Jak uzyskać patent?

W dzisiejszych czasach firmy prześcigają się w tworzeniu nowych technologii i procesów, które mają usprawniać zarówno przemysł jak i medycynę czy inne dziedziny życia. Oczywistym jest, że twórcy nowych, niepowtarzalnych odkryć chcą je chronić. Będąc twórcą wynalazku należy zainteresować się jego opatentowaniem czyli ochroną prawną swojego odkrycia. Przeczytaj nasz artykuł i dowiedz się więcej.

Z artykułu dowiesz się między innymi:

✔ czym jest patent i co jest jego przedmiotem?
✔ jak uzyskać patent?
✔ jak uzyskać patent europejski?
✔ jakie są przykłady patentów

Czym jest patent?

Patent to prawo do wyłącznego korzystania z wynalazku przez określony czas, w sposób zarobkowy. Przyznawany jest przez organ państwowy, regionalny lub międzynarodowy i ważny na terenie danego państwa lub państw.

Patent udzielany jest przez Urząd Patentowy, a jego ramy prawne zawarte są w art. 63 Prawa Własności Przemysłowej (PWP).

Patent to wyłączne prawo do korzystania z wynalazku. Czym zatem jest wynalazek?
Wynalazek to coś nowego, posiadającego poziom wynalazczy i nadającego się do przemysłowego stosowania.

Brzmi skomplikowanie? Mówiąc prosto wynalazek nie może być czymś co wcześniej zostało opublikowane lub podane do wiadomości publicznej w jakiejkolwiek formie – nazywa się to stanem techniki (art. 25 PWP).

Obok wynalazku, częstym pojęciem jest także wzór przemysłowy, które oznacza nowe i nadające się do przemysłowego zastosowania rozwiązanie o charakterze technicznym. W skrócie jest to adaptacja jakiegoś wynalazku np. nowy wzór lampki czy stolika.

Czy wynalazkiem może być wszystko? Otóż nie. Ustawa PWP określa jakich rzeczy nie można nazwać wynalazkiem:

  • odkryć, teorii naukowych i metod matematycznych;
  • wytworów o charakterze jedynie estetycznym;
  • schematów, zasad i metod przeprowadzania procesów myślowych, rozgrywania gier lub prowadzenia działalności gospodarczej;
  • wytworów lub sposobów, których:
    • możliwość wykorzystania nie może być wykazana lub
    • wykorzystanie nie przyniesie rezultatu spodziewanego przez zgłaszającego– w świetle powszechnie przyjętych i uznanych zasad nauki;
  • programów komputerowych;
  • przedstawienia informacji.

Wynalazkiem natomiast mogą być osiągnięcia biotechnologiczne takie jak na przykład materiał biologiczny, który jest wyizolowany ze swojego naturalnego środowiska nawet jeżeli poprzednio występował w naturze. Co ciekawe wynalazkiem może być także substancja lub jej mieszanina, która zawiera już w sobie już stan technik, ale powstaje nowy twór mający swoje zastosowanie, które nie stanowi części stanu techniki.

Patent jest jednostką zbywalna i dziedziczną. Umowa o przeniesienie patentu wymaga zachowania formy pisemnej, a przeniesienie patentu staje się skuteczne wobec osób trzecich z chwilą wpisu tego przeniesienia do rejestru patentowego.

Jak uzyskać patent?

Wiedząc już czym jest patent i co jest jego przedmiotem, możemy przejść do procedury jego uzyskania.

Mając pewność, że zgłaszany przez nas wynalazek nie narusza stanu techniki możemy wypełnić zgłoszenie do Urzędu Patentowego. Jak sprawdzić czy nasz wynalazek nie narusza stanu techniki? Urząd Patentowy oferuje wyszukiwarkę zgłoszonych już wynalazków lub zbiory biblioteki Urzędu Patentowego.

Zgłoszenia w formularzu można dokonać osobiście, za pośrednictwem poczty, za pomocą telefaksu (oryginał zgłoszenia powinien wpłynąć do Urzędu w terminie trzydziestu dni od daty nadania zgłoszenia telefaksem) lub online.

Oprócz formularza zgłoszenie powinno zawierać:

  • opis wynalazku ujawniający jego istotę;
  • zastrzeżenie lub zastrzeżenia patentowe;
  • skrót opisu;
  • rysunki wynalazku, jeżeli są one niezbędne do jego zrozumienia.

Zgłoszenie do opatentowania wynalazku podlega opłacie w wysokości 550 złotych. Urząd Patentowy może zwolnić zgłaszającego z części opłaty, jeśli ten wykaże, że nie jest w stanie ponieść opłaty.

Po złożeniu wszystkich dokumentów Urząd Patentowy ocenia zdolność patentową zgłaszanego wynalazku. Robi się to po to aby sprawdzić czy wynalazek został przedstawiony na tyle jasno i wyczerpująco, aby znawca mógł ten wynalazek urzeczywistnić. Sprawdzanye jest także przedmiot żądanej ochrony patentowej – czy jest on jasny i zwięzły.

Po określeniu przez urząd, że zgłoszenie jest wynalazkiem, następuje sprawdzenie czy wynalazek spełnia ustawowe warunki wymagane do uzyskania patentu.

Wyżej pisaliśmy co nie może być wynalazkiem, ale ustawa określa także jakie wynalazki nie mogą zostać objęte ochroną patentową. Dotyczy to wynalazków, których wykorzystanie byłoby sprzeczne z porządkiem publicznym lub dobrymi obyczajami. Może być to zarówno odmiana roślin lub rasy zwierząt oraz czysto biologiczne sposoby hodowli roślin lub zwierząt, a także sposoby leczenia ludzi i zwierząt metodami chirurgicznymi lub terapeutycznymi oraz sposoby diagnostyki stosowane na ludziach lub zwierzętach.

