Podatek od kryptowalut – jak rozliczyć?

Kryptowaluty stają się nie tylko cenioną formą inwestycji, ale także metodą płatności. Obrót kryptowalutami może zainteresować urząd skarbowy, dlatego warto wiedzieć, w jaki sposób prawidłowo się rozliczać. Jak rozliczyć podatek od kryptowalut?

Podatek od kryptowalut – najważniejsze informacje i przepisy prawne

Każdy dochód podlegający opodatkowaniu należy wykazać w rocznym rozliczeniu podatkowym PIT. Oznacza to, że podatnik ma obowiązek wykazać przed organem podatkowym także dochód pochodzący z kryptowalut. W takiej sytuacji opodatkowaniu podlega dochód – czyli różnica pomiędzy przychodem a kosztami uzyskania przychodu. Kosztem utrzymania przychodu w tej sytuacji jest kwota zakupu kryptowalut, a przychodem kwota otrzymana z ich sprzedaży.

Przychód z kryptowalut powstaje w momencie wymiany ich na prawny środek płatniczy – niezależnie od tego, czy ich zbycie ma miejsce na wolnym rynku, na giełdzie czy też w kantorze. Istnieją także konkretne sytuacje, w których powstaje przychód niezbędny do rozliczenia z urzędem skarbowym. Jest to:

• wymiana kryptowaluty na towar, usługę lub prawo majątkowe niebędące walutą wirtualną,
• używanie kryptowaluty do regulowania zobowiązań.

Istnieje jeden wyjątek od wyżej wymienionych reguł. Jest to sytuacja, w której wymieniasz jedną kryptowalutę na inną. Taka sytuacja jest neutralna podatkowo, co oznacza, że nie generuje ona przychodu. Nie trzeba też wykazywać jej w rocznym zeznaniu podatkowym. 

Pit kryptowaluty – jak dokonać rozliczenia podatku od kryptowalut?

Warto też omówić koszty uzyskania przychodu, które także należy uwzględnić w deklaracji PIT. Kosztami uzyskania przychodu w przypadku kryptowalut są koszty nabycia ich, a także wszystkie inne wydatki związanie bezpośrednio z ich zakupem. Wlicza się w nie więc nie tylko samą cenę zakupu, ale też opłaty transakcyjne, czyli wydatki poniesione na rzecz podmiotów pośredniczących w sprzedaży kryptowalut. Należy pamiętać o tym, że wszystkie te wydatki muszą być udokumentowane. 

Do kosztów uzyskania przychodu z kryptowalut nie można wliczyć kosztów ich finansowania, takich jak pożyczka czy też kredyt. Kosztem nie są także koszty poniesione na zakup sprzętu elektronicznego oraz energii elektrycznej, jeżeli przeznaczone są one do kopania wirtualnych walut. Zamiana jednej kryptowaluty na inną to także sytuacja, której nie można zaliczyć do kosztów. 

Obowiązek podatkowy powstaje także z chwilą samego zakupu kryptowaluty. Oznacza to, że obowiązek złożenia zeznania podatkowego istnieje także w sytuacji, kiedy uzyskasz żadnych przychodów ze sprzedaży kryptowaluty. Podatek bowiem musi wykazać wszystkie koszty związane z zakupem waluty wirtualnej poniesione w danym roku podatkowym.

W takiej sytuacji koszty przewyższą przychód uzyskany ze sprzedaży kryptowalut. Będzie to więc strata, którą jednak możesz odliczyć od zysków w kolejnych latach podatkowych. Oznacza to, że nadwyżka kosztów nie przepada – można ją analogicznie odliczyć od przychodów uzyskanych w następnym roku. 

Czy trzeba płacić podatek od kryptowalut? Wyjaśnienie obowiązków podatkowych

Zgodnie z art. 30b Ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych transakcje związane z obrotem walutami wirtualnymi są opodatkowane podatkiem liniowym, który wynosi 19 % podstawy. Podstawą opodatkowania jest dochód, czyli przychód pomniejszony o koszty uzyskania przychodów. Warto także wiedzieć, że w tej sytuacji nie ma możliwości obniżania podstawy o ulgi lub też odliczenia. 

W przeciwieństwie do innych obowiązków podatkowych w przypadku handlu kryptowalutami nie istnieje obowiązek płacenia podatku co miesiąc. Obowiązek podatkowy w tej sytuacji powstaje na koniec roku – należy go rozliczyć w rocznej deklaracji PIT-38 i zapłacić wynikający z niego należny podatek od przychodów i kosztów poniesionych z tytułu transakcji walutami wirtualnymi. Takie transakcje są także zwolnione z podatku VAT oraz PCC. 

Warto też wiedzieć, w jaki sposób przepisy podatkowe regulują kwestię kwoty wolnej od podatku w kontekście handlu kryptowalutami. Z art. 22d ust. 4 Ustawy o podatku dochodowym od osób prawnym wynika, że nie można łączyć dochodów z odpłatnego zbycia walut wirtualnych z innymi dochodami podatnika. Oznacza to, że w takiej sytuacji nie można zastosować regulacji o kwocie wolnej od podatku.

Jak rozliczyć kryptowaluty w zeznaniu podatkowym? Krok po kroku

Jeżeli zakup kryptowalut odbywa się w walucie obcej, to do uwzględnienia go w rozliczeniu podatkowym należy w odpowiedni sposób przeliczyć kwotę na walutę polską. Takiego przeliczenia na złotówki należy dokonać na podstawie średniego kursu NBP obowiązującego w ostatnim dniu roboczym, który poprzedzał dzień poniesienia kosztu lub też uzyskania przychodu.

