Jak założyć firmę oferującą przewóz osób?

W naszym najnowszym wpisie wyjaśniamy, jak krok po kroku założyć firmę świadczącą przewóz osób pojazdami samochodowymi. Jakich formalności należy dokonać? Wyjaśniamy i zapraszamy do lektury!

Z artykułu dowiesz się między innymi:
✔ jakie wymagania należy spełnić, by móc przewozić osoby samochodem;;
✔ jakie zezwolenia i licencje są potrzebne;
✔ jak założyć taką firmę krok po kroku.

Przewóz osób pojazdami samochodowymi – ogólna charakterystyka

Przedsiębiorstwo zajmujące się przewozem osób to firma transportowa wykonująca usługi w zakresie przewozu pojazdami samochodowymi, takimi jak:
• autobusy;
• busami, czyli pojazdami samochodowymi o pojemności od 7 do 9 osób, łącznie z kierowcą;
• samochodami osobowymi, na przykład taksówkami.

Działalność gospodarcza w tym zakresie jest działalnością regulowaną, co oznacza, że do założenia takiej firmy konieczne jest uzyskanie odpowiednich licencji oraz zezwoleń. To, jakie to dokumenty, jest zależne od tego:
• z jakich środków transportu się korzysta;
• jak będą te usługi wykonywane;
• jaki będzie zakres i rodzaj wykonywanych usług.

Wymagania potrzebne do założenia firmy przewozowej

Aby założyć firmę oferującą przewóz osób, należy spełnić następujące warunki:
• jako przedsiębiorca posiadać rzeczywista i stałą siedzibę;
• przynajmniej jedna z osób zarządzających przedsiębiorstwem lub osoba zarządzająca w przedsiębiorstwie transportem drogowym musi posiadać certyfikat kompetencji zawodowych;
• w przypadku przewoźnika drogowego, który korzysta z pojazdu o pojemności powyżej 9 osób łącznie z kierowcą, przedsiębiorca musi uzyskać zezwolenie na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego;
• w zależności od miejsca wykonywania usług transportowych albo ich zakresu przedsiębiorca może być zobowiązany do uzyskania licencji wspólnotowej lub licencji na wykonywanie transportu drogowego w zakresie przewozu osób samochodami osobowymi;
• przedsiębiorca powinien posiadać zdolność finansową zapewniającą podjęcie działalności gospodarczej.

Jakie wymagania musi spełnić kierowca wykonujący przewozy drogowe?

Głównym wymogiem, stawianym przed kierowcą wykonującym przewozy drogowe, jest odpowiedni wiek:

Kierowca powinien ponadto:
• posiadać odpowiednie prawo jazdy;
• nie mieć przeciwwskazań zdrowotnych ani psychologicznych do wykonywania pracy na stanowisku kierowcy;
• uzyskać kwalifikację wstępną lub kwalifikację wstępną przyspieszoną;
• ukończyć szkolenie okresowe.

Oczywiście, kwalifikacja musi być odpowiednia dla samochodu, którym kierowca chce wykonywać swoją pracę. Uzyskuje się ją w ramach odpowiedniego programu, zależnego od kategorii prawa jazdy. Aby taką kwalifikację (zwykłą, a także uzupełniającą lub przyspieszoną) uzyskać, należy odbyć zajęcia teoretyczne lub praktyczne i zdać testy kwalifikacyjne.

Badania lekarskie kierowców

Każdy kierowca przewożący osoby lub towary musi posiadać aktualne badania lekarskie, które stwierdzają istnienie lub brak przeciwwskazań zdrowotnych do wykonywania pracy kierowcy. Musi takie badania przeprowadzać regularnie:
• co 5 lat, jeśli ma poniżej 60 lat;
• co 2,5 roku, jeśli ukończył już 60. rok życia.

Co warto podkreślić – to pracodawca jest zobowiązany do pokrycia kosztów opłaty za wykonanie badań.

Osoba skierowana na badania wypełnia ankietę dotyczącą stanu jego zdrowia, a następnie składa ją lekarzowi, który może skierować badaną osobę na konsultację do lekarza specjalisty lub psychologa oraz zlecić dodatkowe badania diagnostyczne.

Każdy kierowca musi obowiązkowo przejść konsultację u lekarza okulisty oraz badanie oceniające widzenie zmierzchowe, zjawisko olśnienia oraz wrażliwość na kontrast.

Po przeprowadzonych badaniach lekarz wydaje orzeczenie lekarskie, które może zawierać pewne ograniczenia wynikające ze stanu zdrowia osoby badanej w zakresie:
• terminu ważności uprawnienia do kierowania pojazdami;
• pojazdów, którymi może dana osoba kierować, a także ich wyposażenia, oznakowania lub przystosowania;
• specjalnych wymagań wobec kierowcy.

