Umowa zamiany to kolejna z umów cywilnoprawnych, której przyjrzymy się na naszym blogu. Zapraszamy do lektury!
Z artykułu dowiesz się między innymi:
✔ czym jest umowa zamiany
✔ w jakiej formie powinna zostać zawarta
✔ jak wyglądają kwestie podatkowe przy umowie zamiany
To, czym jest umowa zamiany, określa kodeks cywilny:
Przez umowę zamiany każda ze stron zobowiązuje się przenieść na drugą stronę własność rzeczy w zamian za zobowiązanie się do przeniesienia własności innej rzeczy.
I to właściwie tyle. Więcej szczegółów na temat tego rodzaju umowy nie ma, a w kolejnym artykule z Kodeksu cywilnego znajdziemy informację, że do umowy zamiany stosujemy “odpowiednio przepisy o sprzedaży.” Oznacza to, że w przypadku wątpliwości należy stosować przepisy dotyczący sprzedaży, czyli art. 535-602 kodeksu cywilnego.
Umowa zamiany może wydawać się podobna do umowy barterowej. Zasadniczą różnicą jest to, że w przypadku umowy zamiany jej przedmiotem mogą być tylko rzeczy, z kolei w przypadku umowy barterowej mogą być to także usługi.
Szczegóły umowy zamiany
Jeśli chodzi o formę, w jakiej powinna być zawarta umowa zamiany, jest to zależne od przedmiotu umowy. Jeśli jest to ruchomość, na przykład wymiana między kolekcjonerami, może mieć ona formę ustną.
Oczywiście bezpieczniej jest zawrzeć ją w formie ustnej, wtedy w przypadku niejasności łatwiej dochodzić swoich praw. Umowa musi mieć formę pisemną (akt notarialny), jeśli przedmiotem umowy zamiany jest nieruchomość, na przykład zamiana mieszkań. Wynika to z art. 158 kodeksu cywilnego, który mówi:
Umowa zobowiązująca do przeniesienia własności nieruchomości powinna być zawarta w formie aktu notarialnego. To samo dotyczy umowy przenoszącej własność, która zostaje zawarta w celu wykonania istniejącego uprzednio zobowiązania do przeniesienia własności nieruchomości; zobowiązanie powinno być w akcie wymienione.
Stronami w umowie zamiany mogą być zarówno osoby fizyczne, jak i osoby prawne. Najważniejsze jest, aby strony umowy były właścicielami przedmiotu, którego ona dotyczy – Nemo plus iuris in alium transferre potest quam ipse habet – nikt nie może przenieść na drugą osobę więcej praw, aniżeli sam posiada.
Przedmiotem umowy mogą być zarówno ruchomości, jak i nieruchomości.
Konsekwencje podatkowe umowy zamiany
Zgodnie z zapisem w kodeksie cywilnym do umowy zamiany stosuje się przepisy o sprzedaży. I choć umowa zamiany jest dość specyficzna, to każda ze stron umowy uzyskuje przychód w wysokości wartości rzeczy lub prawa zbywanego w drodze zamiany. To z kolei oznacza, że zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych są źródła przychodu, które podlegają opodatkowaniu podatkowi dochodowemu od osób fizycznych.
Co z podatkiem od czynności cywilnoprawnych? Zgodnie z art. 1. ust. 1 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 9 września 2000 roku o podatku od czynności cywilnoprawnych podatkowi podlegają umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych. Stawka podatku przy zamianie tego rodzaju praw wynosi 2%, a podatnikami są strony tej umowy.
Podatku od czynności cywilnoprawnych można uniknąć jeśli stronami umowy są osoby zaliczone do I grupy podatkowej zgodnie z przepisami o podatku od spadków i darowizn.
Wzory umowy zamiany w formacie DOCX i PDF znajdują się poniżej:
Sprawdź usługi oferowane przez ING księgowość:
1) Jak amortyzować niskocenne środki trwałe?
2) Kasa fiskalna w usługach prawnych
3) Urlop wypoczynkowy a umowa zlecenie
4) Rachunek uproszczony a faktura