Można śmiało powiedzieć, że pięknie wykonana elewacja jest wizytówką domu, swego rodzaju dopełnieniem remontu czy budowy. Od użytych materiałów i technik zależy jej jakość i trwałość, co ma z kolei bezpośrednie przełożenie na to, czy budynek wpasuje się w otoczenie, czy będzie się wyróżniał.
Tynkowanie elewacji - co warto wiedzieć?
Tynki tworzą jednak nie tylko warstwę dekoracyjną, ale zabezpieczają też izolację budynku. Dlatego też należy zwrócić szczególną uwagę na ich odpowiednie wykonanie.
Tynk jest pierwszą warstwą chroniącą wnętrze budynku. Musi być zatem solidny - przede wszystkim niezwykle odporny na działanie czynników zewnętrznych, takich jak zabrudzenia, uszkodzenia mechaniczne czy warunki pogodowe.
Wyróżniamy cztery najpopularniejsze rodzaje tynków:
- akrylowe - odporne na deszcz i uszkodzenia mechaniczne, którym szkodzą jednak skrajne temperatury, a przy tym szybko się brudzą;
- mineralne - bardzo odporne na warunki atmosferyczne, ale za podatne na uszkodzenia mechaniczne i wilgoć;
- silikonowe - odporne na działanie promieni słonecznych, deszcz i zabrudzenia, słabo sprawdzają się za to podczas mrozów, łatwo je także uszkodzić;
- silikatowe - odporne na uszkodzenia mechaniczne oraz nasłonecznienie i mróz, ale bardzo podatne na deszcz.
Bardzo ważna jest także struktura powierzchni elewacji. Najbardziej narażone na pęknięcia i rysy są powierzchnie gładkie. Z tego powodu często korzysta się z tak zwanego “baranka”, o ziarnach różnej grubości. Ponadto w tynku musi znajdować się odpowiednia zawartość środków pozwalających na zwalczanie grzybów.
Ostatnio coraz większą popularność zyskują tynki cienkowarstwowe. Dzieje się tak głównie ze względu na to, że do ich wykonania wystarczy użyć zaledwie jednej warstwy. Aby upewnić się, że tynk zostanie położony prawidłowo, należy rzecz jasna zlecić jego wykonanie fachowcowi. Posiadając jednak odpowiednią wiedzę, można na bieżąco weryfikować ich pracę.
Przed nałożeniem tynku należy najpierw odpowiednio wysuszyć i wyrównać podłoże. Jeśli pominie się tę czynność, szybko da się zauważyć ubytki. Po wyrównaniu powierzchni należy położyć grunt i masę podkładową, którą warto zabarwić na kolor podobny do barwy tynku wierzchniego. Nie warto z niej rezygnować, gdyż zwiększa przyczepność powłoki i zabezpiecza jej wewnętrzną warstwę.
Warto też uważać przy doborze koloru elewacji - im mniej wyrazisty i intensywny jest jej kolor, tym dłużej będzie cieszył oczy.
Po ukończeniu prac należy także pamiętać o tym, aby regularnie czyścić tynk, na przykład za pomocą myjki ciśnieniowej. Szorowanie tynków mineralnych może negatywnie wpłynąć na ich strukturę. Zbyt wysoka temperatura, zbyt bliska odległość lub po prostu za duża różnica między temperaturą wody i powietrza mogą z kolei sprawić, że na tynku powstaną pęknięcia i odkształcenia. Jeśli jednak plamy na tynku są na tyle uporczywe, że ciężko je zmyć standardowymi metodami, skorzystaj z dedykowanych środków myjących do fasad, a następnie spłukaj wodą całej ściany. Co kilka lat warto pomalować elewację, aby odzyskała swój dawny wygląd.
Tynkowanie elewacji krok po kroku
Na początku należy oczywiście wybrać odpowiedni produkt. Można zdecydować się na tynk tradycyjny (do którego zalicza się tynki cementowe, cementowo - wapienne i wapienne) lub tynk cienkowarstwowy, stosowany w systemie ociepleniowym ETICS. Ma on chronić warstwę ociepleniową przed negatywnym wpływem warunków atmosferycznych i dbać o jej wygląd.