Oprócz powyższych badań, kierowca wykonujący przewóz drogowy musi także przejść badania psychologiczne, które przeprowadza się w celu stwierdzenia istnienia lub braku przeciwwskazań psychologicznych do wykonywania pracy kierowcy. Koszty takiego badania również ponosi przedsiębiorca kierujący na niego pracownika.

Badanie psychologiczne obejmuje wywiad bezpośredni i obserwację danej osoby, badania narzędziami diagnostycznymi oraz ocenę i opis badanego pod względem sprawności intelektualnej i procesów poznawczych, osobowości z uwzględnieniem funkcjonowania w trudnych sytuacjach, a także dojrzałości społecznej i sprawności psychomotorycznej. Po przeprowadzonych badaniach psycholog wydaje orzeczenie lekarskie (psychologiczne).

Certyfikat kompetencji zawodowych

Certyfikat kompetencji zawodowych potwierdza posiadanie wiedzy niezbędnej do wykonywania działalności transportowej i jest konieczny do prowadzenia działalności w zakresie transportu, a także do uzyskania licencji uprawniającej do wykonywania tego rodzaju działalności. Musi go posiadać co najmniej jedna osoba zarządzająca przedsiębiorstwem.

Aby go uzyskać, należy zdać egzamin przeprowadzony przez komisję egzaminacyjną działającą przy Instytucie Transportu Samochodowego. Można zostać zwolnionym z części pisemnej takiego egzaminu, ale tylko pod warunkiem posiadania dyplomu ukończenia studiów drugiego stopnia, jednolitych studiów magisterskich lub świadectwa ukończenia studiów podyplomowych, których program obejmuje zagadnienia wymienione w załączniku I do Rozporządzenia PE i Rady (WE) nr 1071/2009.

Aby uzyskać certyfikat kompetencji zawodowych, należy złożyć wniosek o jego wydanie, wskazując zakres kompetencji zawodowych, o które ubiega się kandydat, a także proponowaną datę i miejsce egzaminu. Do wniosku należy dołączyć dyplom ukończenia studiów wyższych wraz z suplementem do dyplomu lub innym dokumentem potwierdzającym program tych studiów albo świadectwo ukończonych studiów podyplomowych.

Sam egzamin polega na pisemnym rozwiązaniu testu oraz zadania egzaminacyjnego, które należy rozwiązać nawet w przypadku częściowego zwolnienia od egzaminu. Czas przeznaczony na rozwiązanie testu i zadania wynosi 240 minut. Aby egzamin zaliczyć, należy uzyskać co najmniej 50% możliwych do otrzymania punktów z każdej części. Egzamin zostaje uznany za zdany, jeśli egzaminowany z jego dwóch części uzyska co najmniej 60% ogólnej liczby punktów.

Po zdaniu egzaminu, ITS wysyła certyfikat kompetencji zawodowych w ciągu 28 dni od daty egzaminu. W przypadku wniosku o całkowite zwolnienie z egzaminu – certyfikat powinien zostać dostarczony w ciągu 28 dni od daty złożenia wniosku.

Opłata za wydanie certyfikatu kompetencji zawodowych wynosi 800 zł (500 zł za egzamin oraz 300 zł za wydanie certyfikatu). W przypadku częściowego zwolnienia z egzaminu opłata za egzamin jest pomniejszana o 50 zł za każdy uznany moduł, z którego kandydat jest zwolniony. W przypadku zwolnienia całkowitego opłaca się tylko wydanie certyfikatu. Opłatę wnosi się na konto Instytutu Transportu Samochodowego.

Zezwolenie na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego

Rozpoczęcie i wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie transportu drogowego wymaga zezwolenia, które można uzyskać, jeśli:
• jest się przedsiębiorcą, który posiada rzeczywistą i stałą siedzibę w jednym z państw członkowskich UE, cieszy się dobrą reputacją, posiada zdolność finansową i wymagane kompetencje zawodowe;
• zatrudnieni kierowcy oraz osoby wykonujące działalność osobiście na rzecz przedsiębiorcy nie mają zakazu wykonywania zawodu kierowcy.

Wniosek o zezwolenie należy złożyć w starostwie powiatowym. Sama opłata kosztuje 1000 złotych. Dodatkowo, jeśli we wniosku o udzielenie zezwolenia na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego zgłoszono także pojazdy samochodowe, to do opłaty należy dodać po 100 złotych za każdy pojazd.

Licencja na przewóz osób busem

Taka licencja jest potrzebna, jeśli planowany jest przewóz ludzi busem po Polsce. Wymagana jest do przewożenia osób pojazdem przeznaczonym do przewozu 7 do 9 osób łącznie z kierowcą. Na jej podstawie można wykonywać przewozy okazjonalne, ale nie można wykonywać przewozów regularnych. Są one bowiem możliwe tylko autobusami.

