Od 2024 roku zaczęły obowiązywać nowe przepisy, które nakładają konieczność posiadania świadectwa charakterystyki energetycznej, nie tylko przez właścicieli budynków komercyjnych, ale również będą dotyczyć domów i lokali prywatnych.
W poniższym artykule dowiesz się między innymi:
- Co to jest świadectwo charakterystyki energetycznej?
- Kto i na jakich zasadach powinien się o nie ubiegać?
- Jakie są koszty uzyskania wpisu do wykazu?
Czym jest świadectwo energetyczne?
Świadectwo charakterystyki energetycznej (potocznie - świadectwo energetyczne) jest dokumentem, który określa szacunkowe zapotrzebowanie budynku lub mieszkania na energię niezbędną do ogrzewania, wentylacji, przygotowania ciepłej wody, klimatyzacji oraz oświetlenia.
Dzięki określeniu informacji o zapotrzebowaniu na energię lokalu w świadectwie charakterystyki budynku, właściciel może przedstawić przyszłemu kupującemu lub wynajmującemu szacunkowe koszty użytkowania lokalu, związanego ze zużyciem energii w ciągu roku.
Informacja o parametrach energii zużywanej przez lokal powinna zostać zamieszczona już na etapie wystawiania ogłoszenia o wynajem lub sprzedaż i zawierać następujące elementy:
• wskaźniki rocznego zapotrzebowania na energię użytkową, energię końcową, nieodnawialną energię pierwotną,
• udział odnawialnych źródeł energii w rocznym zapotrzebowaniu na energię końcową,
• jednostkową wielkość emisji CO2.
Ustawa o charakterystyce energetycznej budynków
Wszelkie zasady zarządzania świadectwami charakterystyki energetycznej budynków zostały określone w ustawie z dnia 29 sierpnia 2014 r. o charakterystyce energetycznej budynków. Nowelizacja tej ustawy weszła w życie 28 kwietnia 2023 roku, ma ona za zadanie doprecyzować obowiązujące już przepisy i tym samym zwiększyć ich skuteczność.
Kto ma obowiązek posiadać świadectwo charakterystyki energetycznej?
Nowelizacja ustawy o charakterystyce energetycznej, dotyczy każdego, kto posiada na własność budynek jednorodzinny lub wielorodzinny, a także mieszkanie, które zamierza wynająć lub sprzedać - dotyczy to zarówno osób prywatnych jak i tych, którzy zajmują się flipem nieruchomości.
Zgodnie z nową ustawą powstał również obowiązek dla właściciela o poinformowaniu o świadectwie już na etapie tworzenia ogłoszenia o sprzedaży lub wynajmie domu lub mieszkania. Certyfikat energetyczny jest niezbędny przy budowie domu, bez tego nie będzie możliwości odbioru budynku.
W przypadku mieszkań, właściciel musi uzyskać świadectwo jedynie wtedy, gdy będzie chciał je sprzedać lub wynająć. W innej sytuacji, uzyskaniem takiego certyfikatu dla całego budynku zajmuje się jego właściciel lub zarządca.
Do tej pory obowiązek posiadania świadectwa charakterystyki energetycznej obowiązywał od nieruchomości wybudowanych po 2009 roku. Jednak od kwietnia 2023 roku obowiązuje również budynki wybudowane przed tym rokiem.
Charakterystyka energetyczna mieszkania
Dokument świadectwa energetycznego jest obowiązkowy w momencie zbywania - na podstawie umowy sprzedaży, umowy sprzedaży spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu lub wynajmu mieszkania. Wtedy też właściciel musi przedłożyć stosowny dokument nowemu właścicielowi lub użytkownikowi.
Ponadto według nowej ustawy, informację o charakterystyce energetycznej mieszkania zawiera się wraz z notariuszem w akcie notarialnym, przy okazji wskazywania nowego nabywcy lub wynajmującego.
Zgodnie z przepisami nabywca lub najemca nieruchomości nie może się zrzec prawa do otrzymania świadectwa energetycznego.
