Jednoosobowa działalność gospodarcza jest coraz bardziej popularną formą biznesową w Polsce. Według badania “Index Przedsiębiorczości Tax Care 2019” każdego dnia powstaje ok. 916 tego rodzaju firm. Jakie kroki trzeba podjąć, aby otworzyć jednoosobową firmę?
Z artykułu dowiesz się między innymi:
✔ jakie czynności należy wykonać przed rejestracją jednoosobowej działalności gospodarczej,
✔ jak krok po kroku zarejestrować jednoosobową firmę,
✔ co należy zgłosić, gdy już założysz swój biznes.
Częstymi powodami, dla którego Polacy decydują się na samozatrudnienie, jest chęć bycia niezależnym i możliwość pełnego decydowania o swojej karierze.
Zanim jednak podejmiesz decyzję o zarejestrowaniu własnej firmy, musisz przemyśleć kilka zasadniczych spraw związanych z przyszłym biznesem.
Data rozpoczęcia działalności
Pierwszą kwestią jest moment rozpoczęcia działalności jednoosobowej. Firmę powinno się otworzyć wówczas, kiedy jest się na to gotowym. Co to oznacza? Twój pomysł na biznes powinien być solidnie przemyślany i przekalkulowany.
Data rozpoczęcia działalności ma zasadnicze znaczenie dla rozliczeń z ZUS. Jeśli firma zaczęła funkcjonować np. w połowie miesiąca, to część składek za pierwszy miesiąc zostanie naliczona proporcjonalnie.
Poza tym data założenia firmy odgrywa istotną rolę w przypadku chęci skorzystania z tzw. ulgi na start. Półroczne zwolnienie z opłacania składek społecznych obowiązuje przez pełnych 6 miesięcy. Dlatego jeśli Twój biznes ruszy chociażby 2 dnia danego miesiąca, uzyskasz dodatkowy niepełny miesiąc ulgi.
Nazwa firmy z twoim nazwiskiem
Każda firma musi mieć swoją nazwę. Twoja też. Od Ciebie zależy, czy będzie nią jedynie imię i nazwisko (które są obowiązkowe w przypadku jednoosobowej działalności gospodarczej), czy również dodatkowy człon określający charakter biznesu (np. Anna Nowak Usługi Dentystyczne) lub stanowiący fantazyjną nazwę wyróżniającą na rynku (np. Anna Nowak „Zdrowy ząbek”).
Zanim wybierzesz ostateczną nazwę dla swojej działalności, sprawdź też, czy inna firma już pod taką nie funkcjonuje. W ten sposób unikniesz w przyszłości przykrych pomyłek.
Kod PKD
Skoro wiesz, jakie usługi czy produkty będzie oferować Twoja działalność, to musisz wybrać dla niej odpowiednie kody PKD. Polska Klasyfikacja Działalności to zbiór unikalnych kodów, które określają rodzaj firmy (np. 16.24.Z Produkcja opakowań drewnianych).
Jeśli będziesz świadczyć usługi z kilku branż, spokojnie możesz wybrać kilka różnych kodów PKD. Tym samym ww. produkcję opakowań drewnianych (16.24.Z) możesz połączyć chociażby ze Sprzedażą hurtową kwiatów i roślin (46.22.Z), jeśli będziesz się tym zajmować.
Oczywiście kody PKD można bezpłatnie dopisywać czy likwidować w czasie prowadzenia biznesu.
Źródło: https://www.biznes.gov.pl/pl/tabela-pkd
Przeczytaj artykuł i dowiedz się: jak dodać pkd na Firmove.pl
Firmowy rachunek bankowy – tak czy nie?
Rozliczanie się za pośrednictwem rachunku bankowego jest obecnie standardem. I chociaż nie ma obowiązku posiadania typowo firmowego konta, a właściciel jednoosobowej firmy może korzystać ze swojego prywatnego rachunku, to warto przemyśleć założenie oddzielnego konta dla biznesu, bo ułatwi to zarządzanie firmowymi finansami. Poza tym wiele banków zastrzega w swoich regulaminach, że klienci nie mogą wykorzystywać indywidualnych ROR-ów w celach biznesowych.
Kolejnym argumentem za założeniem firmowego konta bankowego są korzystne oferty dostępne na rynku. Co więcej, wiele banków umożliwia otworzenie tego rodzaju konta jeszcze przed oficjalną rejestracją firmy.