Aby otrzymać licencję, należy spełnić następujące warunki:
• przedsiębiorca nie może być skazany prawomocnym wyrokiem sądu za przestępstwa umyślne ani objęty zakazem wykonywania działalności gospodarczej w zakresie transportu drogowego (jeśli wniosek składa spółka – warunek ten spełniać muszą wszystkie osoby nią zarządzające);
• przynajmniej jedna osoba zarządzająca przedsiębiorstwem lub zarządzająca transportem drogowym w przedsiębiorstwie powinna mieć certyfikat kompetencji zawodowych;
• przedsiębiorstwo musi być w dobrej kondycji finansowej, którą należy wykazać w rocznym sprawozdaniu finansowym lub dokumentach potwierdzających, że przedsiębiorca dysponuje środkami pieniężnymi w gotówce lub na rachunkach bankowych, posiada akcje lub udziały, udzielono mu gwarancji lub poręczeń bankowych albo posiada własność nieruchomości;
• przedsiębiorca musi posiadać tytuł prawny do dysponowania busem;
• zatrudnieni przez przedsiębiorcę kierowcy lub osoby wykonujące działalność na jego rzecz nie mogą mieć zakazu wykonywania zawodu kierowcy.

Wniosek o udzielenie licencji składa się w starostwie powiatowym. Należy do niego dołączyć:
• oświadczenie osoby, która będzie w Twojej firmie zarządzać transportem;
• kopię certyfikatu kompetencji zawodowych osoby, która będzie w Twojej firmie zarządzać transportem drogowym;
• złożyć oświadczenie o spełnieniu wymogu dobrej reputacji;
• dowód zapłaty za wydanie licencji – jej wysokość zależy od okresu jej ważności.

Opłata za wydanie licencji wynosi:
• 700 zł – za licencję ważną od 2 do 15 lat;
• 800 zł – za licencję ważną od 15 do 30 lat;
• 900 zł – za licencję ważną od 30 do 50 lat.

Jeśli wniosek spełnia wszystkie wymagania, wnioskodawca otrzymuje licencję na przewóz osób na okres, o który wnioskował. Może to być od 2 do 50 lat. Licencji nie można odstąpić osobom trzecim ani przenieść jej na osobę trzecią.

Wybór formy prawnej dla firmy przewozowej

Po spełnieniu wszystkich warunków do prowadzenia firmy oferującej przewóz osób, można wybrać formę prawną, w jakiej będzie prowadzona działalność gospodarcza. Może to być:
• jednoosobowa działalność gospodarcza;
• spółka cywilna;
• spółka jawna;
• spółka komandytowa;
• spółka komandytowo – akcyjna;
• spółka z ograniczoną odpowiedzialnością;
• spółka akcyjna.

Wybór formy opodatkowania firmy przewożącej osoby

Wybór jednoosobowej działalności gospodarczej jako formę prawną działalności nierozerwalnie wiąże się z koniecznością zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych (PIT). Do wyboru podatnika są następujące formy:
• zasady ogólne, ze stawką w wysokości 18% lub 32%;
• podatek liniowy, ze stawką 19%;
• ryczałt ewidencjonowany;
• karta podatkowa.

Decydując się na firmę oferującą przewóz osób w formie spółki kapitałowej należy wiedzieć, że dochody wypracowane przez spółkę opodatkowane są podatkiem dochodowym od osób fizycznych (CIT). Wówczas w pierwszej kolejności oblicza się podatek od dochodów spółki, a następnie dzielone są one między wspólników, który od uzyskanych dochodów muszą opłacić podatek dochodowy od osób fizycznych (PIT). Podwójne opodatkowanie dotyczy również spółek komandytowo-akcyjnych.

Wybór kodów PKD

We wniosku o wpis do rejestru należy wpisać kody PKD, opisujące przedmiot działalności firmy. Najbardziej odpowiednie kody dla firm oferujących przewóz osób to:
• PKD 49.31.Z – Transport lądowy pasażerski, miejski i podmiejski;
• PKD 49.39.Z – Pozostały transport lądowy pasażerski, gdzie indziej niesklasyfikowany.

Księgowość dla firmy przewozowej

Podczas zakładania własnej firmy oferującej przewóz osób, należ także zastanowić się nad wyborem sposobu prowadzenia księgowości. Do wyboru są:
• księgi rachunkowe;
• księga przychodów i rozchodów;
• uproszczona forma ewidencji.