Charakterystyka energetyczna domu
Obowiązek wystawienia dokumentu użytkownikowi domu jednorodzinnego lub wielopokoleniowego, podobnie jak w przypadku właścicieli mieszkań, w dalszym ciągu obowiązuje. Sam fakt przekazania świadectwa nowemu użytkownikowi budynku jest odnotowywany w akcie notarialnym.
Termin ważności dokumentu świadectwa energetycznego - czy się przedawnia?
Świadectwo charakterystyki energetycznej zawiera się na okres 10 lat, chyba, że budynek lub lokal posiadał już wcześniej (przed 28 kwietnia 2023 r.) taki dokument. W takim wypadku nie ma konieczności przygotowywania nowego oświadczenia, gdyż te obecnie posiadane obowiązuje do momentu upłynięcia jego terminu ważności.
Uwaga! Ważność świadectwa energetycznego to 10 lat, o ile w tym czasie nie zmieni się nic w strukturze budynku.
Wyjątkiem są sytuacje, które zmieniają realny stan charakterystyki energetycznej budynku lub jego części (np. wymiana okien, wymiana źródła ciepła, docieplenie budynku). Wtedy też obecnie posiadane świadectwo energetyczne traci ważność i należy ponownie zgłosić się po jego wyrobienie.
Świadectwo charakterystyki energetycznej 2024 - cena
Ceny wystawienia świadectwa charakterystyki energetycznej budynku nie są najniższe, biorąc pod uwagę fakt, że świadectwo energetyczne może być odnawialne częściej, niż po 10 latach w przypadku ingerencji w instalacje.
Koszt wykonania świadectwa energetycznego może zależeć od wielu czynników, takich jak:
- wielkość budynku i jego przeznaczenie,
- stopień skomplikowania bryły budynku,
- konstrukcja przegród zewnętrznych i wewnętrznych,
- rodzaj zastosowanych instalacji,
- dostępność dokumentacji technicznej,
- lokalizacja.
Koszty wystawienia świadectwa energetycznego mogą oscylować średnio w granicach 500 - 1500 zł. Oczywiście w dużych miastach, takich jak np. Warszawa, cena będzie stosunkowo wyższa. Należy wziąć również pod uwagę budynek podlegający wycenie np. za mieszkanie możemy zapłacić od 300 do 700 zł, w przeciwieństwie do domu podlegającego zazwyczaj wycenie od 600 do 1500 zł.
W jakiej formie należy złożyć oświadczenie?
Nowelizacja ustawy o charakterystyce energetycznej, pozwala na składanie oświadczeń w formie papierowej lub elektronicznej. Są one opatrzone numerem nadanym w centralnym rejestrze charakterystyki energetycznej budynków oraz podpisane osobistym lub kwalifikowanym podpisem elektronicznym lub zaufanym osoby uprawnionej. Dane zawarte w oświadczeniu są dostępne publicznie w Centralnym Rejestrze Charakterystyki Energetycznej Budynków.
Skutki braku świadectwa charakterystyki energetycznej budynku
Należy pamiętać, że wymóg posiadania świadectwa energetycznego wiąże się również z konsekwencjami jego braku. Nowelizacja ustawy nie wskazuje górnej granicy grzywny, natomiast może być to kwota nawet do 5 tysięcy złotych.
Grzywnie mogą podlegać dwa podmioty:
- Właściciel (sprzedający lub wynajmujący mieszkanie lub lokal) - za nieprzedłożenie dokumentu dla kupującego lub wynajmującego,
- Osoba sporządzająca oświadczenie charakterystyki energetycznej - za składanie fałszywych oświadczeń, niezgodnych z realnym stanem.
Aby uniknąć nieprzyjemności związanych z nałożeniem kary pieniężnej lub nieporozumienia z przyszłym użytkownikiem lokalu - warto wcześniej pomyśleć o złożeniu oświadczenia charakterystyki energetycznej, które zabezpieczy nas na kilka kolejnych lat.
