Prowadzenie własnego przedsiębiorstwa nie oznacza braku możliwości pracy na etacie dla innej firmy. Należy jednak uważać na przepisy, aby nie narazić się na problemy z fiskusem lub pracodawcą. Na co należy zwrócić uwagę? Wyjaśniamy w naszym najnowszym wpisie.
Z artykułu dowiesz się między innymi:
✔ czy można prowadzić działalność gospodarczą pracując na etacie;
✔ jakie są koszty prowadzenia własnej firmy przy jednoczesnej pracy na etacie;
✔ jakie są zalety i wady takiego rozwiązania.
Czy można prowadzić własną firmę pracując na etacie?
Polskie prawo nie zabrania pracy na etacie przy jednoczesnym prowadzeniu własnej działalności gospodarczej. Można zatem prowadzić własną firmę, oczywiście po zakończeniu codziennych obowiązków u pracodawcy. Przed podjęciem ostatecznej decyzji należy jednak uważnie przeczytać wszystkie zapisy umowy o pracę, gdyż mogą się w niej znaleźć zapisy o zakazie konkurencji.
Jeśli “prowadzona obok” działalność ma charakter podobny do pracy wykonywanej w ramach pracy na etacie, może to oznaczać problemy dla pracownika, który może zostać pozwany o nieuczciwą konkurencję i “podbieranie” klientów. Najmniej dotkliwą karą w takiej sytuacji jest zwolnienie z pracy, jednak na tym zwykle się nie kończy. Możliwe są również wysokie kary finansowe, które pracodawca może nałożyć na nieuczciwego pracownika.
Kary mogą jednak zostać nałożone nawet w sytuacji, gdy w umowie nie ma żadnych postanowień dotyczących nieuczciwej konkurencji. Stosowane są w takim wypadku ogólne przepisy dotyczące działalności konkurencyjnej na rynku.
Koszty prowadzenia własnej firmy przy jednoczesnej pracy na etacie
Z tytułu funkcjonowania firmy jej właściciel ponosi pewne koszty, nawet jeśli jednocześnie pracuje na etacie. Co prawda, założenie jednoosobowej działalności gospodarczej jest darmowe, ale już od chwili wpisu do rejestru CEIDG przedsiębiorca jest zobowiązany do płacenia podatków i składek ZUS.
Do kosztów prowadzenia własnej firmy mogą należeć:
• koszty księgowe;
• prowadzenie rachunku bankowego dla konta firmowego;
• opłaty za media;
• strona internetowa i reklama;
• samochód firmowy;
• ubezpieczenie.
Większość z tych kosztów można wpisać w koszty prowadzenia działalności. Pozwala to obniżyć wysokość podatku dochodowego.
Etat i działalność gospodarcza a składki ZUS
Najwięcej wątpliwości dotyczących prowadzenia własnej firmy i pracy na etacie dotyczy właśnie składek na Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Jest to jednak zarazem największa zaleta omawianego rozwiązania.
Wspomniane składki możemy podzielić na:
• składki na ubezpieczenie społeczne;
• składki na ubezpieczenie zdrowotne.
Składki na ubezpieczenie społeczne są zależne od wysokości wynagrodzenia uzyskiwanego w ramach pracy na etacie. Nie trzeba zatem ich opłacać, jeśli na podstawie umowy o pracę pracownik otrzymuje co najmniej minimalne wynagrodzenie.
Składki na ubezpieczenie zdrowotne są za to pobierane w obu przypadkach: odliczane od wynagrodzenia z umowy o pracę oraz opłacane z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej.
Przedsiębiorca – pracownik może skorzystać z preferencyjnego ZUS-u tylko przy prowadzeniu działalności gospodarczej (nie pracując jednocześnie na etacie) i jeśli:
• nie prowadził działalności gospodarczej w ciągu ostatnich 5 lat;
• założył firmę nie później niż 24 miesiące temu;
• nie świadczy usługi na rzecz byłego pracodawcy o podobnym charakterze do tych działań, które wykonywał na etacie.
Praca na etacie i własna działalność gospodarcza a zwolnienie lekarskie
Osoby pracujące na etacie i prowadzące jednocześnie własną firmę mają prawo do zasiłku chorobowego, ale tylko z ZUS. Nie mogą przy tym wykonywać żadnej pracy zarobkowej, przebywając na zwolnieniu lekarskim.
