Każdy podatnik ma w obowiązku przestrzegać przepisów związanych z płatnością podatków i składaniem w określonym terminie obligatoryjnych deklaracji. Nie stosowanie się do powyższych założeń może skutkować negatywnymi konsekwencjami w postaci różnego rodzaju kar. Czynny żal jest dokumentem, który może uchronić Cię przed sankcjami ze strony urzędu skarbowego. Sprawdźmy czym jest czynny żal i jak go stosować.
Z artykułu dowiesz się między innymi:
- Czym jest czynny żal i co powinien zawierać?
- Jaki jest termin na złożenie czynnego żalu?
- W jakiej formie należy składać czynny żal?
Czym jest czynny żal?
Czynny żal jest to dobrowolna forma skruchy w postaci zawiadomienia do urzędu skarbowego o popełnieniu wykroczenia lub przestępstwa podatkowego, którą wyraża przedsiębiorca.
Z czynności złożenia czynnego żalu, można skorzystać w szczególności, gdy:
- nie złożono zeznania podatkowego w terminie,
- księgi rachunkowe były prowadzone nierzetelnie,
- faktury były wystawiane nierzetelnie,
- wystąpiły błędy w płatności podatku dochodowego (PIT lub CIT) czy podatku VAT lub w ogólne nie uiszczono zapłaty,
- bezprawnie stosowano obniżone stawki VAT,
- bezprawnie stosowano zwolnienie VAT,
- zatajono przed organem podatkowym prawdziwe rozmiary prowadzonej działalności gospodarczej,
- wyłudzono zwrot należności celnej lub pozwolenia celnego.
Zgodnie z Art. 16 § 1 Kodeksu karnego skarbowego: “Nie podlega karze za przestępstwo skarbowe lub wykroczenie skarbowe sprawca, który po popełnieniu czynu zabronionego zawiadomił o tym organ powołany do ścigania, ujawniając istotne okoliczności tego czynu, w szczególności osoby współdziałające w jego popełnieniu.”
Trudno o jednoznaczne określenie, kiedy stajemy się przestępcą podatkowym. Czasem wystarczy omyłkowe zaniechanie, z którego przedsiębiorca zda sobie sprawę po terminie, w jakim musiał uiścić zapłatę. W takiej sytuacji pomaga czynny akt żalu.
W celu uniknięcia negatywnych konsekwencji, zawiadom naczelnika urzędu skarbowego lub naczelnika urzędu celno-skarbowego o popełnieniu czynu zabronionego i wyjaśnij szczegółowo okoliczności tego zdarzenia. Jednocześnie pamiętaj, że aby zostać zwolnionym z nałożenia kary, musisz uiścić w całości zaległe zobowiązanie.
Czynny żal - wzór DOCX i PDF
Z naszej strony pobierzesz proponowane przez nas wzory czynnego żalu w formacie plik Word (DOCX) oraz Adobe Acrobat Reader (PDF), które możesz uzupełnić własnymi danymi.
Co powinna zawierać treść czynnego żalu?
Nie istnieje jednolity urzędowy wzór czynnego żalu, ale pismo powinno być możliwie jak najbardziej precyzyjne. Nie może zabraknąć danych teleadresowych oraz numeru identyfikacji podatnika, jak i występującego z intencją czynnego żalu, podatnika (PESEL). W dobrym takcie jest też możliwie jak najszersze opisanie informacji o popełnionym czynie oraz o okolicznościach, które doprowadziły do uchybienia. Jeśli czyn wynikał z błędu na przykład pracownika, powinien on zostać wymieniony w piśmie z imienia i nazwiska.
Decydując się na osobistą wizytę w Urzędzie Skarbowym, warto wymienić okoliczności łagodzące, które zaważyły na tym, że doszło do przeoczenia. Po wyrażeniu czynnego żalu, chcąc mieć „gwarancję”, że został on złożony, trzeba pamiętać o tym, że należy nam się protokół, który będzie zawierał najważniejsze informacje, wliczając w to datę i godzinę przyznania się do przeoczenia przez przedsiębiorcę.
Podsumowując, czynny żal powinien zawierać:
- dane podmiotu, który popełnił czyn zabroniony,
- adresata, może to być naczelnik urzędu skarbowego lub naczelnik urzędu celno-skarbowego,
- opis popełnionego czynu i okoliczności jego popełnienia,
- wskazanie osób, które miały związek z popełnionym czynem zabronionym,
- informację o tym, czy czyn został naprawiony (np. zapłacony podatek VAT) lub w jakim terminie sprawca zobowiązuje się do jego naprawienia.
Z napisaniem dokumentu nie można zwlekać i liczyć na to, że popełniony błąd pozostanie niezauważony. Szczególnie, warto wziąć pod uwagę to, że czynny żal może zadziałać tylko wtedy, gdy Urząd Skarbowy jeszcze nie wie o popełnionym zaniechaniu.
W końcowej części dokumentu dobrze jest zawrzeć deklarację, kiedy brakujące zależności zostaną uiszczone. Jeśli przedsiębiorca pominął termin płatności, kwota powinna być uwzględniona o odsetki.
Można też wyrazić skruchę, informując o tym, że mimo tego, iż działalność prowadzimy od wielu lat, przeoczenie zdarzyło się po raz pierwszy. Oczywiście, firma wyraża ubolewanie z tego powodu i dołoży wszelkich starań, aby przeoczenie nigdy więcej się nie powtórzyło.
W jakiej formie składa się czynny żal?
Czynny żal można złożyć:
- osobiście w urzędzie skarbowym (odpowiednim dla miejsca zamieszkania, czyli tam gdzie aktualnie rozliczamy podatki),
- pocztowo (najlepiej listem poleconym),
- elektronicznie za pośrednictwem ePUAP i Profilu Zaufanego.
W przypadku tego ostatniego, podatnik składający zawiadomienie o popełnieniu czynu zabronionego za pośrednictwem portalu podatkowego musi pamiętać o pobraniu Urzędowego Poświadczenia Odbioru (UPO).
Termin złożenia czynnego żalu
Nie ma ustawowo przewidzianego terminu na złożenie dokumentu czynnego żalu, jednakże bezsprzecznie nie należy z tym zwlekać. Jak mówi art. 296 Kodeksu karnego, czynny żal będzie skuteczny tylko wtedy, gdy:
- Przyznanie się do popełnienia wykroczenia lub przestępstwa skarbowego nastąpi przed odnotowaniem tego faktu przez naczelnika urzędu skarbowego lub urzędu celno-skarbowego.
- Przyznanie się do popełnienia wykroczenia lub przestępstwa nastąpi przed rozpoczęciem czynności zmierzających do jego wykrycia (np. przeszukanie) przez odpowiednie organy.