Jednoosobowa działalność gospodarcza – podatki
Posiadanie własnej firmy daje prawo wyboru właściwej formy opodatkowania. Warto zastanowić się nad tą kwestią jeszcze przed rejestracją działalności. Tym bardziej, że w zależności od wybranej formy opodatkowania wymagane jest prowadzenie określonej dokumentacji rachunkowej. Poza tym nie w każdej formie opodatkowania można odliczyć składki ZUS oraz koszty uzyskania przychodu.
Do wyboru masz:
- zasady ogólne – skala podatkowa wynosząca 18% i 32% (po przekroczeniu progu 85 528 zł),
- zasady ogólne, tzw. podatek liniowy – stawka 19%,
- ryczałt od przychodów ewidencjonowanych – stawka od 2% do 20% uzależniona od rodzaju prowadzonej działalności,
- karta podatkowa – stawka podatkowa określona kwotowo na dany rok podatkowy przez naczelnika właściwego urzędu skarbowego.
Obsługa księgowa
Dobrze dobrana obsługa księgowa, która nie tylko jest zorientowana w meandrach prawa podatkowego, ale również rozumie zasady prowadzenia działalności (szczególnie, jeśli działasz w nietypowej branży) będzie solidnym wsparciem dla Twojej firmy. Zakładając jednoosobową działalność gospodarczą, warto rozważyć także księgowość online, dzięki której przedsiębiorca zyskuje skuteczne narzędzia, do samodzielnego prowadzenia księgowości.
Za rzetelną obsługą księgową musisz się rozglądać jeszcze przed rejestracją firmy. Chociażby dlatego, że w formularzu rejestracyjnym CEIDG musisz wskazać osobę czy firmę odpowiedzialną za prowadzenie księgowości. Poza tym wiele biur rachunkowych służy pomocą również w zakresie rejestracji samej działalności.
Rejestracja działalności krok po kroku
Kiedy już wszystkie powyższe kwestie masz ustalone, możesz przejść do właściwej rejestracji swojej firmy. W tym celu musisz wypełnić formularz elektroniczny CEIDG.
Krok 1. Wybór rodzaju wniosku
Wybierasz „Wniosek o wpis do CEIDG”.
Krok 2. Osoba składająca wniosek
Wybierasz opcję „Przedsiębiorca”.
Krok 3. Dane osobowe
Musisz wprowadzić swoje dane osobowe: imię i nazwisko, nazwisko rodowe, PESEL, datę urodzenia, rodzaj i numer dokumentu tożsamości, NIP i REGON (jeśli taki posiadasz, jeśli nie, to zostaną nadane), imiona rodziców.
Krok 4. Adres miejsca zamieszkania wnioskodawcy
Tutaj należy podać swój adres zamieszkania.
Krok 5. Adres elektroniczny
W tym przypadku chodzi o nazwę skrytki w systemie ePUAP, a nie o adres e-mail. Jeśli chcesz otrzymywać powiadomienia tradycyjną pocztą, pomiń to pole.
Krok 6. Firma przedsiębiorcy, którego dotyczy wniosek
W tej części wpisujesz:
- nazwę firmy,
- przewidywaną liczbę pracujących (pamiętaj, że siebie liczysz jako pracownika, więc wpisujesz: 1),
- rodzaje działalności: określasz kody PKD, a spośród nich wskazujesz przeważający rodzaj działalności (ten, który będzie przynosił Twoim zdaniem największe zyski).
Krok 7. Nazwa skrócona
Najbezpieczniej wpisać tu swoje imię i nazwisko.
Krok 8. Data rozpoczęcia działalności
Dzień, od którego ma funkcjonować firma. Data może być późniejsza od daty złożenia wniosku.
Krok 9. Dane do kontaktu
Wypełnienie tego pola jest dobrowolne. Jeśli je wypełnisz, Twoje dane kontaktowe będą dostępne w bazie firm.
Jeśli nie chcesz, aby tak się stało, zaznacz dodatkowo pole „Sprzeciwiam się udostępnianiu danych kontaktowych z CEIDG”. Wówczas będą one widoczne dla urzędów i ZUS-u, a dla innych zewnętrznych użytkowników nie.
Krok 10. Adresy związane z prowadzoną działalnością
- adres doręczeń – adres korespondencyjny,
- stałe miejsce wykonywania działalności gospodarczej – np. adres biura firmy. Jeśli jednak najczęściej wykonujesz swoją działalność u klienta, możesz wybrać wariant „Brak stałego miejsca wykonywania działalności gospodarczej”.
Krok 11. Dodatkowe miejsca wykonywania działalności
Jeśli Twoja firma ma oddziały, punkty itp., to wymieniasz je wszystkie w tym polu.
