Każdy pracujący w oparciu na umowę o pracę podlega obowiązkowi odprowadzenia składek na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Ile one wynoszą i kto jest odpowiedzialny za ich rozliczenie? Przeczytaj nasz najnowszy tekst.
Z artykułu dowiesz się między innymi:
✔ rodzaje składek odprowadzanych od wynagrodzenia;
✔ kto jest odpowiedzialny za odprowadzanie składek od wynagrodzenia;
✔ konsekwencje nieprawidłowo odprowadzonych składek.
Wynagrodzenie o pracę i jego składowe
Wśród wszystkich rubryk umowy o pracę, obok danych obu stron umowy i obowiązków pracownika, znajdziemy też informacje o przysługującym mu wynagrodzeniu. Przybliżona wysokość wynagrodzenia podawana jest często w ogłoszeniu o pracę, a jej ostateczna wartość jest ustalana pomiędzy pracodawcą a pracownikiem podczas rozmowy rekrutacyjnej.
Na umowie o pracę widnieje kwota brutto, która po odjęciu podatku i składek daje nam kwotę netto, czyli tak zwaną pensję “na rękę”.
Zarówno podatek, jak i składki do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, są elementami obowiązkowymi przy pracy na umowę o pracę.
W przypadku innego rodzaju umów cywilnoprawnych jest to zależne od sytuacji na przykład od nabycia prawa do emerytury, statusu ucznia/studenta czy też prowadzenia własnej działalności gospodarczej.
Podstawa wymiaru składek dla pracownika nie jest kwotą odgórną.. Składki odprowadzane do ZUS z wynagrodzenia brutto to:
- emerytalna – 9,76%
- rentowa – 1,5%
- chorobowa – 2,45%
- zdrowotna – 9%.
Rozliczenie przykładowego wynagrodzenia pracownika, który otrzymuje wynagrodzenie zasadnicze w wysokości 4000 złotych brutto, złożył pracodawcy PIT-2, pracuje w miejscu zamieszkania (250 zł, praca poza miejscem zamieszkania 300 zł) oraz ma przychody z jednego stosunku pracy, wygląda następująco:
| 1 | Wysokość wynagrodzenia brutto | 4000 zł | |
|---|---|---|---|
2 |
Wysokość składki emerytalnej |
9,76% x 4000 zł |
390,4 zł |
3 |
Wysokość składki rentowej |
1,5% x 4000 zł |
60 zł |
4 |
Wysokość składki chorobowej |
2,45% x 4000 zł |
98 zł |
5 |
Podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne |
Poz. 1 – 2 – 3 – 4 |
3 451,6 zł |
6 |
Wysokość składki zdrowotnej |
9% x 3451,6 zł |
310,64 zł |
7 |
Podstawa obliczenia zaliczki na podatek dochodowy |
Poz. 1 -2 – 3- 4 – koszty uzyskania przychodów czyli 250zł |
3201,6 zł |
8 |
Zaliczka na podatek dochodowy |
(12% x poz.7) – 300 zł (kwota zmniejszająca podatek) |
84,19 zł |
9 |
Wynagrodzenie netto, do wypłaty dla pracownika |
Poz. 1 – 2 -3 -4 -6 -8 |
3 056,77 zł |
Kto jest odpowiedzialny za odprowadzanie składek od wynagrodzenia
Comiesięczne obliczanie składek, ich rozliczenie i przekazanie do ZUS to jeden z obowiązków pracodawcy, który oblicza i potrąca kwotę z wynagrodzenia ubezpieczonego (czyli pracownika) i przekazuje je do ZUS.
Kto jest płatnikiem składek? W przypadku umowy o pracę będzie to pracodawca. Wyjątek stanowią pracownicy, którzy pobierają zasiłek macierzyński – płatnikiem składek jest ZUS, ale wyliczenia dokonuje pracodawca.
Konsekwencje nieodprowadzania składek lub ich błędnego wyliczenia
Płatnikiem składek jest pracodawca więc to na nim spoczywają potencjalne konsekwencje wynikające z niepłacenia ich w terminie lub odprowadzenia dop ZUS złej kwoty.
Od nieopłaconych w terminie składek należne są od płatnika składek odsetki za zwłokę, na zasadach i w wysokości określonych w ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa.
Wysokość odsetek wynosi 8% w stosunku rocznym. Dodatkowo, w razie nieopłacenia składek lub opłacenia ich w zaniżonej wysokości, ZUS może wymierzyć płatnikowi składek dodatkową opłatę do wysokości 100% nieopłaconych składek.
ZUS udostępnia na swojej stronie kalkulator, który pozwala płatnikowi wyliczyć wysokość należnych odsetek za błędnie odprowadzone składki.
Jeśli płatnik składek błędnie odprowadzi składki, a kwota będzie za wysoka – następuje nadpłata. Taką nadpłatę ZUS przeznacza na poczet zaległych lub przyszłych składek. Płatnik składek może także wnioskować o zwrot nadpłaty.
Oprócz odsetek, które musi uregulować płatnik, grozi mu także kara grzywny:
Karze grzywny do 5000 złotych podlega ten, kto, jako płatnik składek albo osoba obowiązana do działania w imieniu płatnika:
- nie dopełnia obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne w przewidzianym przepisami terminie,
- nie zgłasza wymaganych ustawą danych lub zgłasza nieprawdziwe dane albo udziela w tych sprawach nieprawdziwych wyjaśnień lub odmawia ich udzielenia,
- udaremnia lub utrudnia przeprowadzenie kontroli,
- nie dopełnia obowiązku wypłacania świadczeń z ubezpieczeń społecznych i zasiłków finansowanych z budżetu państwa albo wypłaca je nienależnie,
- nie prowadzi dokumentacji związanej z obliczaniem składek oraz z wypłatą świadczeń z ubezpieczeń społecznych,
- nie dopełnia obowiązku przesyłania deklaracji rozliczeniowych oraz imiennych raportów miesięcznych w przewidzianym terminie,
- nie dopełnia obowiązku przekazywania dokumentów związanych z ubezpieczeniami społecznymi i ubezpieczeniem zdrowotnym w formie określonej.
Kara grzywny grozi także osobie, która w imieniu płatnika jest obowiązana do odprowadzania składek.
Adres URL grafiki: https://unsplash.com/photos/jpqyfK7GB4w