Przy wyborze tynku zewnętrznego należy kierować się:
- marką producenta;
- dopasowaniem produktu do sposobu ocieplenia ściany;
- miejsce położenia budynku;
- estetyką.
Należy ponadto pamiętać, że każdy tynk jest dedykowany do innego podłoża. Niektóre są bardziej odporne na uszkodzenia mechaniczne, niektóre na wilgoć, a jeszcze inne na ekspozycję na słońce.
Tynki najlepiej zacząć kłaść dopiero po minimum pół roku od zamknięcia stanu surowego. Budynek musi osiąść. W przeciwnym razie tynki mogą nadmiernie pękać.
Kolejnym elementem, na który należy zwrócić uwagę jest właściwa temperatura pracy i wysychania. Fachowcy polecają tynkowanie wiosną i jesienią, gdy temperatura waha się pomiędzy 5 a 25 stopniami Celsjusza.
Zbyt niskie wartości na słupkach rtęci mogą sprawić, że, przez wydłużony czas wiązania, że zaprawa złączy się nieprawidłowo, a na elewacji pojawią się mało estetyczne białe wykwity. Przemrożenie tynku może doprowadzić do tego, że będzie odpadał ze ścian.
Zbyt wysokie temperatury mogą za to doprowadzić do zbyt szybkiego wysychania tynków, przez co nie będzie możliwości ich równomiernego rozprowadzenia i wygładzenia. Mogą także pojawić się przebarwienia i pęknięcia na elewacji. Może ona także odspajać się od muru.
Z kolei wiatr może wychładzać lub wysuszać elewację, a tynkowanie podczas deszczu może doprowadzić do odspajania się tynku i powstawania przebarwień.
Należy także zastanowić się nad tym, czy wykonasz prace ręcznie czy mechanicznie. Prace na dużej powierzchni są wykonywane mechanicznie, przez specjalistów, którzy posiadają odpowiedni sprzęt i doświadczenie. Poniżej przedstawiamy jednak zestaw wskazówek, w oparciu o które można zdecydować się na ręczne wykonanie prac na ścianach cienkowarstwowych i tradycyjnych. Można również podeprzeć się w tej kwestii dostępnym na YouTube tutorialem.
Tynkowanie tynkiem cienkowarstwowym krok po kroku
1. Usuń szpachelką i papierem duże nierówności, które mogą przeszkadzać podczas tynkowania, a następnie omieć ściany z zanieczyszczeń.
2. Zagruntuj ściany pokładem z użyciem pędzla o szerokim włosiu. Ma to na celu wyrównać chłonność podłoża i zwiększyć jego przyczepność. Po wykonaniu tych czynności należy odczekać 24 godziny, gdyż tyle schnie podkład.
3. Zabezpiecz, na przykład folią malarską, powierzchnię wokół domu, w szczególności, gdy wykonujesz pracę po raz pierwszy. Oklej drzwi, okna, daszki i wszystkie pozostałe elementy, które mogą zostać zabrudzone tynkiem. Unikniesz w ten czasochłonnego czyszczenia, szlifowania i malowania powierzchni.
4. Przygotuj mieszankę lub użyj gotowego wyrobu. Wymieszaj go przed użyciem za pomocą mieszadła lub wiertarki z odpowiednią końcówką.
5. Zacznij nakładać tynk na ściany packą do gładzi ze stali nierdzewnej i szeroką szpachelką. Nakładaj tynk od strony Twojej lepszej ręki. Zadbaj o odpowiednią grubość tynku, określaną jako grubość kruszywa w masie.
6. Jeśli chcesz uzyskać strukturę baranka, zacieraj tynk płaską packą z plastiku. Jest ona łatwa w wykonaniu, dlatego też najczęściej poleca się ją osobom początkującym. Nie pozostawiaj widocznych łączeń i zawsze zacieraj w jedną stronę. Pamiętaj o odpowiedniej temperaturze i nasłonecznieniu.
7. Zaczekaj aż tynk wyschnie i sprawdź, czy udało Ci się równomiernie pokryć całą ścianę. Jeśli znajdziesz drobne ubytki, możesz nałożyć niewielką ilość tynku i zatrzeć go na mokro tak, aby wtopił się w całość.