Księgi rachunkowe

Są najbardziej precyzyjnym i szczegółowym systemem ewidencji. Muszą je prowadzić spółki akcyjne, spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, spółki komandytowe i komandytowo – akcyjne, niezależnie od wysokości obrotów. Pozostałe formy działalności są zobowiązane do prowadzenia ksiąg rachunkowych, jeżeli wartość przychodów netto ustalona za poprzedni rok obrotowy wynosi co najmniej równowartość 1,2 miliona euro.

Księga przychodów i rozchodów

To uproszczona forma prowadzenia księgowości. Muszą ją prowadzić jednoosobowe działalności gospodarcze, spółki cywilne i spółki jawne, których wspólnikami są osoby fizyczne, a wartość przychodów netto ustalona za poprzedni rok obrotowy nie przekroczyła równowartości 1,2 miliona euro.

Uproszczona forma ewidencji

Ta forma księgowości jest przeznaczona dla tych przedsiębiorstw, które są opodatkowane ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych. Wówczas muszą oni prowadzić jedynie ewidencję przychodów. Z kolei podatnicy karty podatkowej nie muszą prowadzić księgowości ani ewidencji przychodów.

Księgowość w firmie – zlecić biuru rachunkowemu czy prowadzić samemu?

Prowadzeniem księgowości można zająć się osobiście. Jest to jednak zajęcie czasochłonne i wymagające pewnej wiedzy księgowej. Pewnym rozwiązaniem jest powierzenie prowadzenia księgowości firmy biuru rachunkowemu, do którego raz w miesiącu należy dostarczyć dokumenty sprzedażowe. Tam zostaną one rozliczone i zostanie sporządzona dokumentacja.

Alternatywą dla tradycyjnego biura rachunkowego jest biuro rachunkowe online. Wszelkie dokumenty finansowe wystawia się w programie zakupionym od danego biura, które są w nim automatycznie zapisywane. Następnie eksperci z internetowego biura rachunkowego sprawdzają poprawność wystawionych dokumentów sprzedażowych.

Prowadzenie księgowości możesz również powierzyć księgowemu. Wówczas to na jego barkach spoczywać będzie rozliczenie wszystkich dokumentów, prowadzenie dokumentacji i rozliczenia pracownicze.

Rejestracja działalności gospodarczej

Działalność gospodarczą można zgłosić do jednego z dwóch rejestrów:
• CEIDG, czyli Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej;
• KRS, czyli Krajowego Rejestru Sądowego (obowiązki wpisu do tego rejestru podlegają spółki osobowe i kapitałowe).

Rejestracji w CEIDG podlegają jednoosobowe działalności gospodarczej oraz spółki cywilnej. Wniosek o wpis należy złożyć na urzędowym formularzu CEIDG-1, który jest jednocześnie:
• zgłoszeniem o nadanie firmie numeru REGON,
• zgłoszeniem o nadanie firmie numeru NIP,
• zgłoszeniem podatnika składek ZUS,
• oświadczeniem o wyborze formy opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Wniosek o wpis działalności do CEIDG można złożyć osobiście w dowolnym urzędzie gminy lub miasta bądź za pośrednictwem strony internetowej CEIDG. Kolejną opcją jest wysłanie wniosku listem poleconym, ale wówczas musi być on podpisany podpisem poświadczonym notarialnie.

Konto firmowe dla firmy przewozowej

Ostatnią formalnością, którą należy załatwić przy zakładaniu każdej firmy jest założenie firmowego konta bankowego. Co do zasady, nie ma żadnego prawnego obowiązku zakładania oddzielnego konta dla firmy. Należy mieć jednak na uwadze, że firma powinna zachowywać płynność finansową. Dlatego też lepszym rozwiązaniem jest rozdzielenie funduszy prywatnych od finansów firmy. Ponadto, jeśli firma dokonuje transakcji z innym przedsiębiorcą, której kwota wynosi minimum 15 tysięcy złotych, obowiązkowa jest płatność z konta firmowego.

Do założenia firmowego konta bankowego potrzebne jest:
• zaświadczenie o wpisie działalności do rejestru;
• dowód osobisty;
• pieczątka firmowa.

Może się też okazać, że konieczne będzie zaświadczenie o nadaniu numeru REGON lub NIP. Pamiętaj, że numer rachunku bankowego ujawniony jest w rejestrze, dlatego po założeniu firmowego konta bankowego musisz zgłosić aktualizację wpisu.

Podsumowanie

Rynek przewozu osób jeszcze przed pandemią COVID-19 dynamicznie się rozwijał. Co prawda cała sytuacja związana z koronawirusem zastopowała ten rozwój, ale teraz wszystko powoli wraca do normy. Dlatego też warto zastanowić się na założeniem tego typu działalności. W końcu ludzie lubią podróżować, a część z nich przemierza wiele kilometrów każdego dnia, aby dotrzeć do pracy.

Źródło grafiki: https://unsplash.com/photos/6mcVaoGNz1w