Przekroczenie progu podatkowego przez podatnika osiągającego wysokie dochody wiąże się z koniecznością zapłacenia wyższego podatku dochodowego. Dowiedz się, ile musisz zarabiać, aby przekroczyć drugi próg podatkowy – i jakie dokładnie są tego konsekwencje!
Przekroczenie progu podatkowego – kiedy do niego dochodzi?
Podstawową formą opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych jest opodatkowanie na zasadach ogólnych według skali podatkowej. Taka forma opodatkowania obowiązuje osoby fizyczne uzyskujące dochody z:
- umowy o pracę,
- umów cywilnoprawnych – takich jak umowa zlecenie i umowa o dzieło,
- praw autorskich,
- jednoosobowej działalności gospodarczej,
- emerytury i renty.
Skala podatkowa nie wymaga od przedsiębiorców prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą zawiadamiania urzędu skarbowego o jej wyborze. Będziesz opodatkowany w ten sposób, jeśli nie wybierzesz innej formy opodatkowania – na przykład podatku liniowego lub ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych.
Opodatkowanie na zasadach ogólnych daje podatnikowi kilka możliwości. Przede wszystkim umożliwia rozliczanie się wspólnie z małżonkiem, dzięki czemu obydwoje mogą zyskać i zapłacić niższy podatek. Skala podatkowa daje także możliwość skorzystania z ulg podatkowych – takich jak ulga na dzieci, ulga rehabilitacyjna czy też ulga na IKZE.
W polskich przepisach podatkowych istnieją dwie stawki podatkowe w skali podatkowej:
- pierwszy próg podatkowy – 12% dla dochodów do 120 000 złotych rocznie,
- drugi próg podatkowy – 32% od nadwyżki dochodów powyżej 120 000 złotych rocznie.
Każdy podatnik rozliczający się na zasadach ogólnych może skorzystać także z kwoty wolnej od podatku. Wynosi ona 30 000 złotych.
Przekroczenie drugiego progu podatkowego – co to oznacza dla pracownika?
Wysokość podatku na skali podatkowej jest zależna od wysokości dochodu. Uwzględniając kwotę wolną, jeśli w ciągu roku zarobisz:
- nie więcej niż 30000 złotych – to nie zapłacisz podatku;
- od 30001 złotych do 120000 złotych – znajdziesz się w pierwszym progu podatkowym, co oznacza, że zapłacisz 12% podatku od kwoty powyżej 30 000 złotych,
- więcej niż 120000 złotych – znajdziesz się w drugim progu podatkowym i zapłacisz 10800 złotych podatku od dochodów do progu 120000 złotych + 32% podatku od kwoty powyżej 120000 złotych.
Co ważne, przekroczenie progu podatkowego oznacza, że tylko nadwyżka ponad 120 000 złotych jest opodatkowana wyższą stawką 32% – a nie cały dochód. Pamiętaj jednak, że do kwoty rocznego wynagrodzenia wliczają się także premie, nagrody i inne dodatki zwiększające dochód.
Przekroczenie progu podatkowego może spowodować mniejszą wypłatę na rękę w ostatnich miesiącach roku. Jeśli jednak próg podatkowy przekroczyłeś dopiero w grudniu, to konieczność dopłaty podatku pojawi się w rocznym zeznaniu PIT.
Przekroczenie progu podatkowego – jak obliczyć i sprawdzić?
Aby sprawdzić, czy przekroczysz próg podatkowy, oblicz swój dochód netto. Dochód netto to wynagrodzenie brutto pomniejszone o:
- składki na ubezpieczenia społeczne,
- składki na ubezpieczenie zdrowotne,
- zaliczki na podatek dochodowy.
Przykład: zarabiasz brutto 10000 zł miesięcznie. Aby obliczyć swój dochód netto, musisz od tej kwoty odjąć:
- składkę na ubezpieczenie emerytalne (9,76%) – 976 złotych,
- składkę na ubezpieczenie rentowe (1,5%) – 150 złotych,
- składkę na ubezpieczenie chorobowe (2,45%) – 245 złotych,
- składkę na ubezpieczenie zdrowotne – czyli 9% od kwoty wyliczonej po odjęciu składek na ubezpieczenia społeczne od kwoty brutto: w tym przypadku jest to 10000 złotych – 1371 złotych = 8629 złotych x 9% = 776,61 złotych,
- zaliczkę na podatek pomniejszoną o koszty uzyskania przychodu (250 złotych) oraz ulgę podatkową (300 złotych) – 705 złotych.
