W życiu mogą zdarzyć się sytuacje, które na pewien czas wykluczają pracownika z możliwości wykonywania obowiązków pracowniczych. W tej sytuacji zazwyczaj lekarz psychiatra wystawia zwolnienie lekarskie, które działa na podobnej zasadzie jak powszechnie znane L4. W jaki sposób otrzymać zwolnienie i ile ono wynosi?
W poniższym artykule dowiesz się między innymi:
- Na jakich zasadach funkcjonuje zwolnienie od psychiatry?
- Ile trwa zwolnienie od psychiatry i czy jest odpłatne?
- Jak ZUS kontroluje osoby na zwolnieniu od psychiatry?
Charakterystyka zwolnienia od psychiatry
Zwolnienie lekarskie jest wystawiane w przypadku tymczasowej niezdolności do pracy. Aby zwolnienie zostało wystawione muszą oczywiście zajść odpowiednie przesłanki i dowody na to, że pracownik cierpi na problemy natury psychicznej. Szczegółowe zasady wystawiania L4 reguluje rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 27 lipca 1999 r., a w przypadku kobiet w ciąży ustawa z dnia 25 czerwca 1999 r.
Kiedy można uzyskać zwolnienie l4 od psychiatry?
Problemy ze zdrowiem psychicznym mogą mieć różne podłoże - czy to genetyczne, czy nabyte w różnych okolicznościach i czasie. Życie pod presją czasu, trudna sytuacja życiowa czy niższa odporność na stres, to tylko nieliczne przyczyny, których objawy powinno się niezwłocznie skonsultować ze specjalistą.
Również w środowisku pracowniczym, może dochodzić do sytuacji, które nie wpływają korzystnie na stan zdrowia pracowników. W przypadku trwającej długotrwale złej atmosfery pomiędzy pracownikami, konfliktami z pracodawcą, czy pracy na niesatysfakcjonującym stanowisku może dochodzić do pogorszenia stanu psychicznego pracowników. Ważne jest jednak, aby nie bagatelizować negatywnego stanu i nie bać się skorzystać z pomocy psychiatry.
Ile można być na zwolnieniu lekarskim od psychiatry?
Zwolnienie wystawione przez psychiatrę jest na równi respektowane przez pracodawcę, jak te wystawione przez specjalistę z innej dziedziny. Dlatego też przy zwolnieniu lekarskim wystawionym przez psychiatrę obowiązują te same zasady, co przy L4:
- za pierwsze 33 dni choroby lub 14 dni (w przypadku pracownika powyżej 50. roku życia) za nieobecność spowodowaną chorobą płaci pracodawca – jest to wynagrodzenie chorobowe.
- za czas niezdolności do pracy trwający łącznie dłużej niż 33 dni w ciągu roku kalendarzowego (w przypadku pracownika, który ukończył 50. rok życia – trwający łącznie dłużej niż 14 dni w ciągu roku kalendarzowego) pracownikowi przysługuje zasiłek chorobowy.
Podobnie jak przy innych zwolnieniach, okres na którym pracownik może przebywać na zasiłku chorobowym to dokładnie 182 dni. Czas ten można jednak wydłużyć i udać się do lekarza po wystawienie świadczenia rehabilitacyjnego, które będzie obowiązywać maksymalnie do 3 miesięcy. Oczywiście to do lekarza należy decyzja na jaki okres zostanie wydłużone zwolnienie, w zależności od stanu choroby i samopoczucia pacjenta.
Podczas trwania zwolnienia lekarskiego, pracownik pozostaje pod tak zwaną ochroną przed zwolnieniem z pracy. Jeśli jednak pracownik wyraźnie przedłuża swoje zwolnienie i leczenie rehabilitacyjne (po przekroczeniu 272 dni), to przełożonemu przysługuje prawo do jego zwolnienia, nawet zaraz po powrocie do pracy.
Czy psychiatra może wystawić zwolnienie wstecz?
Przyjmuje się, że zwolnienie może być wystawione do 3 dni wstecz przed badaniem lekarza. Wyjątkiem jest jednak zwolnienie od psychiatry, które różni się od zwolnień wystawionych przez innych specjalistów. Jeśli psychiatra uzna, że pacjent ma zaburzenia psychiczne, które ograniczają mu zdolność do oceny własnego postępowania, to może wystawić zwolnienie jeszcze kilka dni a nawet tygodni wstecz od wizyty. Gdyż niezdolność mogła pojawić się znacznie szybciej lub trwa długotrwale.
