PIT 38. Jak go rozliczyć?

Każdy podatnik ma obowiązek złożenia deklaracji podatkowej. Dotyczy to każdej osoby fizycznej, która uzyskała dochód w poprzednim roku podatkowym. Złożenie odpowiedniego zeznania podatkowego zależy od źródła dochodów podatnika. Dowiedz się, kiedy musisz złożyć PIT 38 i w jaki sposób możesz go rozliczyć!

Pit 38 – co to jest i kogo dotyczy?

PIT 38 to deklaracja podatkowa, która jest wykorzystywana do rozliczenia przychodów kapitałowych. Przeznaczona jest więc dla osób fizycznych, które w danym roku podatkowym uzyskały dochody z kapitałów pieniężnych i zysków kapitałowych.

Wszystkie informacje o tym, jakie dochody trzeba wykazać w PIT 38, można znaleźć w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych. Są to przychody z:

odpłatnego zbycia papierów wartościowych, pożyczonych papierów wartościowych, pochodnych instrumentów finansowych oraz realizacji praw z nich wynikających, udziałów w spółkach i udziałów w spółdzielni,
tytułu objęcia udziałów (akcji) w spółkach lub wkładów w spółdzielniach w zamian za wkład niepieniężny w innej postaci niż przedsiębiorstwo, lub jego zorganizowana część,
przychodów lub kosztów uzyskanych z odpłatnego zbycia walut wirtualnych.

Dochody z kapitałów pieniężnych są opodatkowane na zasadach określonych w ustawie PIT. Zgodnie z jej przepisami, w tym przypadku obowiązuje podatek dochodowy w wysokości 19%. Co ważne, dochód ten nie łączy się z innymi dochodami osiągniętymi przez podatnika w danym roku podatkowym. PIT 38 nie dotyczy także osób prowadzących działalność gospodarczą – w takim przypadku zastosowanie będzie miał PIT 36 lub PIT 36L.

Pit 38 dla kogo? Kto musi wypełnić ten formularz?

Do prawidłowego wypełnienia PIT 38 niezbędne są informacje o uzyskanych przychodach z kapitałów pieniężnych w danym roku podatkowym. Zazwyczaj jest to informacja PIT 8C dostarczana przez biuro maklerskie, bank lub inną instytucję finansową. Jeśli korzystałeś z kilku różnych biur maklerskich, to od każdego z nich otrzymasz osobą informację PIT 8C. Każdy z płatników ma obowiązek sporządzenia i przekazania informacji PIT 8C do końca lutego roku następującego po roku podatkowym.

Pamiętaj o tym, że jeżeli dokonywałeś sprzedaży poza rachunkiem inwestycyjnym w biurze maklerskim, to musisz wypełnić zeznanie podatkowe samodzielnie. W takiej sytuacji samodzielnie wyliczasz należny podatek. Podatek płatny jest od uzyskanego dochodu, a dochód jest różnicą pomiędzy przychodem uzyskanym z odpłatnego zbycia akcji, a kosztem ich nabycia.

Taka sama sytuacja ma miejsce w przypadku sprzedaży kryptowalut. Brak otrzymania informacji PIT 8C nie zwalnia podatnika z obowiązku złożenia deklaracji PIT 38. W PIT 38 należy wykazać zarówno przychody, jak i straty związane z handlem kryptowalutami. Co ważne, straty z kryptowalut można odliczyć od dochodów w kolejnych latach.

W przypadku PIT 38 podatnikowi nie przysługują żadne preferencje podatkowe. W zeznaniu PIT 38 nie można więc uwzględnić żadnej ulgi podatkowej. Rozliczenia PIT 38 nie możesz również złożyć wraz z małżonkiem lub jako osoba samotnie wychowująca dziecko.

Pit 38 wzór – jak wygląda poprawnie wypełniony dokument?

Wypełnienie formularza PIT 38 wbrew pozorom nie jest wcale trudnym zadaniem. Warto zapoznać się bliżej z poszczególnymi sekcjami, na które druk ten jest podzielony:

Sekcja A – miejsce i cel składania zeznania,

Sekcja B – dane identyfikacyjne i aktualny adres zamieszkania,

Sekcja C – dochody/straty,

Sekcja D – obliczenie zobowiązania podatkowego,

Sekcja E – kwota do zapłaty,

Sekcja F – zryczałtowany podatek dochodowy, o którym mowa w art. 44 ust. 1b ustawy,

Sekcja G – informacja o dochodach (przychodach) wykazywanych na podstawie art. 45 ust. 3c ustawy,

Sekcja H – wniosek o przekazanie 1% podatku należnego na rzecz organizacji pożytku publicznego (opp),

Sekcja I – informacje uzupełniające,

Sekcja J – informacje o załącznikach,

Sekcja K – podpis podatnika/pełnomocnika.

