Wycinka drzew – na jakich zasadach? Co o tym mówią aktualne przepisy?

Wycinka drzew w dalszym ciągu budzi wiele kontrowersji, zwłaszcza wśród posiadaczy działek, sadów i ogrodów. Wiele osób uważa, że drzewo rosnące na ich posiadłości stanowi własność prywatną, którą właściciel może dowolnie dysponować. Czy tak jest rzeczywiście?

Sprawdź, kogo dotyczy obowiązek uzyskania pozwolenia na wycinkę drzew i krzewów? Jakie drzewa podlegają ochronie przed niekontrolowanym wycięciem?

Z artykułu dowiesz się między innymi:

  • Czy wycinka drzew na działce zawsze wymaga pozwolenia?
  • Do kiedy można wycinać drzewa na własnej posesji?
  • Jakie drzewa można wycinać bez pozwolenia?

Wycinka drzew – przepisy

Co do zasady, wycinka drzew i krzewów wymaga zezwolenia. Regulacje prawne dotyczące tego obowiązku odnoszą się do szeroko rozumianej ochrony środowiska.

Dość przypomnieć, że drzewa oraz krzewy są siedliskiem niezliczonej liczby ptaków. W ich przypadku granice działki nie mają żadnego znaczenia. Usuwając drzewo, niszczy się także gniazda, często wraz z pisklętami. To tylko jeden z przykładów uzasadniający konieczność kontrolowania wycinek drzew i krzewów na terenach prywatnych. Należy też uwzględnić aspekt bezpieczeństwa, w którym konieczna jest wycinka drzew pod liniami energetycznymi – przepisy 2022.

Funkcjonują jednak odstępstwa od tej reguły. Dotyczą one między innymi zwiększenia liczby gatunków, które można wyciąć bez zezwolenia. Wypada także dodać, że ułatwieniu uległa procedura składania wniosku o pozwolenie na wycinkę drzew.

Na podstawie ustawy z 26 października 2022 roku dotyczącej zmiany niektórych ustaw w celu uproszczenia procedur administracyjnych dla przedsiębiorców i obywateli wprowadzona została możliwość składania wniosków za pośrednictwem sieci internetowej (Dz.U. poz. 2185). Oczywiście zachowana została dotychczasowa forma, zatem wnioski w dalszym ciągu można składać osobiście bądź listownie.

Przypomnijmy, we wniosku należy podać następujące dane:

  • Dane personalne i adresowe lub nazwę i siedzibę posiadacza i właściciela nieruchomości;
  • Oświadczenie o posiadanym tytule prawnym władania nieruchomością;
  • Nazwę gatunku krzewu lub drzewa;
  • Obwód drzewa do wycinki. Dotyczy to pnia lub pni na wysokości 5 cm oraz 130 cm od ziemi;
  • W przypadku krzewów należy podać powierzchnię, zajmowaną przez skupisko roślin;
  • Rysunek lub mapkę usytuowania krzewu, lub drzewa;
  • Pełnomocnictwo, jeśli takie zostanie wyznaczone wraz z opłatą skarbową i dowodem wpłaty;
  • Powód zgłoszenia, lokalizację oraz termin, w którym planowana jest wycinka drzew na posesji.

We wniosku należy wskazać, czy zgoda na wycinkę drzew jest niezbędna do prowadzenia działalności gospodarczej.

Pozwolenie na wycinkę drzew – kiedy jest potrzebne?

Wszystkie zasady dopuszczalnej wycinki drzew i krzewów określa ustawa z 16 kwietnia 2004 roku, o ochronie przyrody.

Kryterium wskazującym na konieczność uzyskania stosownego zezwolenia jest przede wszystkim obwód pnia lub powierzchnia zajmowana przez krzew. Pewnej korekcie uległy przepisy dotyczące tej sfery życia, wprowadzone w 2023 roku.

Wycinka drzew – nowe przepisy:

  • Wycinka drzew na własnej działce wymaga zgłoszenia w przypadku kiedy obwody drzew do wycinki na wysokości 5 cm przekraczają 80 cm – dotyczy wierzby, topoli, klonu jesionolistnego oraz klonu srebrzystego;
  • 65 cm – dotyczy robinii akacjowej, platanu klonolistnego, kasztanowca zwyczajnego;
  • 50 cm – dotyczy pozostałych gatunków drzew.

Wycinka drzew bez zezwolenia – kogo dotyczy?

Obecnie obowiązujące przepisy nie wskazują osób, wspólnot lub organizacji, które byłyby zwolnione z obowiązku uzyskania pozwolenia na wycinkę drzew lub krzewów.

Warunkami uzyskania zwolnienia są każdorazowo kryteria wymiarowe i gatunkowe. Innymi słowy, każdy, kto jest właścicielem danej działki, nie prowadzi działalności gospodarczej, a jednocześnie drzewo przeznaczone do wycięcia przekracza określony przepisami wymiar (patrz, obwody drzew do wycinki) ma obowiązek zgłosić zamiar dokonania wycinki, uzyskując zezwolenie na wycinkę drzew lub krzewów.

Wycięcie drzewa bez pozwolenia – konsekwencje

Pozwolenie na wycięcie drzewa, które przekracza określone gabaryty oraz odpowiada kryteriom gatunkowym, jest warunkiem koniecznym, do realizacji wycinki. Zdarza się jednak, że na skutek nieświadomości, niewiedzy lub błędnej oceny stanu drzewa wycinka ma miejsce. Co wtedy?