To do lekarza należy decyzja czy zwolnienie zostanie wystawione o kilka czy kilkanaście dni wstecz, co ważne - przepisy nie wskazują maksymalnego terminu cofnięcia zwolnienia.
Zwolnienie lekarskie od psychiatry - ile płatne?
Zwolnienie lekarskie od psychiatry działa na takiej samej zasadzie, jak od innego lekarza specjalisty. Zasiłek chorobowy w okresie zwolnienia wynosi 80% podstawy wynagrodzenia, otrzymywanej przez ostatnie 12 miesięcy. Podstawa obejmuje także inne składniki wynagrodzenia np. dodatki w postaci premii. Wyjątkiem jest zwolnienie wystawione w trakcie wystąpienia choroby w czasie ciąży, wtedy jest ono płatne w 100%.
Jeśli chodzi o świadczenie rehabilitacyjne, które również pokrywa ZUS, przez pierwsze 3 miesiące zwolnienia wynosi 90%, a w kolejnych — 75% wynagrodzenia. Pełne wynagrodzenie otrzymają w tym wypadku również tylko kobiety w ciąży.
Kontrole ZUS a zwolnienie od psychiatry
Tak, jak w przypadku zwolnień L4 od innych specjalistów, zasadność wystawienia zwolnienia od psychiatry może być w dowolnym momencie zweryfikowana poprzez ZUS, jak i pracodawcę (po złożeniu wniosku).
Często sytuacją konfliktową jest nieobecność pacjenta na zwolnieniu w domu, w wyniku wyjścia do sklepu, czy apteki - wtedy też kontrola może zostać powtórzona, a osoba na zwolnieniu ma prawo usprawiedliwić swoją nieobecność. Dlatego tak ważne jest, aby w zaleceniach lekarza psychiatry zawrzeć dokładną informację na temat możliwości pacjenta np. “pacjent może wychodzić z domu”. Gdyż w wielu przypadkach np. wyjście na zewnątrz, wpływa korzystnie na poprawę zdrowia psychicznego i szybszy powrót do wykonywania codziennych obowiązków.
Zwolnienie od psychiatry online
Wiele osób przed wizytą u psychiatry obawia się, że po wystawieniu zwolnienia pracodawca będzie widział przyczynę leczenia. Jest to mylne przeświadczenie, gdyż pracodawca nie widzi jakiej specjalizacji lekarz wystawił zwolnienie, a na dokumencie widnieje tylko imię i nazwisko oraz numer lekarza.
Tak jak lekarze innych specjalizacji, tak psychiatrzy przeprowadzają konsultacje online i mają prawo wystawiać zarówno e-recepty, jak i zwolnienia l4 online. Elektroniczne zwolnienia lekarskie pracodawca widzi na swoim koncie PUE ZUS. Ponadto, pracownik nie ma w obowiązku tłumaczyć się przed pracodawcą, z jakiego powodu otrzymał zwolnienie.
Zwolnienie psychiatryczne - podsumowanie
Jak widać zwolnienie L4 od psychiatry jest traktowane na równi z innymi zwolnieniami z innych przyczyn zdrowotnych. Wyjątkiem jest jednak czas jego wygenerowania, gdyż lekarz może wystawić je z datą wsteczną, a przepisy nie regulują maksymalnego okresu cofnięcia zwolnienia. Lekarz wystawia zwolnienie w sposób elektroniczny, a zwolnienie figuruje w systemie PUE ZUS. W przypadku długotrwałego zwolnienia, ZUS, jak i pracodawca mogą skontrolować pracownika, a w przypadku stwierdzenia nieprawidłowości, odebrać świadczenie.
Sprawdź też artykuły na Firmove.pl:
1) Delegacja – kiedy nazywamy tak wyjazd służbowy pracownika?
2) Zakładanie profilu zaufanego – jak to zrobić?
3) Czynniki kształtujące popyt – jak mogą wpłynąć na Twój biznes?