Etat i własna firma a podatki
Dochody z pracy na etacie są zawsze opodatkowane według skali podatkowej, czyli na zasadach ogólnych. Osoba pracująca tylko na etacie otrzymuje od pracodawcy deklarację PIT-11, a następnie składa zeznanie podatkowe na formularzu PIT-37.
Dochody z działalności gospodarczej można jednak opodatkować na kilka sposobów:
• na zasadach ogólnych;
• podatkiem liniowym;
• ryczałtem ewidencjonowanym;
• kartą podatkową.
Rozliczanie na zasadach ogólnych
Jest to najwygodniejsza forma opodatkowania dla osób pracujących na etacie i prowadzących własną firmę. Mogą skorzystać ze wspólnego rozliczenia dochodów z małżonkiem lub jako osoba samotnie wychowująca dziecko.
Z urzędem skarbowym rozliczają się na jednej deklaracji PIT-36. W części D tego formularza, która dotyczy dochodów lub strat ze źródeł przychodu, podają kwoty przychodu, kosztów uzyskania przychodów i dochodów uzyskanych z tytułu pracy na etacie i prowadzenia własnej działalności gospodarczej.
Jeśli założyły firmę w trakcie roku (a nie np. 1 stycznia) powinny złożyć pracodawcy oświadczenie o nieodliczaniu od comiesięcznego wynagrodzenia kwoty zmniejszającej podatek
. Mogą ją odliczyć od przychodów z działalności gospodarczej.
Opodatkowanie podatkiem liniowym
Przy takim sposobie rozliczania dochodów, przedsiębiorca – pracownik etatowy musi składać dwie oddzielne deklaracje podatkowe:
• PIT-37 do rozliczenia dochodów osiąganych z pracy na etacie;
• PIT-36L do rozliczenia dochodów osiąganych z działalności gospodarczej.
Nie może więc łączyć dochodów uzyskiwanych z różnych źródeł.
Nie może także korzystać z ulg podatkowych czy wspólnego rozliczania się z małżonkiem czy jako osoba, która samotnie wychowuje dziecko. Są to bowiem przywileje opodatkowania na zasadach ogólnych.
Z tej formy opodatkowania nie może skorzystać osoba wykonująca działalność gospodarczą na rzecz swojego obecnego pracodawcy.
Rozliczanie poprzez ryczałt od przychodów ewidencjonowanych
W tym przypadku podatek opłaca się od osiągniętego przychodu.Nie można zatem pomniejszać go o koszty uzyskania przychodu. Dodatkowo nie jest on dozwolony dla wszystkich form działalności.
W tym przypadku również trzeba składać dwa zeznania podatkowe:
• PIT-37 z tytułu zatrudnienia;
• PIT-28 z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej.
Rozliczenia kartą podatkową
W tym przypadku także należy składać dwie oddzielne deklaracje podatkowe:
• PIT-37;
• PIT-16A z tytułu działalności gospodarczej (zawiera ona informacje o wysokości składek na ubezpieczenie zdrowotne zapłaconej i odliczonej od karty podatkowej w kolejnych miesiącach roku podatkowego).
Etat i działalność bez rejestracji
Istnieje także możliwość skorzystania z tak zwanej działalności nierejestrowanej. Ta opcja dostępna jest dla tych, których przychód wynosi nie więcej niż 50% minimalnego wynagrodzenia (obecnie 1300 złotych), jeśli w ciągu ostatnich 5 lat nie prowadziły działalności gospodarczej.
Czy prowadzenie firmy i praca na etacie się opłaca?
Rozwiązanie to ma swoje zalety i wady:
| Zalety | Wady |
|---|---|
| regularne przychody z pracy na etacie | duże obciążenia (po powrocie z pracy trzeba znaleźć czas na sprawy związane z własną firmą) |
| niższe koszty prowadzenia działalności gospodarczej | konieczna umiejętność pogodzenia ze sobą obowiązków związanych z pracą na etacie i prowadzeniem firmy |
| mniejsze ryzyko utraty płynności finansowej |
Jest to idealne rozwiązanie dla kogoś, kto chce “uwolnić się od pracy dla kogoś”. Czas ten może przeznaczyć na rozwój własnej firmy, osiągnięcie pewnych (nawet minimalnych) zysków, by po pewnym czasie zająć się tylko i wyłącznie własnym biznesem.
Adres URL grafiki tytułowej: https://unsplash.com/photos/KdeqA3aTnBY
