Prowadzisz własną działalność gospodarczą i jesteś matką? Zastanawiasz się, jak ma się własna działalność a macierzyński urlop lub zasiłek? Z naszego artykułu dowiesz się, jakie masz prawa, czy korzystając z takiego urlopu, możesz prowadzić działalność oraz na jaką pomoc ze strony państwa możesz liczyć.
Urlop macierzyński a działalność gospodarcza – przegląd podstawowych informacji
W Polsce jako kobieta prowadząca własną działalność gospodarczą masz prawo do urlopu macierzyńskiego na zasadach podobnych do tych obowiązujących kobiety zatrudnione na umowę o pracę. Najważniejszym warunkiem uzyskania zasiłku macierzyńskiego jest opłacanie przez Ciebie dobrowolnych składek na ubezpieczenie chorobowe. Pamiętaj, że prawo do zasiłku nie przysługuje automatycznie – wymaga ono odpowiednich zgłoszeń do ZUS oraz terminowych wpłat składek.
Długość urlopu macierzyńskiego określona jest przez art. 180 Kodeksu pracy. Uzależniony jest on od liczby dzieci urodzonych podczas jednego porodu:
- w przypadku urodzenia jednego dziecka – 20 tygodni
- w przypadku urodzenia dwojga dzieci – 31 tygodni
- w przypadku urodzenia trojga dzieci - 33 tygodnie
- w przypadku urodzenia czworga dzieci – 35 tygodni
- w przypadku urodzenia pięciorga i więcej dzieci – 37 tygodni.
Najczęściej pierwszy dzień urlopu przypada na dzień porodu, jednak matka może rozpocząć go nawet 6 tygodni przed przewidywaną datą porodu. Obowiązkowe jest 14 tygodni urlopu macierzyńskiego. Reszta może zostać przekazana ojcu, jednak na urlopie może przebywać tylko jeden rodzic w danym czasie.
Własna działalność a macierzyński - zasiłek
Prowadząc własną działalność gospodarczą, możesz po urodzeniu dziecka skorzystać z zasiłku macierzyńskiego. Jest on wypłacany przez 52 tygodnie. Warunkiem jego uzyskania jest regularne opłacanie składek na ubezpieczenie chorobowe. W przypadku działalności gospodarczej jest to dobrowolne, więc warto o tym pomyśleć znacznie wcześniej.
Pamiętaj, że jeśli korzystasz z tak zwanej z ulgi na start, czyli zwolnienia z opłacania składek na ZUS, nie masz możliwości zgłoszenia się do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego.
A to oznacza, że nie będziesz także miała prawa do zasiłku macierzyńskiego. Dlatego ważne jest, abyś jako przyszła mama prowadząca działalność dokładnie planowała swoje składki i była świadoma, jakie decyzje mogą wpłynąć na Twoje świadczenia.
Urlop macierzyński a działalność gospodarcza. Ile wynosi zasiłek?
To, w jakiej kwocie będziesz otrzymywała zasiłek macierzyński, zależy od tego, czy w ciągu 21 dni od porodu złożysz deklarację chęci skorzystania z obu urlopów – macierzyńskiego i rodzicielskiego. Jeżeli tak, to Twój zasiłek będzie wynosił przez czas obu urlopów, 80% podstawy wymiaru składki. W przeciwnym razie podczas urlopu macierzyńskiego będzie wynosił 100% podstawy, a podczas urlopu rodzicielskiego jedynie 60%.
Aby uzyskać świadczenie macierzyńskie, musisz dostarczyć do właściwego oddziału ZUS następujące dokumenty:
- Skrócony odpis aktu urodzenia dziecka: możesz dostarczyć potwierdzoną za zgodność z oryginałem przez płatnika składek lub przez ZUS kopie.
- Wniosek o udzielenie urlopu macierzyńskiego: możesz go pobrać ze strony ZUS, lub znaleźć w każdym oddziale terenowym.
Jeśli masz jakiekolwiek wątpliwości dotyczące wymaganych dokumentów, Twoja księgowa powinna być w stanie je wyjaśnić i pomóc w ich przygotowaniu.
Urlop rodzicielski a działalność gospodarcza – jakie masz prawa?
Tak samo, jak osobom zatrudnionym na umowę o pracę, przysługuje Ci urlop rodzicielki. Twa on 41 tygodni. Jest udzielany bezpośrednio po zakończeniu urlopu macierzyńskiego. Możesz go podzielić na maksymalnie pięć części, albo skorzystać z niego w całości. Masz możliwość wykorzystania tego urlopu aż do ukończenia przez dziecko 6 lat. Dzięki temu możesz dostosować urlop rodzicielski do swoich potrzeb i sytuacji rodzinnej, korzystając z niego w dogodnych dla siebie terminach.
Jako kobieta prowadząca działalność gospodarczą, możesz również skorzystać z urlopu wychowawczego. Warunkiem jest opłacanie składek na ubezpieczenie społeczne przez co najmniej 6 miesięcy bezpośrednio przed narodzinami dziecka. W czasie gdy Ty jesteś na urlopie, składki do ZUS regulowane są przez Państwo. Jednak pod warunkiem, że Twój partner nie korzysta z urlopu lub zasiłku wychowawczego. Jeżeli postanowisz wykorzystać cały urlop wychowawczy, to masz możliwość zawieszenia prowadzonej działalności nawet na 3 lata.
A czy na macierzyńskim można prowadzić działalność? Tak, ale musisz spełniać określone warunki. Przede wszystkim Twoja aktywność zawodowa nie może przeszkadzać w pełnieniu obowiązków rodzicielskich ani kolidować z przepisami dotyczącymi zasiłku macierzyńskiego. W praktyce oznacza to, że możesz zajmować się sprawami firmy, takimi jak zarządzanie finansami, kontakt z klientami czy planowanie strategiczne, o ile nie wpływa to negatywnie na czas poświęcony na opiekę nad noworodkiem.
Własna działalność a macierzyński. Podsumowanie
Jako kobieta prowadząca własną działalność gospodarczą, masz prawo do urlopu macierzyńskiego oraz rodzicielskiego na podobnych zasadach jak osoby zatrudnione na umowę o pracę.
