Opodatkowanie na zasadach ogólnych - co warto wiedzieć?

Zostając przedsiębiorcą mamy do wyboru kilka form opodatkowania. Jedną z nich są zasady ogólne. W naszym artykule wyjaśniamy na czym polega i z jakich ulg może skorzystać wybierając tą formę. Zapraszamy do lektury.

Z artykułu dowiesz się między innymi:
✔ czym jest opodatkowanie na zasadach ogólnych
✔ czym jest dochód, przychód, koszty
✔ jaka jest wysokość podatku i z jakich ulg można skorzystać
✔ jak rozliczyć roczny PIT
✔ zmiany podatkowe 2022

Czym jest opodatkowanie na zasadach ogólnych?

Opodatkowanie na zasadach ogólnych to inaczej skala podatkowa. Nie trzeba jej zgłaszać do urzędu skarbowego, firma będzie automatycznie opodatkowana na zasadach ogólnych, chyba że przedsiębiorca wybierze inną formę.

Firmy mają do wyboru trzy formy opodatkowania dochodów z działalności gospodarczej:

  • zasady ogólne, według skali podatkowej (stawka podatkowa 17% i 32%);
  • według stawki liniowej (19%);
  • ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych.

Rozliczając się na zasadach ogólnych opodatkowaniu podlega dochód, czyli różnica pomiędzy uzyskanymi przychodami, a kosztami uzyskania przychodów.

Podatnik rozliczający się na zasadach ogólnych musi:

  • ewidencjonować wszelkie zdarzenia gospodarcze (na przykład zakupy i sprzedaż) w podatkowej księdze przychodów i rozchodów lub w księgach rachunkowych;
  • ewidencjonować przychody i koszty uzyskania przychodu określone w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych;
  • prowadzić ewidencję środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych;
  • prowadzić indywidualne (imienne) karty przychodów pracowników;
  • sporządzać spis z natury (remanent) w określonych terminach.

Dochód, przychód, koszty – jak się w tym połapać?

Czy jest przychód? To wszelkie kwoty należne oraz otrzymane w związku z prowadzoną firmą.
Według art. 14 ust. 2 ustawy o PIT przychodem firmy mogą być:

  • przychody z odpłatnego zbycia środków trwałych albo wartości niematerialnych
  • otrzymane kary umowne;
  • różnice kursowe;
  • odsetki od środków pieniężnych;
  • umorzone lub przedawnione zobowiązania;
  • wartość zwróconych wierzytelności;
  • wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń;
  • przychody z najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy oraz z innych umów o podobnym charakterze, składników majątku związanych z działalnością gospodarczą;
  • przychody z odpłatnego zbycia składników majątku pozostałych na dzień likwidacji działalności gospodarczej.

Wyżej wymieniona ustawa określa także przychody, które nie stanowią przychodów dla celów podatkowych, a są to między innymi:

  • pobrane wpłaty lub zarachowane należności na poczet dostaw towarów i usług, które zostaną wykonane w następnych okresach sprawozdawczych, a także otrzymane pożyczki i kredyty oraz zwrócone pożyczki, z wyjątkiem skapitalizowanych odsetek od tych pożyczek;
  • kwoty naliczonych, lecz nieotrzymanych odsetek od należności, w tym również od udzielonych pożyczek;
  • zwrócone, umorzone lub zaniechane podatki i opłaty stanowiące dochody budżetu państwa albo budżetów jednostek samorządu terytorialnego, niezaliczonych do kosztów uzyskania przychodów;
  • przychody, które w rozumieniu przepisów o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych – zwiększają ten fundusz;
  • kwoty stanowiącej równowartość umorzonych zobowiązań, w tym także umorzonych pożyczek (kredytów), jeżeli umorzenie zobowiązań jest związane z postępowaniem restrukturyzacyjnym lub postępowaniem upadłościowym;
  • przychody z odpłatnego zbycia na podstawie umowy przewłaszczenia w celu zabezpieczenia wierzytelności, w tym pożyczki lub kredytu – do czasu ostatecznego przeniesienia własności przedmiotu umowy;
  • środki pieniężne otrzymane przez wspólnika spółki niebędącej osobą prawną z tytułu likwidacji takiej spółki;

