Każdy polski rezydent podatkowy, który osiąga dochody za granicą, z pewnością spotkał się z określeniem ulgi abolicyjnej. Ulga ta pozwala na uniknięcie podwójnego opodatkowania osobom pracującym za granicą. Sprawdź, czy ulga abolicyjna dotyczy także Ciebie.
Z tego artykułu dowiesz się:
- czym jest ulga abolicyjna,
- jakie kraje są objęte ulgą abolicyjną,
- czym jest metoda proporcjonalnego odliczenia,
- czym jest metoda wyłączenia z progresją,
- jak obliczyć ulgę abolicyjną.
Ulga abolicyjna – co to? Podstawowe informacje i definicja
Ulga abolicyjna jest jedną z ulg podatkowych, które występują w przepisach polskiego prawa podatkowego. Jej definicja oraz zasady stosowania można znaleźć w art. 27g ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych. Ulga abolicyjna dotyczy polskich rezydentów podatkowych, którzy podlegają w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu i rozliczają w Polsce dochody uzyskane w kraju i za granicą.
Polskim rezydentem podatkowym jest każda osoba, która:
- posiada na terytorium Polski centrum interesów osobistych lub gospodarczych, lub
- przebywa na terytorium Polski dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.
Każdy polski rezydent podatkowy, który osiąga dochody z pracy za granicą, ma obowiązek opodatkowania ich nie tylko w kraju ich uzyskania, ale także w Polsce. Od tej zasady istnieje wyjątek – należy jednak spełnić trzy warunki równocześnie:
- przebywać w drugim kraju nie dłużej niż przez określony czas (183 dni w roku lub kolejne 12 miesięcy),
- wynagrodzenie musi być ponoszone przez pracodawcę lub w imieniu pracodawcy, który nie ma miejsca lub siedziby w drugim państwie,
- wynagrodzenie nie jest ponoszone przez zakład lub stałą placówkę, którą pracodawca posiada w drugim państwie.
Jak działa abolicja podatkowa – zasady i warunki stosowania
W przypadku dochodów, które mogą być rozliczane zarówno w Polsce, jak i w innym kraju, zastosowanie ma metoda proporcjonalnego odliczenia, o której mowa w art. 27 ust. 9 i 9a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Jest to metoda zapobiegania podwójnemu opodatkowaniu zagranicznego dochodu. W niektórych przypadkach rozliczanych właśnie tą metodą można zastosować ulgę abolicyjną.
Metoda proporcjonalnego odliczenia pozwala na odliczenie podatku zapłaconego za granicą od podatku dochodowego należnego w Polsce. Warto jednak zaznaczyć, że takie odliczenie jest możliwe tylko do wysokości podatku przypadającego proporcjonalnie na dochód uzyskany w innym państwie. Niezależnie od tego, czy podatnik uzyskał inne dochody w Polsce, przy zastosowaniu tej metody zawsze istnieje obowiązek wykazania dochodu w podatkowym zeznaniu rocznym.
Ulga abolicyjna jest stosowana w rocznym zeznaniu podatkowym. Oznacza to, że nie jest uwzględniania przy obliczaniu miesięcznych zaliczek na podatek dochodowy przez zagranicznych pracodawców. Podatnik może jednak zwrócić się do organu podatkowego w celu ograniczenia poboru zaliczek na podatek dochodowy w trakcie trwania roku podatkowego. Przepisy określają tę kwestię w art. 22 § 2a Ordynacji podatkowej. Taki wniosek należy złożyć przed terminem płatności zaliczek do naczelnika właściwego urzędu skarbowego.
Ulga abolicyjna – jakie kraje są objęte tą ulgą?
Warto wiedzieć, że z ulgi abolicyjnej nie skorzysta każdy polski podatnik, który otrzymuje dochody za granicą. Ulga ta obejmuje państwa, z którymi Polska ma podpisaną umowę o rozliczeniu metodą proporcjonalnego odliczenia, a także państwa, z którymi Polska nie ma podpisanej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania.
Lista krajów i terytoriów, z którymi Polska ma podpisane umowy o rozliczeniu metodą odliczenia proporcjonalnego w 2024 roku:
Ulga abolicyjna nie przysługuje osobom, które uzyskiwały dochody w państwach stosujących szkodliwą konkurencję podatkową, czyli tak zwanych rajach podatkowych. W Europie za takie kraje uznaje się między innymi Cypr, Irlandię oraz Luksemburg. Ulga abolicyjna nie przysługuje także w sytuacji, w której polski podatnik uzyskiwał dochody w krajach, z którymi Polska podpisała umowy o stosowaniu metody wyłączenia z progresją.