Ochrona patentowa rozpoczyna się od dnia wydania przez Urząd Patentowy prawomocnej decyzji o udzieleniu patentu – oznacza to, że spełnia on wszystkie wymogi. Ochrona patentowa trwa maksymalnie dwadzieścia lat od daty dokonania zgłoszenia wynalazku. Do utrzymywania ochrony niezbędne jest wniesienie w terminie wszystkich opłat związanych z udzieleniem i utrzymaniem ochrony – w terminie 3 miesięcy od otrzymania decyzji z Urzędu Patentowego.

Patent Europejski

Tak jak pisaliśmy na początku naszego tekstu patent udziela organ państwowy, regionalny lub międzynarodowy i ważny na terenie danego państwa lub państw. Patenty regionalne umożliwiają uzyskanie ochrony patentowej na terytorium państw, związanych zwykle umowami międzynarodowymi.

Polska jest stroną Konwencji o patencie europejskim, a patent udzielony przez Europejski Urząd Patentowy obowiązuje w państwach członkowskich Europejskiej Organizacji Patentowej (stan na 10 stycznia 2020 r.): Albania, Austria, Belgia, Bułgaria, Chorwacja, Cypr, Dania, Estonia, Finlandia, Francja, Grecja, Hiszpania, Holandia, Irlandia, Islandia, Liechtenstein, Litwa, Luksemburg, Łotwa, Macedonia, Malta, Monako, Niemcy, Norwegia, Polska, Portugalia, Republika Czeska, Rumunia, San, Marino, Serbia, Słowacja, Słowenia, Szwajcaria, Szwecja, Turcja, Węgry, Wielka Brytania, Włochy.

Zgłoszenia do europejskiego patentu można dokonać w Europejskim Urzędzie Patentowym lub w urzędzie patentowym kraju czyli w Urzędzie Patentowym. Znacznym ułatwieniem jest fakt, iż zgłaszając wynalazek do opatentowania w Europejskim Urzędzie Patentowym nie musimy tego robić drugi raz – uzyskany patent obowiązuje w wymienionych wyżej krajach czyli także w Polsce.

Od 13 grudnia 2007r. europejskie zgłoszenie patentowe może być dokonane w dowolnym języku pod warunkiem, wpłynie do urzędu tłumaczenie na język procedury czyli język angielski, niemiecki lub francuskim.

Udzielenie patentu europejskiego przebiega etapowo. Polega na rozdzieleniu etapu poszukiwania i badania pełnego. Daje to możliwość zgłaszającemu na podjęcie decyzji, po etapie poszukiwań, czy przeprowadzić pełne badanie, które wiąże się z dodatkowymi kosztami.

Pierwszy etap polega na badaniu formalnym i obowiązkowym poszukiwaniu europejskim. Sprawozdanie z tego etapu podaje dokumenty, które mogą być brane pod uwagę przy ocenie nowości i poziomu wynalazczego.

Drugi etap następuje na wyłączną prośbę wnioskującego i obejmuje badanie pełne i udzielenie patentu. Badanie ma na celu sprawdzenie, czy dany wynalazek spełnia wszystkie wymogi Konwencji o patencie europejskim dotyczące zdolności patentowej.

Europejski Urząd Patentowy podejmuje decyzję o udzieleniu patentu jeśli uważa, że zgłoszenie i wynalazek, którego ono dotyczy spełnia wymogi Konwencji i o patencie europejskim.

Przykłady patentów

Teoria, teorią ale spójrzmy teraz na konkretne przykłady, które uzmysławiają nam jakie przedmioty czy też procesy mogą być objęte patentem.

Kraj/region Nazwa przedmiotu patentu Jednostka
Polska Ciekłokrystaliczna mieszanina trójskładnikowa i sposób jej wytwarzania Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach; Wydział Nauk Ścisłych
Polska Inhalator do podawania leków proszkowych Politechnika Łódzka; Wydział Technologii Materiałowych i Wzornictwa Tekstyliów
Polska Implant ściany oczodołu Uniwersytet Medyczny w Łodzi; Wydział Wojskowo-Lekarski
Polska Waflowy wyrób cukierniczy w postaci wafli przekładanych masą, o cechach funkcjonalnych Politechnika Łódzka; Wydział Biotechnologii i Nauk o Żywności
Polska Sposób obróbki cieplnej odlewów z żeliwa sferoidalnego Sieć Badawcza Łukasiewicz – Krakowski Instytut Technologiczny
Australia Sposób otrzymywania ceramiki magnetycznej i jej zastosowanie Instytut Niskich Temperatur i Badań Strukturalnych im. Włodzimierza Trzebiatowskiego Polskiej Akademii Nauk
Czechy Sposób wytwarzania fermentowanych, prozdrowotnych napojów zbożowych Instytut Biotechnologii Przemysłu Rolno-Spożywczego im. prof. Wacława Dąbrowskiego – Państwowy Instytut Badawczy
Japonia Sposób wytwarzania grafenu Sieć Badawcza Łukasiewicz – Instytut Technologii Materiałów Elektronicznych
Kanada Kompozycja w postaci płynu do pielęgnacji soczewek kontaktowych i materiałów medycznych Uniwersytet Jagielloński w Krakowie; Collegium Medicum; Wydział LekarskiUniwersytet Jagielloński w Krakowie; Wydział Chemii

Adres URL grafiki tytułowej: https://unsplash.com/photos/nN5L5GXKFz8

Czytaj także