Kara za wycinkę będzie nałożona jedynie wtedy, gdy wycięte zostanie drzewo, którego zamiar usunięcia powinien być zgłoszony, lecz z różnych przyczyn obowiązek ten nie został dopełniony. Co to oznacza?

Drzewa lub krzewy klasyfikujące się do wycinki bez zezwolenia można usuwać z działki bez ograniczeń. Nie ma potrzeby zgłaszania tego faktu, lecz trzeba się upewnić, że rośliny spełniają określone wymogi. To bardzo ważne.

Za wycinkę odpowiedzialność ponosi zwykle właściciel działki, na której drzewo lub krzewy rosły. W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości, to właściciel zostaje obciążony karą pieniężną o charakterze administracyjnym. Stąd konieczność upewnienia się, czy wypełnione zostały wszelkie formalności. Należy to uczynić przed przystąpieniem do wycinki.

Co istotne, nawet zlecając wycinkę drzewa innej osobie lub firmie, to właśnie właściciel zostanie pociągnięty do odpowiedzialności, a nie wykonawca. Oczywiście pod warunkiem, że nie miał na to stosownego pozwolenia.

Jedynym wyjątkiem od tej reguły jest sytuacja, w której wycięcie drzewa nastąpi bez wiedzy i zgody właściciela terenu.

W takich przypadkach wysokość kary oblicza się, mnożąc opłatę, należną urzędowi za wycięcie danego drzewa, razy dwa. Przypomnijmy, że wysokość tej opłaty zależna jest od gatunku drzewa i obwodu jego pnia.

Jakie drzewa można wyciąć bez pozwolenia?

Gatunki drzew, których wycięcie nie wymaga uzyskania pozwolenia:

  • Obwód pnia mierzony na wysokości 5 cm nad gruntem nie przekracza 80 cm – wierzba, topola, klon jesionolistny, klon srebrzysty;
  • Obwód pnia mierzony na wysokości 5 cm nad gruntem nie przekracza 65 cm – kasztanowiec zwyczajny, robinia akacjowa, platan klonolistny;
  • Obwód pnia mierzony na wysokości 5 cm nad gruntem nie przekracza 50 cm – pozostałe gatunki drzew.

Ochronie administracyjnej nie podlegają także gatunki krzewów lub drzew uznawanych za obce. Warunkiem jest to, że nie są one usytuowane na terenach zielonych przeznaczonych do zwiedzania (np. ogród botaniczny), lub nie stanowią ozdoby nieruchomości bądź jej części, wpisanej do rejestru zabytków.

Wykaz gatunków drzew i krzewów obcych znajduje się w rozporządzeniu Ministra Środowiska z 9 września 2011 roku, dotyczącym listy roślin i zwierząt gatunków obcych, stanowiących zagrożenie dla gatunków rodzimych lub siedlisk przyrodniczych.

Zwolnienie z obowiązku zgłoszenia wycinki dotyczy także:

  • Krzewów i drzew, których usunięcie jest niezbędne dla celów przywrócenia gruntów nieużytkowanych do użytkowania rolnego. W takich przypadkach obwody drzew do wycinki nie mają znaczenia;
  • Krzewów rosnących na obszarach pokrytych roślinnością ozdobną;
  • Krzewów lub drzew owocowych, z wyjątkiem roślin rosnących na terenach zieleni lub na terenie nieruchomości wpisanej do rejestru zabytków;
  • Krzewów rosnących w skupisku, którego powierzchnia w rzucie poziomym nie przekracza 25 m²;
  • Krzewów lub drzew rosnących na plantacjach, lub w lasach, w których obowiązują inne zasady pozyskiwania drewna;
  • Drzew lub krzewów uszkodzonych na skutek działania sił natury, katastrofy bądź wypadku. Przed usunięciem drzewa niezbędna jest ocena jego stanu przez właściwy do wydania zezwolenia na usunięcie drzewa organ administracyjny.

O tym, do kiedy można wycinać drzewa, decyduje okres lęgowy ptaków. Przepisy stanowią, że wycinki można wykonywać w okresie jesienno-zimowym, który trwa do końca lutego i po 15 października.

Czy można wyciąć brzozę bez zezwolenia?

W poprzednich sekcjach omówiliśmy warunki, jakie powinny zostać spełnione w przypadku wycinki krzewów i drzew rodzimych. Przypomnijmy, warunkiem ścięcia brzozy bez wymaganego pozwolenia jest obwód pnia mierzony na wysokości 5 cm nad gruntem, nieprzekraczający 50 cm. Drzewo musi rosnąć na terenie będącym własnością osoby realizującej wycinkę. Należy też się upewnić, że w konarach nie bytują ptaki.

Czy można wyciąć świerk na działce?

Powyższe stwierdzenie dotyczy także świerku. Warto dodać, że przepisy nakazujące uzyskanie pozwolenie na wycinkę nie uwzględniają wyjątków w postaci drzew uschniętych, czy nawet tych, stanowiących zagrożenie.

Wycinka drzew jest zadaniem bardzo niebezpiecznym, dlatego każdorazowo zaleca się skorzystanie z usług profesjonalistów. Wykaz podmiotów realizujących wycinkę drzew i krzewów znajdziesz na aleo.com.

Warto pamiętać, że kierunek opadania drzewa jest w stanie określić wyłącznie osoba przygotowana merytorycznie do tego typu zadań. Nie ryzykuj. Skorzystaj z pomocy fachowców. Z ALEO bezpiecznie pozbędziesz się drzew zasłaniających słońce lub stanowiących zagrożenie.

Czytaj także