Przedawnienie długu - wszystko, co musisz wiedzieć

Łączna wartość zaległych zobowiązań Polaków w 2020 roku wyniosła ponad 81 miliardów złotych. Brak starań o ich odzyskanie może zakończyć się ich przedawnieniem. Przeczytaj nasz artykuł i dowiedz się więcej.

Z artykułu dowiesz się między innymi:
✔ czym jest i kiedy następuje przedawnienie długu
✔ co się dzieje z długiem po przedawnieniu
✔ co zrobić by nie doszło do przedawnienia długu
✔ czy można odziedziczyć długi w spadku
✔ ile wynoszą okresy przedawnienia dla przykładowych kategorii finansowych

Przedawnienie długu – czym jest i kiedy następuje?

Kwestię przedawnienia roszczeń reguluje Kodeks Cywilny i niestety nie są to dobre wieści dla osób wobec których taki dług ma zostać spłacony.

Ustawa podaje dwa podstawowe terminy kiedy może dojść do przedawnienia:

• 6 lat dla wszelkich roszczeń majątkowych lub roszczeń stwierdzonych prawomocnym wyrokiem sądu,
• 3 lata dla roszczeń z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej oraz oświadczeń okresowych.

Od kiedy liczony jest ten okres? Od dnia, w którym wierzyciel nabywa prawną możliwość żądania spłacenia przysługującej mu wierzytelności.

Przykład: Faktura VAT określa termin jej opłacenia na 1 stycznia 2021 – roszczenia z tytułu jej nieopłacenia mogą być wystosowane już od 2 stycznia.

Należy pamiętać, że data może ulec zmianie – np. gdy właściciel nieruchomości wypowiada umowę wynajmującemu – wtedy wszelkie należności należy spłacić do końca okresu wypowiedzenia.

Co się dzieje z długiem po przedawnieniu?

Przede wszystkim – nie znika. Dług, który ulega przedawnieniu, a jego wierzyciel nie podjął żadnych kroków w celu odzyskania należności, przekształca się w “zobowiązanie niezupełne”.

Co to oznacza? Zobowiązanie takie nie podlega już żadnemu rodzajowi egzekucji – czy sądowej czy komorniczej.

Czy niesie ono dla dłużnika jakieś konsekwencje? Dług mimo, że przedawniony pozostaje w obrocie informacji gospodarczej. W przyszłości osoba, na której ciąży “zobowiązanie niezupełne” może mieć problem z uzyskaniem kredytu w banku lub leasingu.

Co zrobić, aby dług nie uległ przedawnieniu?

Bieg przedawnienia długu można przerwać, co spowoduje iż czas przedawnienia będzie liczony od nowa. Jak tego dokonać? Istnieje kilka sposobów.

1. Mediacje wierzyciela z dłużnikiem, mające na celu polubowne rozwiązanie konfliktu. Mediacje powinny być prowadzone przez bezstronnego windykatora i powinny się zakończyć podpisaniem porozumienia. Jest to droga szybsza niż procesy sądowe i daje nam większą kontrolę nad przebiegiem rozmów.
2. Złożenie wniosku o nadanie klauzuli wykonalności. Wniosek wierzyciel składa do sądu, który na niejawnym posiedzeniu wydaje postanowienie. Dostarczane jest one do dłużnika w zależności od regionu może być to samo postanowienie lub otrzymuje postanowienie dopiero wraz z zawiadomieniem komornika o wszczęciu egzekucji.
3. Złożenie przez wierzyciela pozwu do sądu. Tu rozstrzygnięcie sprawy może trwać nawet lata.
4. Złożenie wniosku o wszczęcie egzekucji komorniczej.

Czy można otrzymać w spadku dług?

Majątek może składać się zarówno z dóbr materialnych, jak nieruchomość czy środki finansowe, ale również z zobowiązań.
Powołanie do spadku następuje w wyniku testamentu lub ustawy – również wtedy spadkobierca ponosi odpowiedzialność za długi spadkowe tylko ze spadku – co to oznacza? Sprawdźmy na przykładzie.

Spadkobierca dysponujący majątkiem własnym w wysokości 5000 złotych, dziedziczy w spadku dług o wartości 1000 złotych oraz zasoby majątkowe o wartości 4000 złotych. Do momentu przyjęcia spadku odpowiada tylko i wyłącznie za dług z majątku spadkowego – czyli 4000 złotych. Po przyjęciu spadku będzie odpowiadał już za niego całym swoim majątkiem czyli kwotą 9000 złotych, na którą składa się jego majątek 5000 zł oraz spadek 4000zł.

Istotną rolę w kwestii długów spadkowych ma to czy spadek przyjmiemy – możemy go odrzucić, ale wtedy oprócz długu, tracimy także prawa do np. nieruchomości. Kolejną kwestią wpływającą na dług jest sposób przyjęcia spadku.

W Polsce można nabyć spadek wprost lub z dobrodziejstwem inwentarza. Jak wpływa to na potencjalnie dziedziczony dług? Sprawdźmy na przykładach.

Spadkobierca przyjmuje spadek w skład którego wchodzi nieruchomość o wartości 100 tysięcy złotych oraz dług o wartości 150 tysięcy złotych.
W przypadku nabycia spadku wprost, spadkobierca będzie zobowiązany do spłacenia całości długu czyli 150 tysięcy złotych.

Z kolei w przypadku nabycia spadku z dobrodziejstwem inwentarza, spadkobierca będzie zobowiązany do spłaty długu w wysokości aktywów spadkowych. Tym samym spadkobierca obciążony jest długiem w wysokości 100 tysięcy złotych-jest to wartość odziedziczonej w spadku nieruchomości.

Przykładowe terminy przedawnień dla różnych kategorii finansowych.

Polskie prawo dla innych kategori finansowych podaje odmienne terminy przedawnień:

Adres URL grafiki tytułowej: https://unsplash.com/photos/xKmXZ4Fv63w