Warto także wiedzieć, w jaki sposób prawidłowo wypełnić formularz PIT-38. Formularz ten nazywany jest także zeznaniem o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w danym roku podatkowym. Oprócz dochodów z kryptowalut służy on także do wykazania odpłatnego zbycia papierów wartościowych, pochodnych instrumentów finansowych, udziałów w spółkach i spółdzielni oraz objęcia udziałów i akcji w spółkach.

Deklaracja PIT-38 składa się z jedenastu części, które warto szczegółowo omówić, aby nie popełnić błędów przy ich wypełnianiu.

• Część A: miejsce i cel składania zeznania – należy uzupełnić dane urzędu skarbowego zgodnego z adresem zamieszkania podatnika, a także cel, czyli złożenie zeznania, jeśli to pierwsza taka deklaracja w danym roku podatkowym.
• Część B: dane identyfikacyjne i aktualny adres zamieszkania – należy uzupełnić dane osobowe takie jak nazwisko i pierwsze imię, a także bieżący adres zamieszkania wraz z kodem pocztowym.
• Część C: dochody / straty – art. 30b ust. 1 ustawy – w przypadku rozliczania podatku od kryptowalut, te miejsca pozostawiasz puste.
• Część D: obliczenie zobowiązania podatkowego – art. 30b ust. 1 ustawy – należy wpisać odpowiednią stawkę podatku w rubryce 30, w przypadku transakcji kryptowalutami jest to 19 %.
• Część E: dochód / koszty – art. 30b ust. 1a ustawy -
  • w rubryce 34 należy wpisać całkowity przychód z handlu kryptowalutami,
  • w rubryce 35 analogicznie całkowite koszty uzyskania przychodu,
  • pole 36 to miejsce na wpisanie strat z roku poprzedniego jeśli wystąpiły,
  • w pozycji 37 powinien znaleźć się dochód, czyli przychód pomniejszony o koszty uzyskania przychodu,
  • pozycja 38 należy uzupełnić tylko w sytuacji, jeśli w danym roku podatkowym pojawiła się strata.
• Część F: obliczenie zobowiązania podatkowego – art. 30b ust. 1a ustawy –
  • w polu 39 należy wpisać dochód z pozycji 37 zaokrąglony do pełnych złotych,
  • w polu 40 powinna znaleźć się taka sama stawka podatku jak w pozycji 30, czyli 19 %,
  • rubryka 41 – tu należy wpisać dokładnie wyliczony podatek, czyli 19 % z kwoty dochodu,
  • w pozycji 43 należy wpisać podatek z pola 41 zaokrąglony do pełnych złotych.
• Część G: podatek do zapłaty / nadpłata – w tej sekcji należy uzupełnić tylko rubrykę 49, w której powinna znaleźć się wartość ustalonego wcześniej podatku.
• Część H: zryczałtowany podatek dochodowy, o którym mowa w art. 44 ust. 1b ustawy – ta rubryka nie dotyczy transakcji związanych z kryptowalutami.
• Część I: dochody (przychody) wykazywane na podstawie art. 45 ust. 3c ustawy – te miejsca należy pozostawić puste w sytuacji rozliczania podatku od walut wirtualnych.
• Część J: wniosek o przekazanie 1,5% podatku należnego na rzecz organizacji pożytku publicznego (opp) – w tej sekcji możesz wskazać numer KRS organizacji, której chcesz przekazać swój 1,5% podatku, a także wyliczyć jego kwotę.
• Część K: informacje uzupełniające – tutaj można dopisać szczegółowe informacje związane z przekazywaniem 1,5% podatku.
• Część L: informacje o załącznikach – nie dotyczy ona podatników rozliczających dochody z kryptowalut.
• Część M: rachunek osobisty właściwy do zwrotu nadpłaty – w przypadku handlu kryptowalutami nie obowiązuje nadpłata.
• Część N: karta dużej rodziny (kdr) – w tej części można podać informację o posiadaniu karty dużej rodziny.
• Część O: podpis podatnika / osoby reprezentującej podatnika – to bardzo ważna sekcja w przypadku składania papierowej deklaracji podatkowej. Podpis jest niezbędnym elementem, gdyż bez podpisu deklaracja będzie traktowana przez urząd skarbowy jako nieważna.

Metody na rozliczenie kryptowalut – porównanie i analiza

Zeznanie podatkowe PIT-38 można złożyć w urzędzie skarbowym w dwóch formach:

• papierowej,
• elektronicznej.

Zeznanie papierowe można dostarczyć do organu podatkowego osobiście lub wysłać pocztą za potwierdzeniem odbioru. Zeznanie elektroniczne dostępne jest w usłudze Twój e-PIT w serwisie e-Urząd Skarbowy, do której można zalogować się z użyciem profilu zaufanego, bankowości elektronicznej, a także aplikacji mObywatel.

Niezależnie od formy złożenia zeznania, termin jego złożenia mija dnia 30 kwietnia kolejnego roku po danym roku podatkowym. Należy o tym pamiętać, gdyż podmioty, za pomocą których dokonujesz handlu w zakresie kryptowalut, nie mają obowiązku sporządzania informacji podatkowych dla swoich kontrahentów.