbudowy o nowe elementy. Użytkownik powinien mieć możliwość modyfikacji algorytmu sterowania, tak aby maksymalnie wykorzystywać warunki środowiskowe przy minimalnym zużyciu energii, zakładając jednocześnie, że oświetlenie dostosowuje się do panujących warunków i wymogów.
– Czy posiadanie przez firmę inteligentnego systemu oświetlenia wyklucza edukację pracowników w zakresie bardziej efektywnego zużycia energii? Czy też podnoszenie świadomości zawsze pozostaje ważne?
R.W.: – Inteligentne systemy oświetlenia z zasady mają ułatwiać pracę w danym środowisku. Ich zadaniem jest podnoszenie komfortu, utrzymywanie stałego poziomu natężenia oświetlenia oraz minimalizowanie straty energii, „pamiętając” o pewnych rzeczach za użytkownika obiektu.
Chodzi o zapobieganie stratom, np. poprzez wyłączenie światła, kiedy nikogo nie ma w pomieszczeniu lub kiedy poziom natężenia oświetlenia zewnętrznego jest wystarczający i wykorzystywanie oświetlenia sztucznego jest zbędne.
Nie zwalnia to jednak użytkowników z myślenia, ponieważ dobry system automatyki to taki, który dostosowuje się do indywidualnych potrzeb użytkownika, jednocześnie dając mu też możliwość wymuszania pewnych wartości w sytuacjach nietypowych – zgodnie z jego życzeniem.
– Ceny paliw, polityka energetyczna UE, jakie jeszcze czynniki, na które nie mamy wpływu, kształtują ceny energii elektrycznej?
R.W.: – Rosnący wzrost zapotrzebowania na energię elektryczną oraz wiążące się z tym koszty ciągłej rozbudowy infrastruktury technicznej to najpoważniejszy czynnik obcy, który generuje wzrost cen energii.
Częściowym rozwiązaniem problemu może okazać się inwestycja w lokalne źródła energii odnawialnej, np. wiatraki lub panele fotowoltaiczne wykorzystywane przez firmy lub użytkowników indywidualnych do zaspokojenia własnych potrzeb związanych chociażby z oświetleniem obiektów lub utrzymaniem minimalnego poziomu zasilania dla kluczowych systemów obiektu.
Jestem jednak pewien, że więcej na ten temat mogą powiedzieć specjaliści zajmujący się energetyką. Z punktu widzenia automatyki łatwiej jest rozmawiać o oszczędzaniu energii niż jej pozyskiwaniu.
– W jakim kierunku zmierza rozwój inteligentnych systemów oświetleniowych? Rosnąca integracja, centralizacja, a może nowe materiały? Jakie nowe rozwiązania pojawiają się na rynku?
R.W.: – Wszystkie współczesne systemy automatyki podążają w kierunku coraz szerszej integracji, wzajemnego współdziałania i współdzielenia informacji. Systemy sterowania oświetleniem nie są tutaj żadnym wyjątkiem. Już dziś spotyka się obiekty, w których informacja o zajętości pomieszczenia dostarczana jest do systemu oświetleniowego przez system kontroli dostępu, a stacja pogodowa podaje wartość natężenia oświetlenia włącznie z wartością kąta padania światła zewnętrznego. Na podstawie tych wartości system przelicza ile światła dociera do konkretnego pomieszczenia i wysyła informacje nie tylko o tym czy ściemnić lub rozjaśnić oświetlenie lecz również czy przymknąć żaluzje, aby poprawić w ten sposób wydajność pracy systemu klimatyzacji bądź ogrzewania.
Powszechne są protokoły komunikacyjne (np. DALI), w których sterujemy konkretnym źródłem światła a nie obwodem, dzięki czemu możemy maksymalnie wykorzystać potencjał energetyczny każdej oprawy i uprościć okablowanie budynku, zyskując możliwość dowolnej zmiany konfiguracji pomieszczeń. Pojawiają się nowe źródła światła z coraz większą żywotnością oraz sprawnością energetyczną. Jednym słowem systemy oświetleniowe podążają za ogólnym trendem rozwoju systemów automatyki.
Chcesz dowiedzieć się więcej o tej kategorii zakupowej? Zobacz, od czego zacząć zakup inteligentnego systemu oświetlenia dla firmy.