Metoda wyłączenia z progresją oznacza, że dochód, który został osiągnięty poza granicami kraju, jest wyłączony z podstawy opodatkowania w Polsce. Jest on zwolniony od opodatkowania na podstawie umów o unikaniu podwójnego opodatkowania. Stawkę podatku od pozostałych dochodów podlegających opodatkowaniu w Polsce ustala się jednak z uwzględnieniem dochodu osiągniętego za granicą.
W tej sytuacji podatnik ma obowiązek złożenia rocznego zeznania podatkowego jeśli:
- osiągnie inne dochody podlegające opodatkowaniu w Polsce według skali podatkowej,
- będzie chciał skorzystać z preferencyjnego rozliczenia rocznego, tzn. złożyć zeznanie łącznie z małżonkiem lub opodatkować dochody w sposób przewidziany dla osób samotnie wychowujących dzieci.
Lista krajów i terytoriów, z którymi Polska ma podpisane umowy o stosowaniu metody wyłączenia z progresją w 2024 roku:
Jak obliczyć ulgę abolicyjną – przykłady i metody kalkulacji
Ulga abolicyjna przysługuje wszystkim polskim rezydentom podatkowym, którzy uzyskali za granicą dochody wynikające z:
- stosunku służbowego, pracy, pracy nakładczej, spółdzielczego stosunku pracy,
- działalności wykonywanej osobiście,
- działalności gospodarczej, opodatkowanej według skali podatkowej, podatkiem liniowym lub ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych,
- praw majątkowych w zakresie praw autorskich i praw pokrewnych w rozumieniu odrębnych przepisów, z wykonywanej poza terytorium Polski działalności artystycznej, literackiej, naukowej, oświatowej i publicystycznej, z wyjątkiem dochodów (przychodów) uzyskanych z tytułu korzystania z tych praw lub rozporządzania nimi.
Ulgę abolicyjną można w łatwym sposób obliczyć korzystając ze wzoru:
Warto wiedzieć, że kwota ulgi abolicyjnej jest określona i nie może przekroczyć 1360 zł. Limit odliczenia ulgi abolicyjnej odpowiada kwocie zmniejszającej podatek, o której mowa w art. 27 ust. 1a pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Jest ona przewidziana dla podstawy obliczenia podatku nieprzekraczającej kwoty 8000 zł.
Limit ten jednak nie dotyczy przychodów osiągniętych z takich źródeł jak:
- stosunek służbowy, stosunek pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczy stosunek pracy, o których mowa w art. 12 ust. 1 ustawy PIT,
- z tytułu wykonywania usług, na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło, uzyskiwanych wyłącznie od osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą, osoby prawnej i jej jednostki organizacyjnej oraz jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej (z wyjątkiem przychodów uzyskanych na podstawie umów zawieranych w ramach prowadzonej przez podatnika pozarolniczej działalności gospodarczej),
- na podstawie umów o zarządzanie przedsiębiorstwem, kontraktów menedżerskich lub umów o podobnym charakterze, w tym przychodów z tego rodzaju umów zawieranych w ramach prowadzonej przez podatnika pozarolniczej działalności gospodarczej (z wyjątkiem przychodów otrzymywanych przez osoby, niezależnie od sposobu ich powoływania, należące do składu zarządów, rad nadzorczych, komisji lub innych organów stanowiących osób prawnych)
o ile dochody te są osiągane z tytułu pracy lub usług wykonywanych poza terytorium lądowym państw.
Definicję terytorium lądowego państw określa art. 6 Ustawy z dnia 12 października 1990 roku o ochronie granicy państwowej. Zgodnie z nim:
„Polska wykonuje swoje zwierzchnictwo nad terytorium lądowym oraz wnętrzem ziemi znajdującym się pod nim, morskimi wodami wewnętrznymi i morzem terytorialnym oraz dnem i wnętrzem ziemi znajdującymi się pod nimi, a także w przestrzeni powietrznej znajdującej się nad terytorium lądowym, morskimi wodami wewnętrznymi i morzem terytorialnym”.
Oznacza to, że do rozliczenia dochodów z uwzględnieniem pełnej wysokości ulgi abolicyjnej uprawnieni są podatnicy osiągający dochody za granicą, lecz poza terytorium lądowym tych państw. Wprowadzony limit nie obowiązuje więc takich zawodów jak na przykład stewardessy, piloci, marynarze, czy też pracownicy platform wiertniczych.
Więcej praktycznych informacji na ten temat znajdziesz na blogu ALEO.