Do druku PIT 38 można dołączyć tylko jeden załącznik. Jest to załącznik PIT/ZG, w którym należy wykazać dochody z giełdy czy też papierów wartościowych uzyskane za granicą, gdy te dochody były osiągane w kraju, z którym Polska ma podpisaną umowę z zastosowaniem odliczenia proporcjonalnego. Pamiętaj o tym, że jeśli uzyskiwałeś przychody z tego tytułu w różnych krajach, to do każdego kraju musisz zastosować odrębny druk załącznika.

Pit 38 jak wypełnić? Instrukcja krok po kroku

Krok 1: Oblicz przychody z transakcji

Zsumuj ze sobą wszystkie przychody uzyskane ze sprzedaży akcji, obligacji, funduszy inwestycyjnych oraz innych instrumentów finansowych (w tym kryptowalut). Przychody możesz odczytać z formularzy PIT 8C otrzymanych od instytucji pośredniczących.

Krok 2: Oblicz koszty uzyskania przychodu

W tej sekcji wykażesz koszty związane z uzyskaniem przychodu, takie jak koszty nabycia akcji, obligacji oraz funduszy inwestycyjnych, a także prowizje maklerskie i inne koszty transakcyjne. Wszystkie te kwoty powinny być zawarte w PIT 8C.

Krok 3: Wylicz dochód lub stratę

Odejmij koszty uzyskania przychodu od przychodu. W ten sposób obliczysz dochód. Jeśli przychód jest większy niż koszty jego uzyskania, to otrzymasz dochód, czyli wartość netto. Jeżeli jednak koszty przewyższają przychód, to masz stratę, którą możesz rozliczyć w kolejnych latach podatkowych.

Krok 4: Odlicz podatek dochodowy

W kolejnym kroku musisz wyliczyć należny podatek. W przypadku przychodów kapitałowych wynosi on 19% od dochodu. Podatku nie płacisz, jeśli w danym roku podatkowym poniosłeś stratę.

Krok 5: Wykaż dochody zagraniczne

Jeśli uzyskałeś dochody z zagranicznych giełd, to koniecznie uwzględnij je także w formularzu PIT 38. Jest to ważne w przypadku obrotu zagranicznymi akcjami lub kryptowalutami, gdyż wykazując je w deklaracji podatkowej, unikniesz podwójnego opodatkowania (co wynika z międzynarodowych umów o unikaniu podwójnego opodatkowania).

Pit 38 do kiedy należy złożyć? Terminy i konsekwencje

Niezależnie od tego, czy podatnik otrzyma PIT 8C czy też nie, musi on złożyć PIT 38 w terminie, jeśli osiągnął zyski z przychodów kapitałowych. Terminem złożenia deklaracji PIT 38 jest 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym. Osoby, które nie mają stałego zamieszkania na terenie Polski i planują wyjechać poza granice kraju przed 30 kwietnia, muszą rozliczyć się z urzędem skarbowym przed tą datą.

Brak złożenia PIT 38 w terminie może prowadzić do nałożenia na podatnika kar finansowych. Wysokość kar może się różnić w zależności od tego, czy przewinienie zostanie uznane za wykroczenie skarbowe, czy za przestępstwo skarbowe. Urząd skarbowy może także zażądać od ciebie zapłaty odsetek za zwłokę od niezapłaconego podatku dochodowego. Odsetki za zwłokę są naliczane od pierwszego dnia po upływie terminu płatności aż do dnia zapłaty. Wysokość odsetek zmienia się co kwartał.

Zeznanie PIT 38 można złożyć w wersji papierowej lub elektronicznej. Możesz to zrobić:

przez internet, korzystając z usług dostępnych w e-Urzędzie Skarbowym,
osobiście we właściwym urzędzie skarbowym,
pocztą, za pomocą listu poleconego.

Jeżeli z zeznania rocznego wynika konieczność zapłacenia podatku, to pamiętaj o tym, aby uregulować go na mikrorachunek podatkowy do 30 kwietnia.

PIT 38 można także złożyć przez pełnomocnika. Pełnomocnikiem może być każda osoba fizyczna, która ma pełną zdolność do czynności prawnych. Jeśli chcesz upoważnić kogoś do składania deklaracji PIT 38 w twoim imieniu, to musisz dostarczyć do urzędu skarbowego: