W naszym artykule opisujemy metodę, która pozwala wycenić projekt, spółkę lub jej poszczególne aktywa. Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej, przeczytaj nasz artykuł.
Z artykułu dowiesz się między innymi:
✔ jak obliczamy DCF
✔ jakie zalety i wady ma ten model
✔ czym jest DCF i jakie są jego warianty
Czym jest DCF?
Metoda DCF (ang. discounted cash flow), czyli zdyskontowane przepływy pieniężne, została użyta już w starożytności. Miało to miejsce przy pierwszych pożyczkach pieniędzy na procent. Badania matematyki starożytnego Egiptu i Babilonu także wskazują na techniki podobne do dyskontowania przepływów pieniężnych.
Po krachu na giełdzie w 1929 roku, metoda zdyskontowanych przepływów pieniężnych zyskała popularność jako metoda wyceny akcji. W nowoczesnych terminach ekonomicznych metoda DCF pojawiła się po raz pierwszy w książkach Irvinga Fishera “The Theory of Interest (1930) oraz Johna Burr Williamsa “The Theory of Investment Value”(1938).
Czym dokładnie jest DCF i co tak naprawdę nam prezentuje?
Metoda zdyskontowanych przepływów pieniężnych próbuje obliczyć teraźniejszą wartość inwestycji na podstawie prognoz przyszłych przepływów pieniężnych, czyli tego, co w przyszłości może być uzyskane przez firmę.
Celem analizy DCF jest oszacowanie pieniędzy, które inwestor otrzymałby z inwestycji, skorygowanych o wartość pieniądza w czasie. Wartość pieniądza w czasie zakłada, że pieniądz dzisiaj jest wart więcej niż pieniądz jutro, ponieważ może on być zainwestowany. Metoda DCF jest odpowiednia w każdej sytuacji, w której inwestor płaci pieniądze w teraźniejszości i oczekuje, że otrzyma ich więcej w przyszłości.
Aby przeprowadzić analizę DCF, inwestor musi oszacować przyszłe przepływy pieniężne oraz wartość końcową inwestycji, sprzętu lub innych aktywów. Musi również określić odpowiednią stopę dyskontową dla modelu DCF, która będzie się różnić w zależności od rozważanego projektu lub inwestycji, np. profilu ryzyka spółki lub inwestora oraz warunków na rynkach kapitałowych. Jeśli inwestor nie ma dostępu do przyszłych przepływów pieniężnych lub projekt jest bardzo złożony, DCF nie będzie miał dużej wartości i należy zastosować alternatywne modele.
Warianty metody DCF
Metoda DCF występuje w kilku wariantach, które dostosowuje się modelu finansowego danego przedsiębiorstwa:
- Metoda przepływów pieniężnych dla właścicieli kapitałów (FCFE ang. Free Cash Flow to Equity) – wolne przepływy pieniężne można określić jako nadwyżki lub niedobory środków pieniężnych, które mogą powstać w wyniku prowadzenia przez przedsiębiorstwo działalności operacyjnej i inwestycyjnej, po uregulowaniu wszelkich oczekiwań finansowych dawców kapitału.
- Metoda skorygowanej wartości bieżącej (APV ang. Adjusted present value) – w przypadku APV zakłada się, że suma kapitału własnego i obcego danej firmy równa się wartości przedsiębiorstwa nieobarczonego długami, do której dodaje się bieżącą wartość netto przepływów, które wzięły się ze zmniejszenia podatku dochodowego pod wpływem spłacania odsetek od kredytu. To metoda zakładająca podejście podmiotowe.
- Metoda średniego ważonego kosztu kapitału (WACC ang. Weighted Average Cost of Capital) – informuje o przeciętnym koszcie względnym kapitału zaangażowanego w finansowanie inwestycji przez przedsiębiorstwo.
- Metoda totalnych przepływów pieniężnych (TCF ang. Total Cash Flow)
- Metoda przepływów przedsiębiorstwa dla przedsiębiorstwa (FCFF ang. Free Cash Flow to the Firm) – wartość przepływów pozwala na określenie ilości gotówki generowanej przez przedsiębiorstwo.
Jak obliczyć DCF?
Wzór do obliczenia zdyskontowanych przepływów pieniężnych wygląda następująco:
CF (cash flows) – przepływy pieniężne za dany rok, gdzie CF1, CF2, CFn to kolejne brane pod uwagę lata
i – kolejne okresy (najczęściej lata) eksploatacji inwestycji
I0 – wartość nakładów początkowych
r – stopa dyskontowa – stopa procentowa używana w celu określenia bieżącej wartości przyszłych przepływów pieniężnych
Sprawdźmy na przykładzie:
Firma X analizuje, czy powinna zainwestować w określony projekt. W tym przypadku należy użyć wariantu średniego ważonego kosztu kapitału (WACC). WACC uwzględnia średnią stopę zwrotu, jakiej akcjonariusze firmy oczekują w danym roku.
WACC Firmy X wynosi 5%, co oznacza, że użyje 5% jako stopy dyskontowej. Początkowa inwestycja wynosi 11 milionów złotych, a projekt będzie trwał pięć lat, przepływy pieniężne wyglądają rocznie:
| Okres | Wartość w złotych |
|---|---|
| 1 rok | 1 milion złotych |
| 2 rok | 1 milion złotych |
| 3 rok | 4 miliony złotych |
| 4 rok | 4 miliony złotych |
| 5 rok | 6 milionów złotych |
Korzystając ze wzoru powyżej otrzymamy wyniki ( w zaokrągleniu)
| Okres | Wartość w złotych | DCF |
|---|---|---|
| 1 rok | 1 milion złotych | 952381 złotych |
| 2 rok | 1 milion złotych | 907029 złotych |
| 3 rok | 4 miliony złotych | 3455350 złotych |
| 4 rok | 4 miliony złotych | 3290810 złotych |
| 5 rok | 6 milionów złotych | 4701157 złotych |
Jeśli zsumujemy wszystkie zdyskontowane przepływy pieniężne, otrzymamy wartość 13 306 727 złotych . Odejmując początkową inwestycję w wysokości 11 milionów złotych, otrzymujemy wartość bieżącą netto (NPV) w wysokości 2 306 727 złotych. Ponieważ jest to liczba dodatnia, koszt inwestycji jest tego wart, ponieważ projekt wygeneruje dodatnie zdyskontowane przepływy pieniężne powyżej kosztu początkowego. Gdyby projekt kosztował 14 milionów złotych, NPV wynosiłaby -693 272 dolarów, co wskazuje, że koszt inwestycji nie byłby tego wart.
Zalety i wady DCF
Analizy DCF najlepiej użyć, jeśli ma się pewność co do poczynionych założeń. Model zdyskontowanych przepływów pieniężnych wymaga wielu szczegółów, aby oszacować rzeczywistą wartość akcji, a każdy z tych szczegółów wymaga założenia. Głównymi zaletami tego modelu są:
- zawarcie wszystkich głównych założeń i przyszłych oczekiwań dotyczących firmy;
- nadaje się do analizy fuzji i przejęć;
- może służyć do obliczania wewnętrznej stopy zwrotu inwestycji;
- pozwala na użycie różnych wartości w celu sprawdzenia, który wariant jest najbardziej korzystny.
Jeśli chodzi o wady DCF to główną jest łatwość popełniania błędów, błędnych założeń i nadmiernej pewności co do tego, ile faktycznie „warta” jest firma.
Pozostałe wady modelu DCF to:
- wymóg dużej liczby założeń;
- podatność na błędy;
- wysoki poziom szczegółowości, który może powodować zbytnią pewność;
- nie bierze pod uwagę względnych wycen konkurentów.
Mimo tego metoda zdyskontowanych przepływów pieniężnych to bardzo powszechnie stosowany sposób przeprowadzania wycen przedsiębiorstw i składnik prowadzenia negocjacji biznesowych z inwestorami.
Źródło grafiki: https://unsplash.com/photos/XrIfY_4cK1w