10000 złotych (brutto) – 1371 złotych (ubezpieczenia społeczne) – 776,61 złotych (ubezpieczenie zdrowotne) – 705 złotych (podatek PIT) = 7147,39 złotych (netto).
Twój miesięczny dochód netto wyniesie około 7147 złotych. Pomnóż swój miesięczny dochód przez 12 miesięcy. Uzyskasz kwotę 85764 złote. Oznacza to, że twój roczny dochód znajdzie się poniżej drugiego progu podatkowego, gdyż nie przekroczy 120 000 złotych. Cały dochód będzie więc opodatkowany jednolitą stawką 12% podatku.
Przekroczenie progu podatkowego w trakcie roku – co zrobić w takiej sytuacji?
Jeżeli w ciągu trwania roku podatkowego przekroczysz próg podatkowy 120000 złotych, to od nadwyżki będziesz płacić wyższą stawkę podatkową – czyli 32%. Może się tak stać, kiedy twoje miesięczne wynagrodzenie netto przekroczy 10000 złotych – zarówno w przypadku umowy o pracę, jak i jednoosobowej działalności gospodarczej na skali podatkowej. Zwróć na to szczególną uwagę w sytuacji, gdy masz kilka źródeł dochodu – na przykład etat + działalność gospodarczą lub etat + umowy zlecenia.
Jeśli jesteś zatrudniony na umowę o pracę i chcesz uniknąć przykrej niespodzianki przy składaniu rocznej deklaracji PIT, to możesz złożyć u pracodawcy wniosek o wyższą zaliczkę na podatek dochodowy. Pracodawca może pobierać zaliczki na PIT według drugiego progu podatkowego już w trakcie trwania roku podatkowego, dzięki czemu unikniesz dopłaty podatku w rozliczeniu rocznym.
Przedsiębiorca prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą na skali podatkowej może zarówno optymalizować bieżące koszty firmowe, jak i skorzystać z opcji amortyzacji. Warto przyspieszyć planowane wydatki i wygenerować większe koszty, które obniżą dochód. Amortyzacja umożliwia także rozłożenie kosztów na kilka lat, co pozwoli cyklicznie obniżać dochód.
Inną alternatywą jest wspólne rozliczenie roczne z małżonkiem. Jest ono możliwe zarówno w przypadku umowy o pracę, jak i jednoosobowej działalności gospodarczej. Na tej formie rozliczenia skorzystasz, jeśli jedno z was zarabia mniej – czyli dochody jednego z małżonków mieszczą się w pierwszym progu podatkowym. Wspólne rozliczenie małżonków daje możliwość zapłacenia podatku według stawki 12%, jeśli łączna suma dochodów małżonków nie przekracza 240000 złotych.
Przekroczenie progu podatkowego a składki ZUS – jak wpływa na wysokość składek?
W przypadku pracowników zatrudnionych na umowę o pracę lub umowę zlecenie, a także osób prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą, przekroczenie progu podatkowego nie wpływa na podniesienie składek ZUS. Są one liczone od wynagrodzenia brutto, więc ich wysokość nie zależy od tego, w którym progu podatkowym jesteś.
Wyjątek stanowią składki emerytalne i rentowe, które przestają być pobierane po przekroczeniu rocznego limitu 30-krotności prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia. Kwota rocznego ograniczenia w 2025 roku wynosi 260190 złotych.
Na umowie o pracę składka zdrowotna liczona jest od podstawy wymiaru – czyli dochodu brutto minus składki na ubezpieczenia społeczne. Po przekroczeniu progu podatkowego nadal wynosi 9% podstawy, jednak jej kwota rośnie proporcjonalnie do pensji, gdyż liczona jest od wyższego wynagrodzenia brutto. Taka sama sytuacja ma miejsce w przypadku jednoosobowej działalności gospodarczej – tutaj jednak jest ona liczona od dochodu. Im większy dochód, tym większa składka zdrowotna.
Firmove.pl:
Jak założyć jednoosobową działalność gospodarczą - Firmove.pl
Progi podatkowe w 2025 roku – wszystko, co musisz wiedzieć - Firmove.pl
Drugi próg podatkowy w 2025 roku - Firmove.pl
ING Księgowość:
Jak założyć działalność gospodarczą? - INGKsiegowosc.pl
Rozliczenie podatku po przekroczeniu progu - INGKsiegowosc.pl
Ile wynosi składka zdrowotna? Ryczałt, podatek liniowy i zasady ogólne - INGKsiegowosc.pl
Przychód a dochód – jakie są różnice?
ING Księgowość - usługi:
Zakładanie firmy
Fakturowanie
Biuro rachunkowe
Samodzielna księgowość
