Umowa o pracę to podstawowy dokument regulujący stosunki pomiędzy pracodawcą i pracownikiem. Wydaje się proste. Sprawdź czy Twoja wiedza na jej temat jest kompletna – zapraszamy na bloga.
Z artykułu dowiesz się między innymi:
✔ jakie wyróżniamy rodzaje umów o pracę
✔ jakich danych może żądać pracodawca od pracownika
✔ jak wygląda przykładowa umowa o pracę
To, czym jest nawiązanie stosunku pracy reguluje Kodeks pracy:
Przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca – do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem.
W przepisach znajdziemy także informację, że pracownikiem może być osoba, która ukończyła 18 lat, a także młodociani, którzy spełniają określone warunki.
Rodzaje umów o pracę
Wyróżniamy trzy rodzaje umów o pracę:
- na okres próbny, nieprzekraczający 3 miesięcy,zawiera się ją w celu sprawdzenia kwalifikacji pracownika i możliwości jego zatrudnienia;
- na czas określony – łączny okres zatrudnienia nie może przekraczać 33 miesięcy, a łączna liczba tych umów nie może przekraczać trzech;
- na czas nieokreślony.
Zgodnie z przepisami Kodeksu pracy, po przepracowaniu 33 miesięcy u pracodawcy (nie liczy się do tego okresu umowa na okres próbny) lub zawierana jest czwarta umowa – pracownika uznaje się za zatrudnionego na umowę na czas nieokreślony.
Umowa o pracę to zarówno obowiązki pracodawcy, jak i pracownika.
Umowa o pracę gwarantuje zatrudnionemu:
- wynagrodzenie;
- prawo do płatnego urlopu wypoczynkowego;
- zasiłek i wynagrodzenie chorobowe;
- normowany czas pracy;
- szczególną ochronę niektórych grup pracowników;
- obowiązek stosowania określonych procedur przy wypowiadaniu umów.
Jakich danych może żądać od nas pracodawca?
Umowa o pracę może przybierać różne formy, jednak nie ma określonego wzoru – każda firma ma własny. Jednak dane, jakich może od pracownika żądać pracodawca celem jej sporządzenia, są określone w Kodeksie pracy. Są to:
- imię (imiona) i nazwisko;
- datę urodzenia;
- dane kontaktowe wskazane przez taką osobę;
- wykształcenie;
- kwalifikacje zawodowe;
- przebieg dotychczasowego zatrudnienia.
- adres zamieszkania;
- numer PESEL, a w przypadku jego braku – rodzaj i numer dokumentu potwierdzającego tożsamość;
- inne dane osobowe pracownika, a także dane osobowe dzieci pracownika i innych członków jego najbliższej rodziny, jeżeli podanie takich danych jest konieczne ze względu na korzystanie przez pracownika ze szczególnych uprawnień przewidzianych w prawie pracy;
- wykształcenie i przebieg dotychczasowego zatrudnienia, jeżeli nie istniała podstawa do ich żądania od osoby ubiegającej się o zatrudnienie;
- numer rachunku płatniczego, jeżeli pracownik nie złożył wniosku o wypłatę.
Pracodawca może żądać innych danych, ale tylko w gdy jest to niezbędne do zrealizowania uprawnienia lub spełnienia obowiązku wynikającego z przepisu prawa.
Jak powinna wyglądać umowa o pracę?
Oprócz danych osobowych powinna ona zawierać:
- datę jej sporządzenia
- określenie stron umowy
- datę rozpoczęcia pracy
- okres obowiązywania umowy jeśli jest na określony czas lub informacja, że jest na okres próbny
- rodzaj i miejsce wykonywania pracy
- wymiar czasu pracy
- wysokość wynagrodzenia ze wskazaniem jego składników
- inne elementy jak klauzule poufności czy zakaz konkurencji.
Przykładowa umowa o pracę
W naszym artykule o CV mieliśmy do czynienia z panią Anną Nowak – otóż dostała ona pracę jako grafik kreatywny. Sprawdźmy jak wygląda jej umowa o pracę.
Wzory umowy o pracę w formacie DOCX i PDF znajdują się poniżej:
