Domy szkieletowe największą popularność zdobyły w krajach Ameryki Północnej, gdzie przeważająca większość domów jednorodzinnych skonstruowano w oparciu o tego typu technologie. Nie bez powodu także domy szkieletowe często nazywa się domami kanadyjskimi.
Technologia szkieletowa to jednak dzieło osadników z Europy, którzy rozpropagowali ją, przybywając do Kanady oraz Stanów Zjednoczonych. Obecnie najwięcej tego typu budynków mieszkalnych znajduje się w Niemczech oraz krajach Półwyspu Skandynawskiego. W Polsce to wciąż technologia nowa, ale zyskująca coraz większe uznanie i popularność.
Budowa domu szkieletowego krok po kroku
Konstrukcję domu szkieletowego usztywnia się od zewnątrz poszyciem, na przykład płytą OSB, na której układa się wiatroizolację, a następnie wełnę fasadową i tynk mineralny. Przestrzenie między deskami wypełnia się wełną mineralną oraz folią paraizolacyjną. Na samym końcu należy jeszcze zamontować płytę kartonowo - gipsową.
Taka technologia daje możliwość łatwego dostosowania się do potrzeb budynku energooszczędnego, w którym stosuje się dodatkową warstwę wełny fasadowej na zewnątrz.
Wiele firm oferuje gotowe, prefabrykowane elementy do montaż domu szkieletowego.
Dom szkieletowy może do złudzenia przypominać dom murowany, jednocześnie stwarzając szersze możliwości projektowe oraz zachowując wyjątkową lekkość. W zasadzie tylko od inwestorów oraz ich potrzeb indywidualnych zależy to, jaki będzie końcowy efekt.
System szkieletowy najlepiej sprawdza się w przypadku budowy małych domów jednorodzinnych czy altanek letniskowych lub działkowych.
Jak zbudować dom szkieletowy w kilku krokach? Wyjaśniamy!
Krok 1
Podstawowym elementem, o którym należy pamiętać, jest uzyskanie pozwolenia na budowę. Koniecznie trzeba wybrać właściwy projekt oraz firmę wykonującą zlecenie. Prace rozpoczyna się od geodezyjnego wytyczenia fundamentów oraz wykonania wykopów. Prawidłowe ich wykonanie determinuje precyzję dalszych etapów budowy domu. Na ten etap prac należy przeznaczyć około 2 tygodni.
Fundament należy ocieplić od wewnątrz (środkiem chroniącym przed przenikaniem wilgoci) oraz od zewnątrz (styropianem, który zabezpiecza się folią kubełkową).
Następnie teren wokół fundamentów należy wyrównać i przygotować tak zwany stop pod komin i słupy.
Krok 2
Na przygotowanym fundamencie montuje się ściany nośne (które należy potem zakotwiczyć) oraz konstrukcję dachu. Dach należy nakryć membraną izolacyjno-wiatrową, a na nim ułożyć właściwe pokrycie, na przykład blachodachówkę.
Krok 3
Na kolejnym etapie należy zamontować stolarkę drzwiową (drewnianą lub energooszczędną PCV) i okienną.
Krok 4
Po zamontowaniu okien i drzwi należy wykonać strop, ścianki działowe i ewentualnie schody na strych.
Ściany działowe stawiane są na profilach drewnianych. Pomiędzy nimi umieszcza się wełnę mineralną lub drzewną, a ściany wykańcza się płytami kartonowo - gipsowymi lub okładziną z drewna.
Strop ma najczęściej konstrukcję belkową. Funkcję wieńca pełnią belki oczepowe. Rozkłada się pomiędzy nimi belki konstrukcji stropu, a wolną przestrzeń wypełnia się wełną mineralną. Następnie montuje się płyty wiórowe lub włóknowo - cementowe, a na nich dopiero wykonuje się posadzkę.
Krok 5
W następnym kroku należy rozłożyć instalacje elektryczną (w specjalny otulinach, z niewielkimi naddatkami przewodów na wypadek ruchów konstrukcji) i grzewczą wewnątrz ścian i w stropach. Dosyć często na tym etapie instaluje się ogrzewanie podłogowe, chociaż w budownictwie szkieletowym najbardziej efektywne jest ogrzewanie nadmuchowe, które bardzo szybko nagrzewa cały dom.
Krok 6
Dom należy ocieplić wełną mineralną. Stelaż ścian zewnętrznych, dachu i poddasza użytkowego wypełnia się się wełną mineralną.
Krok 7
Po ociepleniu budynku należy zamontować płyty kartonowo - gipsowe, a następnie zaszpachlować je i pomalować farbą lub wyłożyć boazerią. W łazience należy zastosować płyty wodoodporne, a w kotłowniach - ognioodporne.
Ściany zewnętrzne należy okryć poszyciem z płyt OSB, na których należy ułożyć wiatroizolację i wełnę fasadową, a następnie nałożyć na nie tynk. Elewację można pokryć drewnem lub płytkami.
Krok 8
Budowę domu szkieletowego należy zakończyć nałożeniem środka impregnującego na wszystkie widoczne elementy drewniane.
Budowa domu szkieletowego - popularne systemy
Obecnie na świecie stosuje się dwa systemy budowy drewnianych domów szkieletowych:
- słupkowo - belkowy;
- panelowy.
System słupkowo - belkowy budownictwa szkieletowego
Konstrukcje tego typu dominują w krajach Ameryki Północnej. Jej systemem nośnym jest rama z belek i filarów, które ciągną się od dołu do dachu. Mogą one jednak mieć jedynie od 8 do 10 metrów wysokości. Dlatego też system ten stosuje się przede wszystkim w niskich domach, o jednej lub maksymalnie dwóch kondygnacjach.
Systemy panelowe w budownictwie szkieletowym
Dom zbudowany w oparciu o taki system posiada panele ścienne, stanowiące główny pionowy element nośny. Zbudowane są one z drewnianej ramy i obudowujących ją płyt. Rolę poziomych elementów nośnych pełnią panele podłogowe, skonstruowane z belek obudowanych płytami z dołu i z góry.
Do budowy domu w tej technice wykorzystuje się w całości produkty prefabrykowane, a więc przygotowane wcześniej. Przyspiesza to znacznie proces stawiania budynku.
Systemy panelowe dzieli się na mikropanelowe i makropanelowe. Rozróżnia się je w oparciu o wymiary ścian budynku.
Z systemem mikropanelowym mamy do czynienia, gdy panele służące do budowy ścian składają się z trzech drewnianych słupków. Szerokość ściany w tym systemie wynosi od 100 do 130 cm. Prefabrykowane panele podłogowe składają się z trzech drewnianych belek o grubości od 8 do 22 cm. Pokrywa się je u góry płytą drewnopochodną, a od dołu - pilśniową. Elementy ścienne mają zazwyczaj 1,25 m szerokości, a wysokość standardową 2,5 - 2,6 m. Drewnianą ramę obudowuje się w nich poszyciem z materiałów drewnopochodnych albo płytami gipsowymi i tynkiem. Między słupkami stanowiącymi ramę panelu umieszcza się izolację cieplną. Płyty okładzinowe paneli zazwyczaj pokrywa się płytami gipsowo-kartonowymi o grubości 12,5 mm.
System makropanelowy to ewolucja systemu mikropanelowego. Na jego potrzeby jeszcze w fabryce tworzy się całe elementy ścienne, wraz z oknami i drzwiami. Tak skonstruowane elementy trafiają na plac budowy i stawiane są praktycznie bez poziomych połączeń między elementami ściennymi. Jest to ekspresowy system budowy domu, znacznie szybszy od mikropanelowego.
Budowa domu szkieletowego - zalety i wady
Niewątpliwie zaletą budowy domów szkieletowych jest to, jak szybko przebiega, w porównaniu do budowy tradycyjnego domu murowanego. Nie ma przy tym konieczności wykonywania robót mokrych, poza wylaniem fundamentów. Zmniejsza to w ogromnym stopniu uzależnienie od warunków atmosferycznych. Zdecydowanie łatwiejsze się rozprowadzenie instalacji. Taki budynek może powstać w kilka miesięcy. Nie ustępuje przy tym domom murowanym solidnością.
Koszty budowy domu szkieletowego są także dużo niższe niż w przypadku domu murowanego. Szacuje się, że jest to różnica na poziomie 15, a nawet 30%. To sporo. Domy szkieletowe są ponadto tańsze w eksploatacji i utrzymaniu. Drewno, w połączeniu z materiałami izolacyjnymi, zapewnia ciepło o każdej porze roku, przez co koszty ogrzewania są dużo mniejsze.
Dzięki użyciu do budowy domu ekologicznego materiału, jakim jest drewno, wewnątrz tworzy się i utrzymuje naturalny mikroklimat. Jest to dla niektórych inwestorów ważny argument, przemawiający za tym, aby wykorzystać właśnie tę technologię budowy domu.
Jakie zatem wady ma tego typu rozwiązanie? Co ciekawe, nie wynikają one z ułomności technologii, ale raczej z sytuacji na polskim rynku budowlanym. Do wykonania domu szkieletowego potrzebne jest doświadczenia i wiedza. Dotychczasowa dominacja technologii murowanej doprowadziła do sytuacji, w której niezwykle ciężko jest znaleźć pewną ekipę, która sprosta wyzwaniu prawidłowej wykonania takiego budynku.
Jest to jednak sytuacja powoli zmieniająca się. Sprawdzonych fachowców, specjalizujących się w tej branży, jest coraz więcej. Przekłada się to na coraz większą popularność domów szkieletowych. Wciąż jednak panuje przekonanie, że technologia ta wiąże się z nietrwałością, problemami z akustyką oraz spory ryzykiem pożaru. W rzeczywistości dom szkieletowy (oczywiście, jeśli zostanie wykonany prawidłowo) może być równie wytrzymały co dom murowany.