Krok 12. Wybór obowiązkowego ubezpieczenia
Wybierasz „Zakład Ubezpieczeń Społecznych”. Datą obowiązku regulowania składek jest data rozpoczęcia działalności. Jeśli przy okazji rejestracji formularza CEIDG chcesz złożyć do ZUS druk ubezpieczenia, wybierz właściwy. Szerzej na temat zgłoszeń do ZUS przeczytasz w dalszej części artykułu.
Krok 13. Informacja dotycząca naczelników urzędów skarbowych
Pamiętaj, że musisz wskazać urząd skarbowy właściwy ze względu na miejsce zamieszkania.
Krok 14. Oświadczenie o wyborze formy opodatkowania
W tej części określasz, czy decydujesz się rozliczać wg skali podatkowej czy innej formy opodatkowania.
Krok 15. Forma wpłaty zaliczki
Określasz, czy zaliczkę na podatek będzie wpłacana co miesiąc czy co kwartał (jeśli forma opodatkowania daje taką możliwość).
Krok 16. Rodzaj prowadzonej dokumentacji rachunkowej
Wskazujesz, jaki rodzaj dokumentacji będzie prowadzony (księgi rachunkowe, KPiR, ryczałt, nie jest prowadzona).
W tym miejscu wskazujesz, czy dokumentacja będzie prowadzona przez Ciebie czy np. biuro rachunkowe. Jeśli wybierzesz drugą opcję, musisz wypełnić pole dotyczące adresu biura rachunkowego.
Krok 17. Adres miejsca przechowywania dokumentacji księgowej
Wpisujesz miejsce, gdzie będą gromadzone dokumenty firmy. Może to być siedziba firmy, Twój dom, biuro rachunkowe bądź inne miejsce, w którym rzeczywiście będzie znajdować się dokumentacja.
Krok 18. Prowadzenie zakładu pracy chronionej
Dotyczy jedynie firm zatrudniających osoby niepełnosprawne.
Krok 19. Jestem wspólnikiem spółki/spółek cywilnych
Zaznaczasz właściwe pole wg stanu faktycznego.
Krok 20. Informacja o małżeńskiej wspólności majątkowej
Tę część wypełnia się nawet wtedy, kiedy dawniej wiązała Cię taka wspólność.
Krok 21. Dane identyfikacyjne rachunku bankowego
W tym miejscu wprowadzasz numer swojego konta firmowego. Jeśli nie posiadasz go w momencie rejestracji, zawsze możesz je uzupełnić później. Wskazany przez ciebie rachunek będzie służył m.in. do zwrotu nadpłaty podatku.
Krok 22. Informacje o numerach identyfikacyjnych w innych krajach
Jeśli posiadasz zagraniczny numer identyfikacyjny odpowiadający polskiemu NIP czy REGON, musisz go podać.
Krok 23. Udzielenie pełnomocnictwa
Możesz wskazać osobę, która w twoim imieniu będzie mogła dokonywać zmian w CEIDG.
Wypełniony formularz możesz podpisać podpisem elektronicznym bądź Profilem Zaufanym. W ostateczności możesz wydrukować wypełniony wniosek i złożyć go w Urzędzie Gminy. Rejestracja firmy jest bezpłatna. Po złożeniu wniosku jest nadawany numer NIP i REGON (maksymalnie w ciągu 7 dni).
Zarejestrowana firma i co dalej?
Zarejestrowanie jednoosobowej działalności za pomocą formularza CEIDG to dopiero początek formalności, jakich musisz dopełnić, aby Twoja indywidualna działalność gospodarcza działała legalnie.
Zgłoszenie do ZUS
Wypełniając formularz CEIDG, automatycznie zgłoszono Cię do ZUS jako płatnika składek. Jednak, aby być objęty ubezpieczeniem, musisz też zarejestrować się jako ubezpieczony. W zależności od tego, jaką składkę chcesz opłacać, wypełniasz w tym celu druk:
– ZUS ZUA – przy zgłoszeniu do ubezpieczeń społecznych i zdrowotnego (obowiązkowe) i chorobowego (dobrowolne)
– ZUS ZZA – w przypadku zgłoszenia do wyłącznie ubezpieczenia zdrowotnego
– ZUS ZCNA – jeśli chcesz zgłosić do ubezpieczenia zdrowotnego członka swojej rodziny.
