Pracodawca ma obowiązek zapewnić pracownikowi odpowiednie warunki i komfort pracy, które regulują odpowiednie przepisy Kodeksu Pracy oraz BHP. Jednym z czynników, które wpływają na samopoczucie i zdrowie pracownika jest odpowiednia temperatura powietrza w miejscu pracy. Dowiedz się, jakie obowiązki leżą po stronie pracodawcy w kwestii temperatury w pomieszczeniach biurowych w szczególności w okresie zimowym.
Minimalna temperatura w biurze
Kwestie dotyczące temperatury w miejscu pracy reguluje Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 26.9.1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. Zgodnie z tymi zapisami w zakładach pracy należy zapewnić temperaturę stosowną do rodzaju wykonywanej pracy i intensywności podejmowanego wysiłku fizycznego, który jest niezbędny do jej wykonania.
Zgodnie z § 30 Pracodawca ma obowiązek zapewnić pracownikowi poniższe warunki dotyczące minimalnej temperatury w miejscu pracy:
- Minimalna temperatura w biurze i przy wykonywaniu lżejszej pracy fizycznej nie powinna spaść poniżej 18 stopni celsjusza.
- Minimalna temperatura przy wykonywaniu pracy ciężkiej fizycznie, to minimum 14 stopni celsjusza (chyba że nie da się tego zapewnić ze względu na problemy technologiczne).
W sytuacji, kiedy pracodawca nie jest w stanie zapewnić pracownikom minimalnej temperatury, pracownik może odmówić wykonywania pracy, zachowując prawo do wynagrodzenia. Należy jednak pamiętać, że przepisy niestety nie określają minimalnej temperatury w pracy, która zwalniałaby z wykonywania obowiązków.
Ponadto prace wykonywane na zewnątrz oraz te, które muszą być wykonywane z zachowaniem niższej temperatury, nie podlegają tym zasadom. Pracodawca ma jednak obowiązek zapewnić pracownikowi dostęp do pomieszczenia o temperaturze nie niższej niż 16 stopni celsjusza, które służyłoby do ogrzania się w zimniejsze dni.
Maksymalna temperatura w biurze
O ile przepisy BHP regulują kwestię niskich temperatur w miejscach pracy, to przy maksymalnych temperaturach nie zostały określone konkretne warunki, jakie powinny panować w przestrzeniach biurowych. Specjaliści jednak radzą, aby w przypadku pracy biurowej maksymalna temperatura w pomieszczeniu wynosiła 30°C, a podczas pracy fizycznej nie przekraczała 28°C.
W przepisach BHP określono jedynie dopuszczalną maksymalną temperaturę dla osób młodocianych oraz kobiet w ciąży - wynosi ona 30°C.
W bardzo upalne dni zaleca się możliwie zapewnienie pracownikom komfortu pracy. Niebezpieczne promieniowanie słoneczne, brak dostępu do wody oraz przemęczenie, wynikające z długotrwałego narażenia na słońce, może prowadzić do wielu niebezpiecznych zdarzeń a w konsekwencji chorób.
Biorąc pod uwagę dobro pracowników, gdy w pomieszczeniu temperatura powietrza przekracza 28°C, pracodawca powinien zapewnić pracownikowi bezpłatne chłodne napoje. Przysługują one również pracownikom fizycznym, pracującym powyżej 25°C.
Zalecana temperatura w pomieszczeniu biurowym
Według rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej, miejsca pracy powinny być odpowiednio zabezpieczone przed utratą ciepła oraz zapobiegać nadmiernemu przegrzaniu lub wychłodzeniu. Obecnie w wielu przestrzeniach funkcjonują automatyczne klimatyzacje a zimą ogrzewanie, niestety nie zawsze warunki temperatury utrzymują się na odpowiednim poziomie sprzyjającym wykonywanie prac.
Aby utrzymać prawidłową temperaturę w pomieszczeniu, klimatyzacja oraz wentylacja nie powinny być bezpośrednio ukierunkowane na pracownika, powodować przeciągów, ani być nieszczelne przepuszczając chłodne lub ciepłe powietrze z zewnątrz. Przy urządzeniach wentylacyjnych należy stosować środki zmniejszające natężenie i rozprzestrzenianie się hałasu oraz drgań, jakie one powodują - wpływa to również na komfort pracy. Dlatego też zaleca się regularne kontrole sprawności tego typu urządzeń.
Ponadto jeśli warunki pracy nie pozwalają na utrzymanie minimalnej temperatury w związku ze specyfiką działalności firmy - pracodawca powinien zapewnić pracownikom odpowiednią odzież, posiłki regeneracyjne i częstsze przerwy od wykonywania pracy.
Minimalna temperatura a nieprzestrzeganie przepisów BHP przez pracodawcę
Jeśli pracodawca celowo nie zapewni pracownikom odpowiedniej minimalnej temperatury w pracy, a warunki technologiczne na to pozwalają, może otrzymać grzywnę od Państwowej Inspekcji Pracy, w wysokości do 2000 zł. Ponadto przepisy Kodeksu Pracy (art. 282 § 1) dopuszczają w wyjątkowych sytuacjach związanych z zaniedbaniem zasad BHP grzywny dla pracodawcy w wysokości od 1000 zł do 30 000 zł.
Wiele osób zastanawia się: czy w związku z niską temperaturą pracownik ma prawo odmówić wykonywania swoich obowiązków?
Zgodnie z art. 210 §1 Kodeksu pracy, pracownik może odmówić wykonywania obowiązków służbowych, jeśli poziom maksymalnie dopuszczalnej niskiej temperatury w miejscu pracy nie jest osiągnięty i stanowi bezpośrednie zagrożenie dla jego życia lub zdrowia.
