Przedsiębiorca prowadzący działalność gospodarczą może chcieć ją przekazać członkowi rodziny. W gorszym scenariuszu członek rodziny dziedziczy przedsiębiorstwo w spadku. Jak wyglądają kwestie opodatkowania takiej darowizny czy spadku w przypadku dziedziczenia po właścicielu jednoosobowej działalności gospodarczej? Sprawdź w naszym najnowszym tekście.
Z artykułu dowiesz się między innymi:
✔ jak przekazać majątek firmy w formie darowizny;
✔ ile wynosi podatek od darowizny;
✔ co dzieje się z majątkiem firmy po śmierci jego właściciela;
✔ czy spadkobierca zapłaci podatek od odziedziczonego majątku firmy.
Pierwszą ważną kwestią przy przekazywaniu przedsiębiorstwa w formie darowizny jest fakt, iż jednoosobowa działalność gospodarcza jest przypisana konkretnej osobie fizycznej. Oznacza to, że przedsiębiorstwo nie może być przekazane - można przekazać majątek firmy.
Czym jest majątek przedsiębiorstwa? W jego skład mogą wchodzić m.in: grunty, budynki, lokale, urządzenia i maszyny, pojazdy, wyposażenie, a także towary będące przedmiotem prowadzenia działalności. W skład majątku wchodzą też przedmioty niematerialne, jak licencje na programy komputerowe, patenty czy prawa autorskie.
Do przekazania majątku firmy wystarczy sporządzenie umowy. Przedsiębiorca musi także dokonać protokół, w którym zrobi wykaz środków trwałych (wartość początkową i dotychczasowe umorzenie), wyposażenia (wartość początkowa) oraz spis towarów i materiałów (ilość, rodzaj, wartość). W przypadku przekazywania nieruchomości niezbędny będzie także akt notarialny.
Członek rodziny, aby dalej prowadzić otrzymaną firmę, musi dokonać rejestracji nowej działalności gospodarczej w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej. Oczywiście nazwa może być taka sama jak przed przekazaniem.
Jeśli przekazanie firmy dotyczy współmałżonka, z którym właściciel przedsiębiorstwa jest we wspólnocie małżeńskiej, wystarczy sporządzić protokół. Wynika to z tego, że przy wspólnocie nie istotne jest w której firmie składniki majątku są użytkowane - jest to majątek wspólny.
Wysokość podatku od darowizny waha się od 3 do 20%. Jest ona zależna od wartości i przynależności do danej grupy podatkowej:
• I grupa podatkowa: małżonkowie, zstępni (np. dzieci, wnuki), wstępni (np. rodzice czy dziadkowie), pasierb, zięć / synowa, rodzeństwo, ojczym, macocha, teściowie;
• II grupa podatkowa: zstępni rodzeństwa (np. bratankowie, siostrzeńcy), rodzeństwo rodziców, zstępnych i małżonków pasierbów, małżonków rodzeństwa (np. bratowa) i rodzeństwo małżonków (np. siostra męża), małżonków rodzeństwa małżonków, małżonków innych zstępnych;
• III grupa podatkowa: wszyscy pozostali nabywcy.
Podatek od darowizny oblicza się z nadwyżki kwoty wolnej od podatku i wynosi kolejno dla grup:
• 9 637 zł - dla I grupy podatkowej;
• 7 276 zł - dla II grupy podatkowej;
• 4 902 zł - dla III grupy podatkowej.
Najbliższa rodzina darczyńcy, to jest będąca w I grupie podatkowej, może zostać zwolniona z podatku od darowizn. Aby nie zapłacić podatku od darowizny, muszą zgłosić nabyte rzeczy lub prawa majątkowe do urzędu skarbowego. Na zgłoszenie mają pół roku.
Jak pisaliśmy w naszym artykułów o śmierci przedsiębiorcy, nie jest ona tożsama z zakończeniem działalności firmy. Na czas postępowania spadkowego zarządzanie firmą przejmuje tymczasowo zarząd sukcesyjny, a firma po odpowiednim oznaczeniu otrzyma status „w spadku”.
Z chwilą śmierci przedsiębiorcy, właścicielami przedsiębiorstwa są pierwotni następcy prawni przedsiębiorcy i/lub małżonek przedsiębiorcy. Następuje to, gdy prawa spadkowe zostaną potwierdzone w prawomocnym postanowieniu sądu albo akcie poświadczenia dziedziczenia.
Po śmierci przedsiębiorcy zarządca sukcesyjny wykonuje prawa podatkowe i obowiązki przedsiębiorstwa w spadku.
Jak w przypadku darowizny, najbliższa rodzina (należąca do I grupy podatkowej), jest zwolniona z podatku. Musi oczywiście zgłosić to do urzędu skarbowego (formularz SD-Z2).
Jeśli osobą otrzymującą spadek jest osoba niespokrewniona, może także uzyskać zwolnienie od płacenia podatku od spadku, jeśli spełni określone warunki:
Jeśli spadkobierców niespokrewnionych będzie więcej, zwolnienie z opłaty podatku uzyskają te osoby, które będą prowadzić przedsiębiorstwo przez co najmniej 2 lata. W przypadku wniesienia przedsiębiorstwa w skład spółki, podatek nie zostanie zapłacony, jeśli udziały lub akcje nie zostaną sprzedane w ciągu 2 lat.
Należy pamiętać, że bez względu czy sprawa dotyczy darowizny czy też spadku, należy ten stan zgłosić do urzędu skarbowego. Niezgłoszenie nabycia darowizny lub spadku traktowane jest jako oszustwo i karane jest 20%-ową stawką podatku.
Wzory umowy darowizny w formacie DOCX i PDF znajdują się poniżej:
Jak założyć jednoosobową działalność gospodarczą?
Pracodawca prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą odpowiada całym swoim majątkiem za zobowiązania firmy. Jeszcze do niedawna w chwili jego śmierci umowa o pracę zawarta z pracownikiem wygasała. Zmiany wprowadzone w 2018 wprowadzają nowe regulacje. Przeczytaj poniższy artykuł, a dowiesz się wszystkiego.
Jak założyć jednoosobową działalność gospodarczą?
Jednoosobowa działalność gospodarcza jest coraz bardziej popularną formą biznesową w Polsce. Według badania “Index Przedsiębiorczości Tax Care 2019” każdego dnia powstaje ok. 916 tego rodzaju firm. Jakie kroki trzeba podjąć, aby otworzyć jednoosobową firmę?
CEIDG – wszystko, co musisz wiedzieć o rejestrze przedsiębiorców
CEIDG, czyli Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej, to baza danych, skupiająca informacje o wszystkich przedsiębiorcach, będących osobami fizycznymi. Co przedsiębiorca powinien wiedzieć o CEIDG?