Przydatne kody ubezpieczeń
Jeśli chcesz skorzystać z tzw. ulgi na start, która nakłada obowiązek opłaty jedynie ubezpieczenia zdrowotnego przez pierwsze 6 miesięcy, wypełniasz druk ZUS ZZA, a w kodzie tytułu ubezpieczenia wpisujesz: 05 40.
Jeśli zamierzasz skorzystać z preferencyjnych składek przez 24 miesiące, wypełniasz zgłoszenie ZUS ZUA, a w kodzie ubezpieczenia wpisujesz: 05 70 xx.
Jeśli chcesz opłacać wszystkie składki w standardowej wysokości, wypełniasz zgłoszenie ZUS ZUA. Właściwy kod ubezpieczenia to: 05 10 xx.
Dwie ostatnie cyfry dwóch powyższych kodów dotyczą prawa do emerytury/renty oraz stopnia niepełnosprawności. Jeśli te kwestie Cię nie dotyczą, wpisujesz: 00.
Zgłoszenia do ubezpieczenia można też złożyć przy okazji rejestracji formularzu CEIDG. Jeśli wówczas je pominięto, możesz je przesłać elektronicznie za pośrednictwem programu Płatnik lub e-Płatnik lub złożyć osobiście w urzędzie. Dokumenty należy złożyć w ciągu 7 dni od daty rozpoczęcia działalności jednoosobowej.
Rejestracja VAT
Otwierając jednoosobową działalność gospodarczą, musisz zadecydować, czy chcesz zarejestrować się jako podatnik VAT. Pozwoli ci to chociażby na odliczanie VAT od zakupów dla firmy.
W celu rejestracji musisz złożyć druk VAT-R do naczelnika urzędu skarbowego właściwego ze względu na Twoje miejsce zamieszkania. Do rejestracji musi dojść najpóźniej w dniu poprzedzającym dzień, w którym rozpoczniesz sprzedawać towary lub świadczyć usługi objęte VAT.
Rejestracja kasy fiskalnej
Jeśli w ramach swojej działalności sprzedajesz towary bądź świadczysz usługi klientom indywidualnym, a nie firmowym, sprzedaż musi być ewidencjonowana na kasie fiskalnej. Część podatników może być jednak zwolniona z tego obowiązku. Dokładne dane na ten temat znajdziesz w rozporządzeniu w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących.
Jeśli będziesz korzystać z kasy fiskalnej, w pierwszej kolejności musisz zgłosić ten fakt do urzędu skarbowego właściwego dla miejsca zamieszkania. Oprócz zawiadomienia możesz dołączyć również pełnomocnictwo dla osoby reprezentującej Cię w przyszłości oraz dowód opłaty skarbowej z tego tytułu.
Następnie konieczna jest fiskalizacja kasy przez uprawnionego serwisanta. Ten przypisze Twoją firmę do konkretnej kasy i zgłosi ten fakt do urzędu skarbowego. Kasę musisz zarejestrować przed ewidencjonowaniem na niej sprzedaży. Procedura jest bezpłatna i trwa max. 30 dni.
Koncesja, zezwolenie, a może wpis do rejestru działalności regulowanej?
Wiedząc czego będzie dotyczyła Twoja działalność jednoosobowa, sprawdź, czy nie będzie konieczne posiadanie koncesji, zezwolenia bądź wpisu do rejestru działalności regulowanej.
Jeśli działalność jest działalnością reglamentowaną, to po uzyskanie specjalnego pozwolenia na jej prowadzenie trzeba zgłosić się do ministra właściwego ze względu na jej przedmiot. W niektórych wypadkach stosowne pozwolenie może wydać organ administracji samorządowej.
Do czego możesz potrzebować takiego pozwolenia?
- Koncesji chociażby do sprzedaży alkoholu.
- Zezwolenie jest obowiązkowe przy organizacji imprez masowych.
- Natomiast wpis do rejestru działalności regulowanej jest obowiązkowych m.in. dla żłobków i klubów dziecięcych.
Dokładne informacje o działalnościach reglamentowanych znajdziesz na liście uprawnień.
Jak widzisz, założenie jednoosobowej działalności gospodarczej nie jest skomplikowane. Oczywiście wymaga dokładnego przemyślenia pomysłu na biznes, źródła finansowania firmy oraz prawno-podatkowych ram działalności. Jednak możliwość pozyskania szerokich informacji i doradztwa w zakresie biznesowym z pewnością przekona Cię, że warto mieć własną firmę. Tym bardziej, że możesz ją zarejestrować w kilka chwil bez konieczności wychodzenia z domu.
