Nie każdy właściciel domu jednorodzinnego może korzystać z garażu. W niektórych przypadkach nawet jego posiadanie okazuje się niewystarczające. Znakomitą alternatywą staje się wówczas wiata garażowa. Niższe koszty i krótszy czas budowy to jednak nie wszystkie zalety takiego rozwiązania. Przed przystąpieniem do robót warto dowiedzieć się, jak wygląda budowa wiat garażowych i z jakimi formalnościami się wiąże.
Budowa wiaty garażowej to dość proste zadanie. W przeciwieństwie do wznoszenia budynków, takich jak murowany garaż łatwiej również o przejście procedur formalnych. Dobra informacja dla osób planujących inwestycję jest taka, że w zdecydowanej większości przypadków pozwolenie na wiatę garażową nie będzie wymagane. Często nie będziemy musieli nawet udawać się do urzędu!
Należy jednak pamiętać o tym, że konstrukcja wiaty garażowej musi zapewniać określoną odporność i bezpieczeństwo jej użytkownikom. Warto wobec tego dowiedzieć się, w jaki sposób zrobić to zgodnie z przepisami i jak dokładnie wygląda budowa wiaty garażowej krok po kroku.
Budowa wiaty garażowej – na początek niezbędna dokumentacja
Każdy właściciel domu doskonale wie, że choć nieruchomość należy wyłącznie do niego, to w kwestii nowych budynków, które mają pojawić się na działce, konieczne może być uzyskanie odpowiednich pozwoleń lub – w lepszym i tańszym wariancie – zgłoszenie chęci budowy.
Nie zawsze dotyczy to jednak tak popularnej konstrukcji, jak wiata garażowa przy domu. Cel jej budowy jest jasny: pozwala na przynajmniej częściową ochronę samochodu i innych pojazdów przed oddziaływaniem szkodliwych warunków atmosferycznych. Co różni wiatę garażową od garażu?
Warto rozpocząć od tego, czym — z legislacyjnego punktu widzenia — jest wiata garażowa. Prawo budowlane nie wskazuje tego jednoznacznie, pomimo że taka nazwa pojawia się w tekście ustawy. Przyjmuje się, że jest to konstrukcja, która posiada maksymalnie trzy ściany oraz dach, wobec czego ma charakter otwarty.
Zazwyczaj jest to więc zadaszenie, oparte np. za pomocą słupków, które przy gruncie są odpowiednio wzmocnione i ustabilizowane. Konstrukcja najczęściej wykonywana jest z drewna lub blachy. Jak widać, wiatę od garażu odróżnia kilka istotnych faktów. Znajduje to również przełożenie na regulacje prawne, dotyczące tych konstrukcji.
Odpowiednich przepisów należy szukać w ustawie z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo Budowlane. Zgodnie z nią nie wymaga decyzji o pozwoleniu na budowę oraz zgłoszenia budowa „wiat o powierzchni zabudowy do 50 m2 , sytuowanych na działce, na której znajduje się budynek mieszkalny, lub przeznaczonej pod budownictwo mieszkaniowe, przy czym łączna liczba tych wiat na działce nie może przekraczać dwóch na każde 1000 m2 powierzchni działki”.
Jak widać, istnieje jeden podstawowy czynnik decydujący o tym, z jakimi formalnościami wiąże się wiata garażowa. Wymiary wskazane w dokumencie powinny z powodzeniem umożliwić wzniesienie budynku, gdzie zmieszczą się nawet dwa pojazdy. Jeżeli zamierzasz jednak wznieść większą konstrukcję, pozwolenie na budowę może być już wymagane.
W przypadku konieczności uzyskania pozwolenia, niezbędne będzie natomiast przedstawienie między innymi dokumentów poświadczających prawo do dysponowania nieruchomością, projektu wiaty garażowej oraz wykonanej przez geodetę mapy, wskazującej położenie wiaty na działce.
A co, jeżeli interesuje Cię mniejsza wiata garażowa? Zgłoszenie nie będzie konieczne, jeżeli planujesz wybudować pierwszy taki obiekt w granicach działki. Nie musisz nawet zawiadamiać urzędu o takiej inwestycji.
Zasadniczo rzecz biorąc, budowa wiaty garażowej bez pozwolenia, a nawet bez zgłoszenia jest więc jak najbardziej legalna, o ile spełnia podane w ustawie wymogi.
Rodzaje wiat garażowych
Zanim przejdziemy do tego, jak zbudować wiatę garażową, należy uporządkować jeszcze kilka kwestii. Jak wspomnieliśmy, wiata jest budynkiem, w którym konstrukcja zadaszenia jest wspierana np. za pomocą słupów, nie jest jednak obudowana ścianami ze wszystkich czterech stron i nie montuje się w niej drzwi czy bramy. Wyróżnić można wobec tego kilka rodzajów wiat.