Kosztami uzyskania przychody są wydatki poniesione w celu uzyskania albo zabezpieczenia źródła przychodów. Mogą to być koszty, które zostały poniesione w celu:

  • osiągnięcia przychodów, na przykład poprzez nabycie towarów, materiałów biurowych, wyposażenia, czyli wszystkiego co bezpośrednio bądź pośrednio ma doprowadzić do osiągnięcia przychodu;
  • zachowania źródła przychodów, czyli na przykład wydatki na organizację spotkań z kontrahentami;
  • zabezpieczenia źródła przychodów, czyli na przykład wydatki na polisy ubezpieczeniowe;
  • zostały faktycznie poniesione (nie ma znaczenia faktyczne zapłacenie, ale poniesienie kosztu, czyli wystawienie faktury, ujęcie w księgach);
  • zostały poniesione przez podatnika (a nie przez inną osobę).

Art. 23 ustawy o PIT określa także koszty, których nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.

Czasami zdarza się tak, że podczas prowadzenia działalności, firma ponosi więcej kosztów niż przychodów. Oznacza to, że firma ponosi stratę.

Ile wynosi podatek przy rozliczeniu na zasadach ogólnych?

W ramach opodatkowania na zasadach ogólnych, obowiązują dwie stawki podatku. Wyliczamy je od podstawy opodatkowania, uwzględniając ulgę, która w 2022 wynosi 5100 złotych.

Podstawa obliczenia podatku w złotych Wysokość podatku
do 120 000 złotych 17% podstawy opodatkowania – 5100 złotych
powyżej 120 000 złotych 15 300 złotych (17% od 120 tys minus ulga)  + 32% nadwyżki ponad 120 000 zł

Rozliczając się według skali podatkowej, podatnik może skorzystać z ulg takich jak:

  • ulga na dziecko;
  • ulgi dla pracowników lub podatników osiągających przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej, czyli ulgi dla klasy średniej;
  • odliczenie z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne;
  • ulgi na zatrudnienie innowacyjnych pracowników;
  • ulgi na prototyp;
  • ulgi na robotyzację;
  • ulgi na ekspansję lub rozwój;
  • ulgi na konsolidację;
  • ulgi na nabycie terminala płatniczego;
  • ulgi na działalność badawczo-rozwojową;
  • ulgi IP BOX;
  • odliczenia wpłat na Indywidualne Konto Zabezpieczenia Emerytalnego
  • odliczenie darowizn na cele kultu religijnego oraz na rzecz działalności sportowej, kulturalnej, wspierającej szkolnictwo wyższe i naukę;
  • ulgi rehabilitacyjnej;
  • ulgi internetowej;
  • ulgi termomodernizacyjnej;
  • ulgi z tytułu działalności w specjalnej strefie inwestycyjnej;
  • ulga z tytułu krwiodawstwa.

Rozliczenie roczne PIT

Podatnik-przedsiębiorca rozliczający się na zasadach ogólnych wypełnia formularz PIT-36 wraz załącznikiem PIT-36/B. Ten formularz obowiązuje także nawet jeśli przedsiębiorca oprócz działalności osiąga przychody na przykład z umowy o pracę. PIT składa do urzędu skarbowego zgodnego z miejscem zamieszkania.

Przedsiębiorca korzystający ze skali podatkowej może rozliczyć się także z współmałżonkiem lub jeśli jest samotnym rodzicem – z dzieckiem.

Zmiany podatkowe 2022

W związku z wejściem w życie, wraz z początkiem 2022, reformy podatkowej zwanej “Polskim Ładem” nastąpiło kilka zmian w opodatkowaniu na zasadach ogólnych.

Najważniejsze z nich to:

  • kwota wolna od podatku podwyższona do 30 000 złotych
  • drugi próg podatkowy wynosi 120 000 złotych
  • składki na ubezpieczenie zdrowotne nie podlegają odliczeniu od podatku

Rząd jednak wprowadza kolejne poprawki zmian, między innymi zmianę stawki podatku z 17% na 12%, a w związku z tym zmienia się kwota zmniejszająca podatek i będzie wynosiła 3 600 złotych. Zmiany te wejdą w życie 1 lipca 2022 roku.

Źródło grafiki: https://unsplash.com/photos/SoT4-mZhyhE

Czytaj także