W polskim prawie nie ma definicji osoby fizycznej. Funkcjonuje ona jednak w obrocie gospodarczym. Kim zatem jest osoba fizyczna i czym różni się od osoby prawnej? Wyjaśniamy w najnowszym wpisie. Zapraszamy!
Z artykułu dowiesz się między innymi:
✔ kim jest osoba fizyczna i czym różni się od osoby prawnej
✔ czym jest zdolność prawna i zdolność do czynności prawnych
✔ w jaki sposób osoba fizyczna może prowadzić działalność gospodarczą
Osoba fizyczna to każdy człowiek, bez względu na jego wiek, płeć, zdrowie fizyczne i psychiczne, od momentu narodzin (stwierdzonego przez akt urodzenia) po czas śmierci (stwierdzonej mocą aktu zgonu). Przysługują mu określone prawa, czyli zdolności prawne, a także, wraz z uzyskaniem pełnoletniości – zdolności do czynności prawnych.
Pojęcie osoby fizycznej często pojawia się wraz z pojęciem osoby prawnej, która z kolei jest opisana w prawie, w Kodeksie cywilnym. Zgodnie z jego zapisami osoby prawne to na przykład:
- spółka z ograniczoną odpowiedzialnością;
- spółka akcyjna;
- spółka europejska;
- bank;
- fundacja;
- uczelnia wyższa.
Cechą wspólną osób fizycznych i prawnych jest to, że obie osoby są podmiotami prawa cywilnego. Mają jednak inne cechy i uprawnienia w obrocie gospodarczym.
Zdolność prawna osoby prawnej powstaje w momencie, gdy taka osoba prawna powstaje, na przykład w momencie aktu założycielskiego.
Czym jest zdolność prawna?
Zdolność prawna umożliwia danej osobie bycie podmiotem praw i obowiązków, na przykład możliwość bycia właścicielem danej rzeczy.
Czym jest zdolność do czynności prawnych?
Zdolność do czynności prawnych to możliwość zaciągania zobowiązań i swobodnego decydowania o swoich prawach, a więc na przykład zawierania umów, składania prawnie wiążących oświadczeń woli, rozporządzania własnym majątkiem.
Dana osoba może mieć pełną lub ograniczoną zdolność do czynności prawnych lub w ogóle jej nie mieć.
Osoba fizyczna uzyskuje pełną zdolność do czynności prawnych z chwilą osiągnięcia pełnoletniości. Może dzięki temu sama dokonywać wszelkich czynności prawnych.
Ograniczoną zdolność do czynności prawnych mają osoby w wieku od 13 do 18 lat oraz częściowo ubezwłasnowolnione. Mogą dokonywać drobnych czynności codziennego życia. Innych czynności dokonuje już ich przedstawiciel ustawowy – rodzic, opiekun lub kurator (jeśli osoby są częściowo ubezwłasnowolnione).
Zdolności do czynności prawnych nie mają w ogóle osoby poniżej 13. roku życia lub osoby całkowicie ubezwłasnowolnione. Nie mogą one dokonywać żadnych czynności prawnych bez opiekuna lub przedstawiciela ustawowego.
Warto zauważyć, pojęcie zdolności prawnej jest niestopniowalne: każda osoba może ją mieć lub jej nie mieć, jeśli zostanie ubezwłasnowolniona. Z kolei zdolność do czynności jest stopniowalna i zależy od wieku danej osoby fizycznej oraz od stopnia ewentualnego ubezwłasnowolnienia.
Osoba fizyczna a działalność gospodarcza
Osoba fizyczna może prowadzić samodzielnie działalność gospodarczą. Firma taka przyjmuje najprostszą formę organizacyjną przedsiębiorstwa, zwaną jjednoosobową działalnością gospodarczą
. Przedsiębiorcą może być jednak tylko osoba fizyczna, która ma pełną zdolność do czynności prawnych.
Taką działalność prowadzi się we własnym imieniu, a także w sposób zorganizowany, ciągły i (co najważniejsze) zarobkowy. Należy przed jej rozpoczęciem uzyskać wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej, zwanej w skrócie CEIDG
.
Nazwa firmy prowadzonej przez osobę fizyczną z reguły stanowi jej imię i nazwisko, ale dopuszczalne przez prawo jest włączenie do niej pseudonimu lub dowolnie wybranych określeń, które wskazują na charakter prowadzonej działalności. Ważne jest, by nazwa ta nie wprowadzała w błąd.
Podsumowanie
Pojęcie osoby fizycznej przewija się w szeroko rozumianym biznesie praktycznie bez przerwy. Warto zatem w pełni zrozumieć istotę tego pojęcia, co niestety bywa czasem trudne, ze względu na brak jego umocowania w polskim prawie. Mamy jednak nadzieję, że ten artykuł rozwiał wszelkie wątpliwości na ten temat.
Źródło grafiki: https://unsplash.com/photos/BaSeK7rwc1A