Ze względu na przeznaczenie, najczęściej mowa o wiacie służącej do zabezpieczenia pojazdów, takich jak samochód czy rower. Niektóre konstrukcje powstają w celu ochrony przed złymi warunkami atmosferycznymi, np. przed śniegiem, czy gradobiciem. Wiata może służyć również do magazynowania drewna opałowego czy innych przedmiotów, standardowo przechowywanych w ogrodzie.
Zabudowa wiaty garażowej może być w pełni wolnostojąca, ale sporą popularnością cieszy się również wiata garażowa przyścienna, zabudowana bezpośrednio w pobliżu domu. Pozwala to na zaoszczędzenie miejsca oraz w większości przypadków ułatwia przygotowanie podjazdu. W takim scenariuszu również może być to wiata garażowa bez pozwolenia, o ile jej powierzchnia nie przekracza 50 mkw.
Inna metoda podziału dotyczy konstrukcji dachu: sporą popularnością cieszy się projekt wiaty garażowej jednospadowej lub dwuspadowej. Konstrukcja może jednak mieć również dach płaski (wykonany np. z desek) czy łukowy.
W przypadku wiat garażowych, przeznaczonych do przechowywania samochodów należy również zdecydować o liczbie stanowisk służących do parkowania, pamiętając o jednak o zachowaniu niezbędnej odległości tak, aby móc umieścić pod dachem każde kolejne auto. Dobrym i często stosowanym rozwiązaniem, które pozwala również na optymalizację kosztów, jest wiata garażowa dwustanowiskowa. Ewentualne wolne miejsce niewykorzystane przez samochody można przeznaczyć na składowanie innych przedmiotów.
Budowa wiaty garażowej – co będzie potrzebne?
Istnieje jeszcze jeden ważny powód, dla którego tak dużą popularnością cieszy się właśnie budowa wiaty garażowej. Przepisy nie regulują, w jaki dokładnie sposób i z czego powinna być wykonana. To zaś oznacza, że każda osoba zainteresowana taką konstrukcją zdoła znaleźć korzystne rozwiązanie, zarówno pod względem organizacyjnym, jak i finansowym.
Dużą popularnością cieszy się drewno, zwłaszcza klejone, wykorzystywane do stworzenia konstrukcji nośnej. Składa się ona z belek oczepowych, na których montuje się krokwie, umożliwiające montaż pokrycia dachu. Nic nie stoi jednak na przeszkodzie, aby słupy były wykonane z innych materiałów, np. stali.
W przypadku wykonywania konstrukcji z drewna nie należy zapominać o gwoździach i zakupie kątowników oraz innych elementów mocowania. Musisz również pamiętać o środkach impregnacji drewna.
Oprócz tego kosztowne będą też materiały wykorzystywane do przygotowania powierzchni pod wiatę. Można ją utwardzić, wykorzystując do tego beton. Sam pojazd może być parkowany bezpośrednio na gruncie. W niektórych przypadkach konieczne będzie jednak wykonanie podbudowy np. z kostek brukowych, co w znacznym stopniu wpływa na koszty i długość prac.
Jak wybudować wiatę garażową krok po kroku?
Poniżej przedstawiamy czynności, które mogą znacznie pomóc w szybkim wykonaniu takiej konstrukcji.
1. Wyznacz granice wiaty
Oczyść teren, na którym ma stanąć wiata, i wytycz jej granice. Najpierw zmierz odległość od granicy działki oraz ściany innych budynków. Wbij w ziemię kołki w celu oznaczenia narożników i rozciągnij pomiędzy nimi sznurek. Przygotuj także nawierzchnię pod przyszłą wiatę, utwardzając ją, aby utrzymała ciężar auta, niezależnie od warunków pogodowych. W przypadku konstrukcji takich jak wiata garażowa musisz wziąć pod uwagę jeszcze jedną kwestię: ile od granicy działki powinna się ona znajdować? Przyjmuje się, że należy zachować 3 m, zarówno od granicy, jak i ścian innych budynków.
2. Przygotuj otwory pod belki
W czterech skrajnych punktach wykop w nawierzchni zagłębienia, umożliwiające umieszczenie słupów. Ich głębokość będzie zależeć przede wszystkim od rodzaju gleby. Następnie wlej do nich beton. Na tym etapie możesz również zająć się przygotowaniem podłoża. Nie musisz oczywiście montować posadzki czy wykańczać podłoża przy pomocy desek. W większości przypadków sprawdzi się utwardzenie gruntu.