Tynkowanie tynkiem tradycyjnym z zaprawy cementowo - wapiennej krok po kroku
1. Wykonaj obrzutkę i odczekaj co najmniej dobę aż przeschnie. Następnie, zanim zaczniesz tynkować, zwilż delikatnie elewację na kilka godzin.
2. Wykonaj narzut odpowiednio przygotowanego produktu na całą ścianę za pomocą pacy ze stali nierdzewnej. Będzie on stanowił drugą warstwę tynku.
3. Wyrównaj powierzchnię. Zaczekaj, aż zaprawa wyschnie.
4. Tynki dwuwarstwowe wymagają dokładnego zacierania - wyrównasz w ten sposób wszystkie nierówności. Na tynki trójwarstwowe z kolei nakłada się gładź, przy czym trzecia warstwa powinna być grubości od 2 do 6 mm. Trzeba ją także dokładnie wyrównać tuż po nałożeniu, a następnie odczekać nawet kilkanaście dni, aż wyschnie. Dopiero potem można zacząć wykończenie płytkami lub innym materiałem.
Tynkowanie zaprawą gipsową krok po kroku
1. Oczyść i zagruntuj ścianę.
2. Nałóż na ścianę, za pomocą pacy ze stali nierdzewnej, maksymalnie 30 mm wymieszanego tynku gipsowego.
3. Wyrównaj tynkowaną powierzchnię.
4. Gdy tynk już zwiąże, usuń wgłębienia i nierówności, na przykład za pomocą łaty trapezowej.
5. Wygładź powierzchnię, używając szpachli powierzchniowej. Jeśli pojawią się ubytki, zwilż powierzchnię i delikatnie przecieraj ją pacą gąbkową, a następnie dokończ proces wygładzania.
Tynkowanie elewacji - jaki jest koszt?
Wykonanie tynku elewacyjnego akrylowego kosztuje od 35 do 50 złotych za metr kwadratowy. Malowanie elewacji domu jednorodzinnego bez wcześniejszego oczyszczania powierzchni to z kolei koszt 25 - 35 zł / m2. Wykonanie elewacji z piaskowca lub innych kamieni ozdobnych wiąże się z wydatkiem na poziomie 100 - 130 złotych za metr kwadratowy. Z kolei elewacje drewniane, w zależności od poziomu skomplikowania i użytych materiałów, kosztują od 100 do 120 złotych za metr kwadratowy.
Do wymienionych wyżej kwot należy oczywiście doliczyć koszt materiałów i elementów dekoracyjnych.
Wpływ na cenę wykonania tynków elewacyjnych mają następujące czynniki:
- konkurencja na danym obszarze;
- technologia wykonania elewacji, na którą pływają z kolei konieczność posiadania określonych specjalnych narzędzi i umiejętności czy wykonania malowania.
Jak długo trwa tynkowanie elewacji domu?
Wykonanie elewacji tylko z pozoru wydaje się pracą łatwą do wykonania. Dlatego też coraz więcej osób, w poszukiwaniu oszczędności, decyduje się na własnoręczne jej wykonanie. W takim przypadku liczyć się oczywiście trzeba z tym, że satysfakcjonujące efekty mogą zostać osiągnięte tylko i wyłącznie przez włożenie w prace sporej ilości czasu przy zachowaniu odpowiedniej precyzji, o którą trudniej niewprawionej osobie.
Należy także pamiętać o tym, że do wykonania niektórych prac może być potrzebny specjalny sprzęt, na przykład rusztowanie elewacyjne.
Wśród wielu elementów, wpływających na czas trwania prac potrzebnych do wykonania elewacji budynku, wyróżnić należy:
- rozmiar elewacji budynku;
- liczbę członków ekipy wykonującej ocieplenie i jej poziom organizacyjny;
- warunki pogodowe.
Zakładając, że budynek jednorodzinny o powierzchni użytkowej około 150 metrów kwadratowych posiada około 200 metrów kwadratowych powierzchni zewnętrznej, można przyjąć, że wykonanie elewacji powinno zająć około 600 roboczogodzin. Pięcioosobowa ekipa wykonawcza będzie potrzebować na wykonanie całości prac około 12 - 15 dni roboczych, oczywiście jeśli prace będą dobrze zorganizowane, a w ich trakcie nie będzie żadnych przestojów i przerw.