3. Zamontuj kotwy
Po zalaniu wnętrza otworów betonem możesz osadzić w nich kotwy. Przed przystąpieniem do dalszych prac, poczekaj kilka dni na stwardnienie betonu.
4. Mocowanie słupów
W następnym kroku na kotwach możesz umieścić słupy. Pamiętaj o zachowaniu pionu.
5. Określ wysokość wiaty garażowej
Na ustalonej wysokości, z wykorzystaniem poziomicy, ustal linię mocowania belek mocujących i okapowych. Zaznacz ją ołówkiem stolarskim na słupach. Aby wzmocnić konstrukcję, w większości przypadków wystarczy zamontować kątowniki.
6. Zamontuj belki dachowe
Do belek mocujących przytwierdź belki dachowe, zachowując ok. 75 cm dystansu pomiędzy nimi.
7. Pokryj dach
Możesz skorzystać z niemal dowolnego materiału, np. blachodachówek czy dachówek ceramicznych. Budowa wiaty garażowej w granicy działki zwykle wiąże się z wykorzystaniem takiego samego pokrycia, jak w przypadku domu, choć nie jest to regułą.
Powyższy schemat sprawdzi się oczywiście przy budowie drewnianej wiaty. Istnieje jednak wiele alternatyw. Jeżeli zdecydujemy się na zakup gotowej wiaty, możemy zaoszczędzić sporo czasu. Jedyne, co będziemy musieli zrobić, to osadzić przygotowaną konstrukcję na utwardzonej powierzchni.
Ile trwa wybudowanie wiaty garażowej?
Jak widzisz, cały proces nie jest przesadnie skomplikowany, a dodatkowo można go skrócić, wybierając wcześniej przygotowane i częściowo zmontowane konstrukcje. Jeśli zdecydujesz się wybudować wiatę samodzielnie, zyskasz praktycznie nieograniczony potencjał dostosowania jej do innych elementów posesji.
Dodatkową zaletą jest również możliwość wprowadzenia licznych modyfikacji, które pozwolą na szereg udogodnień, w tym np. podzielenie przestrzeni zgodnie z indywidualnymi preferencjami. Sporą popularnością cieszy się, chociażby wiata garażowa z pomieszczeniem gospodarczym. Bez pozwolenia, zgodnie z wytycznymi zawartymi w ustawie, można samodzielnie przygotować wiele tego typu konstrukcji.
Ile trwa budowa wiaty garażowej? W praktyce najbardziej czasochłonnym elementem, który nie wymaga jednak bezpośredniego zaangażowania, jest oczekiwanie na związanie betonu, co może zająć około tygodnia. Pozostałe prace budowlane, nawet dla osób nieposiadających większego doświadczenia powinny wykonać w ciągu kilku dni.
Wiata jest dosyć prostą budowlą, więc angażowanie profesjonalnej ekipy budowlanej nie powinno być konieczne, nawet na etapie wznoszenia elementów konstrukcyjnych. Warto skorzystać jednak z pomocy innej osoby, zwłaszcza podczas montażu belek oraz konstrukcji dachu.
Ile kosztuje wybudowanie wiaty garażowej?
Budowanie lub montaż garażu wiąże się ze znacznymi wydatkami, zwłaszcza jeżeli budynek ma być murowany. Szacuje się, że garaż o powierzchni 35 mkw. to koszt rzędu nawet 30 tysięcy złotych. To jednak nie tylko wydatek, ale również bardzo wymagający pod względem formalnym projekt. W związku z tym wiata garażowa jest znakomitą i chętnie wybieraną alternatywą. Na dodatek sprawdzi się niezależnie od tego, w jaki sposób jest urządzona sama działka.
Koszt budowy wiaty zależy do kilku czynników, przede wszystkim jej rozmiaru oraz materiałów. W przypadku wykorzystania słupów drewnianych małą wiatę uda się postawić już za ok. 1500–2000 zł. Oczywiście więcej trzeba będzie zapłacić, jeżeli będziesz chciał np. wprowadzić ścianę, umożliwiającą wykorzystanie części budynku na cele gospodarcze.
Wówczas koszty mogą wzrosnąć nawet do 3500–5000 zł. Warto rozważyć również możliwość zakupu gotowej wiaty przeznaczonej do częściowego lub całościowego samodzielnego montażu. Małe konstrukcje uda się pozyskać już za niecały tysiąc złotych.
Koszty wzrosną również, jeżeli interesuje Cię większa wiata garażowa. Pozwolenie budowlane, które będzie trzeba pozyskać, jeżeli wiata przekracza 50 mkw., oznacza wzrost kosztów związanych z formalnościami. Dużym wydatkiem będzie wykonanie wymaganego projektu budowlanego czy opłacenie wynagrodzenia dla geodety i innych osób zaangażowanych w cały proces.